Przy rozpoczęciu biznesu najczęściej dotychczas wybieraną formą prowadzenia firmy była jednoosobowa działalność gospodarcza. Wydaje się, że tak jest nadal, pomimo niekorzystnych zmian podatkowych. Decydują o tym względy praktyczne oraz istniejące ułatwienia w rozpoczęciu działalności (np. ulga na start). Na początku, gdy działalność nie generuje dużych przychodów (składek na ubezpieczenie społeczne nie trzeba płacić przez pierwsze 6 miesięcy, a przez kolejne 24 są one preferencyjne), ta forma jest jak najbardziej wskazana. Nie ma opłat związanych z wpisem do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a sprawy związane z działalnością przedsiębiorca może załatwiać sam, korzystając ewentualnie z pomocy urzędników. Jest to elastyczna forma prowadzenia biznesu. Dodatkowo prowadząc we własnym imieniu działalność gospodarczą sami podejmujemy decyzje, o ułatwia proces decyzyjny i przyśpiesza rozwój firmy i dotychczasowej działalności.
Natomiast gdy prowadzenie we własnym imieniu działalności gospodarczej przynosi coraz więcej przychodów i dochodów a dodatkowo pojawia się coraz większe ryzyko biznesowe, jest to konieczny moment na analizę korzyści, porównanie wad i zalet jednoosobowej działalności gospodarczej i innych form prowadzenia działalności i podjęcie decyzji o przekształceniu w jednoosobową spółkę kapitałową i wpisanie spółki przekształconej w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Kiedy warto przekształcić jednoosobową działalność gospodarczą w spółkę z o.o.?
Przedsiębiorca prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą odpowiada całym swoim majątkiem. Majątek działalności nie jest odrębny od majątku osobistego przedsiębiorcy. Jest to bardzo wygodne. Nie mamy na przykład żadnych formalności związanych przelewaniem środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowymi – prywatnym i tym dotyczącym działalności. Jednak myśl o przekształceniu w spółkę z o.o. pojawia się w momencie, gdy biznes zaczyna generować wyższe przychody, przynosić coraz większe zyski, a jednocześnie relacje z klientami i kontrahentami stają się coraz bardziej sformalizowane i skomplikowane. Wówczas odpowiedzialność całym swoim majątkiem osobistym zaczyna być coraz większym ryzykiem finansowym.
Gdy firma się zdobywa pozycję w swojej branży może się też pojawić się chęć zdobycia inwestora, aby pokierować jej rozwojem w odpowiednim kierunku lub też myśl o przekazaniu firmy następcom prawnym. W przypadku przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zyskuje się możliwość wprowadzenia wielu rozwiązań zarządczych uniezależniających zarządzanie spółką przekształconą od założyciela.
Jakie są korzyści i ryzyko przy przekształceniu jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.?
Decyzja o prowadzeniu biznesu w określonej formie bądź wybór odpowiedniego momentu na przekształcenie prowadzonej działalności w spółkę z o.o. wymaga wiedzy prawnej oraz podatkowej w odniesieniu do indywidualnego przypadku. Stąd tak istotne jest skorzystanie z uprzedniej analizy adwokata, radcy prawnego oraz doradcy podatkowego.
Ogólne korzyści na jakie należy wskazać rozważając przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę przekształconą to wyłączenie odpowiedzialności majątkiem osobistym przedsiębiorcy, ograniczenie ryzyka prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej wyłącznie do wysokości wniesionego wkładu, ewentualnie innych świadczeń czynionych na rzecz spółki, otwarcie drogi dla zdobycia inwestorów i dodatkowego finansowania. Bardzo często motywem jest też nadanie prowadzonej działalności gospodarczej takiej formy, aby możliwe było jej przekazanie następcom prawnym.
Warto zwrócić również uwagę na kwestie wizerunkowe. Prowadzenie firmy w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być sygnałem tego, że mamy do czynienia z kontrahentem działającym na rynku jakiś czas, mającym doświadczenie.
Zdarza się też, że przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest motywowane chęcią uniknięcia zaistniałej odpowiedzialności, przy wykorzystaniu narzędzi prawnych.
Jak przekształcić jednoosobową działalność gospodarczą w spółkę z o.o.
Zgodnie z art. 584 ze zn. 5 kodeksu spółek handlowych do przekształcenia przedsiębiorcy wymaga się:
- sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;
- zbadania planu przekształcenia;
- złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;
- powołania członków organów spółki przekształconej;
- zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki;
- dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Co oznaczają poszczególne czynności w procesie przekształcenia? W jakiej formie należy je sporządzić? Na co należy zwrócić uwagę rozważając przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę z o.o.?
Plan przekształcenia
Plan przekształcenia należy przygotować w formie aktu notarialnego i powinien on zawierać ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy przekształcanego na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy.
Załącznikami planu przekształcenia muszą być:
- projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;
- projekt aktu założycielskiego (statutu)
- wycena składników majątku (aktywów i pasywów) przedsiębiorcy przekształcanego;
- sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na ten sam dzień co wartość bilansowa majątku.
Oświadczenie o przekształceniu przedsiębiorcy, którego projekt stanowi załącznik do planu przekształcenia będzie musiało zostać sporządzone w formie aktu notarialnego i należy w nim opisać typ spółki, w jaki zostaje przekształcony przedsiębiorca, wskazać wysokość kapitału zakładowego albo kapitału akcyjnego i zakres praw przyznanych osobiście przedsiębiorcy przekształcanemu jako wspólnikowi spółki przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane.
Sprawozdanie finansowe powinno składać się z bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej. Sprawozdanie finansowe dla celów przekształcenia należy opracować przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe. Oznacza to, że musi ono zostać podpisane elektronicznie.
Jeśli spółka nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych – ze względu na nieosiąganie obrotów wymaganych przez przepisy ustawy o rachunkowości, to sprawozdanie finansowe sporządza się na podstawie:
- podsumowania zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz innych ewidencji prowadzonych dla celów podatkowych,
- spisu z natury, a także
- innych dokumentów pozwalających sporządzić takie sprawozdanie.
Opinia biegłego rewidenta
Zgodnie z kodeksem spółek handlowych, plan przekształcenia należy poddać badaniu biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności. Tutaj warto zapytać adwokata lub radcę prawnego o polecenie biegłego rewidenta, w celu usprawnienia późniejszej procedury sądowej. Można taką opinię przygotować wcześniej, ponieważ sąd, jeśli się przychyli do wniosku przedsiębiorcy o wyznaczenie konkretnego biegłego rewidenta, to wyznacza maksymalnie dwumiesięczny termin na jej sporządzenie. Jeśli biegły rewident będzie miał już gotową opinię, to proces przekształcenia będzie krótszy. Praktyka przekształceń wskazuje, że relacje z biegłym są nawiązywane jeszcze zanim zostanie sporządzonej sprawozdanie finansowe, aby biegły nie miał zastrzeżeń do już przygotowanego.
Zawarcie umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Jeśli sporządza się umowę spółki należy zawrzeć w niej zapisy dotyczące: adresu siedziby spółki, przedmiotu jej działalności, wartości nominalnej i liczby udziałów należących do poszczególnych wspólników, wartości kapitału zakładowego, który wynosi minimum 5.000 zł oraz czasu trwania spółki. Najczęściej przyjmuje się nieokreślony czas trwania spółki.
Działanie krok po kroku
Z uwagi na szereg czynności organizacyjno- pranych, które należy zaplanować w odpowiedniej kolejności, warto przygotować harmonogram działania dopasowany do trybu pracy przedsiębiorstwa i jej pracowników, czy odpowiedniego podatkowo oraz rachunkowo okresu. Plan czynności może wyglądać następująco:
- przygotowanie projektu planu przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. wraz z załącznikami,
- podjęcie decyzji o składzie osobowym organów spółki z o.o.,
- przygotowanie sprawozdania finansowego wraz z konsultacjami – już na obecnym etapie z biegłym rewidentem,
- podpisanie planu przekształcenia,
- złożenie wniosku do sądu o wyznaczenie biegłego rewidenta,
- wyznaczenie biegłego rewidenta w celu sporządzenia opinii,
- przygotowanie przez biegłego rewidenta opinii,
- oświadczenie przedsiębiorcy o przekształceniu w formie aktu notarialne wraz z podpisaniem aktu założycielskiego,
- dokonaniu wykreślenia jednoosobowej działalności gospodarczej w CEIDG oraz dokonanie wpisu w KRS,
- dokonanie zgłoszenia do CRBR.
Kiedy przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest skuteczne?
Zgodnie z art. 584 ze zn. 1 kodeksu spółek handlowych, przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Kodeks określa tą chwilę jako dzień przekształcenia. Dzień rejestracji spółki przekształconej jest dniem, od którego przekształconej spółce przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształconego.
Czy można zachować nazwę przedsiębiorcy przekształcanego?
Przedsiębiorca, działając jako spółka kapitałowa może zachować dotychczasowe oznaczenia przedsiębiorstwa. Należy jednak dodać oznaczenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” (można używać skrótu sp. z o.o.).
Można również zdecydować się na nową nazwę firmy. Wówczas zgodnie z kodeksem spółek handlowych, co najmniej przez rok od dnia przekształcenia, spółka będzie zobowiązana do podawania w nawiasie dawnej firmy obok nowej.
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością – co z dotychczasowymi prawami i obowiązkami?
W przypadku przekształcenia należy dopilnować wielu formalności.
Mimo to przekształcenie jest elastyczną formą zmiany działalności, ponieważ przejście praw i obowiązków następuje w sposób płynny. Wspólnik spółki przekształconej nie musi się martwić się o sporządzanie aneksów umów z kontrahentami czy z podmiotami wewnętrznymi. Kontynuacja następuje z mocy prawa.
Co ważne, spółka przekształcona pozostaje podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.
Dlatego istotne jest, aby przed przystąpieniem do działania, jakim będzie proces przekształcenia dokonać analizy zapisów umów leasingu, zezwoleń, czy koncesji. Można w nich bowiem znaleźć zapisy dotyczące dodatkowych warunków bądź ograniczeń w przypadku zmiany form wykonywanej działalności.
Od dnia przekształcenia spółka przekształcona umożliwia też przedsiębiorcy ograniczenie odpowiedzialności związanej z prowadzoną działalnością.
Podatkowe skutki przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Najważniejszą zmianą w zakresie podatkowym jest zmiana formy opodatkowania. Jednoosobowa działalność gospodarcza jest opodatkowana podatkiem PIT, a spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest podatnikiem podatku CIT, jako osoba prawna. Ponadto spółka przekształcona jest zobowiązana do prowadzenia pełnej księgowości.
W ramach podatku dochodowego od osób pranych może obowiązywać jedna z dwóch stawek: standardowa stawka CIT wynosi 19%, a preferencyjna stawka CIT to 9%.
Kiedy można liczyć na stawkę preferencyjną? Preferencyjna stawka CIT dostępna jest dla podatników, których przychód w danym roku podatkowym nie przekroczył 2 mln euro. CIT ustala się w oparciu o osiągany dochód, czyli przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania.
Dodatkowo prowadząc spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością trzeba liczyć się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), podatek ten płacą wspólnicy wypłacający dywidendy, stawka podatku PIT wynosi wówczas 19%. Dochody spółki są zatem opodatkowane podwójnie, pierwszy raz na poziomie spółki podatkiem CIT, a drugi raz, w przypadku wypłaty dywidendy przez wspólników podatkiem PIT.
O czym jeszcze warto pamiętać przekształcając działalność w spółkę?
Zdarzenie prawne jakim jest przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością wiąże się z również z technicznymi czynnościami i obowiązkami, których należy dopilnować.
Spółka otrzymuje nowy nr NIP i REGON. Należy o tym pamiętać przy kontaktach z kontrahentami biznesowymi oraz w organizacji wewnętrznej pracy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Należy również pamiętać o zmianie kodu ubezpieczenia. Trzeba wykreślić siebie jako płatnika składek społecznych z tytułu prowadzonej działalności, a w ciągu 7 dni od wpisu w KRS przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością należy zgłosić siebie jako wspólnika spółki z o.o.
Należy przy tym zaznaczyć, że sytuacja się zmienia jeśli jest już dwóch i więcej wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wówczas nie podlegają oni obowiązkowemu ubezpieczeniu ZUS. Wszelkie próby unikania płacenia składek poprzez ustalenie dużych dysproporcji w udziałach (np. 99,5 % oraz 0,5%) zostały ukrócone przez wyroki Sądu Najwyższego.
W kontekście składek ZUS i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie należy też zapominać o obowiązkach wobec członka czy prezesa zarządu. Jeżeli członek lub prezes zarządu spółki pełni taką funkcję na podstawie aktu powołania i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie, to od 1 stycznia 2022 roku podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu w ZUS.
Tę zmiana to wynik wprowadzenia Polskiego Ładu. Obowiązkowa składka zdrowotna w wysokości 9% od wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu lub prezesowi obowiązuje od dnia jego powołania do dnia odwołania z funkcji.
Należy też dopilnować, aby nastąpiło wykreślenie przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności gospodarczej.
Odpowiedzialność w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością po przekształceniu
Odpowiedzialność przedsiębiorcy za zobowiązania finansowe spółki zostaje ograniczona, jednakże zobowiązania spółki zaciągnięte przez jednoosobową działalność gospodarczą pozostają w mocy i odpowiedzialność w stosunku do nich nie podlega ograniczeniom.
Dodatkowo po przekształceniu osoby działające za przedsiębiorcę przekształcanego odpowiadają solidarnie wobec tego przedsiębiorcy, spółki, wspólników oraz osób trzecich za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem, sprzecznym z prawem albo postanowieniami umowy lub statutu spółki, chyba że nie ponoszą winy.
Odpowiedzialność ta trwa przez okres 3 lat, licząc od dnia przekształcenia.
Za zobowiązania spółki z o.o. odpowiada sama spółka jako osoba prawna, spółka z o.o. ponosi tę odpowiedzialność samodzielnie i całym swoim majątkiem.
Wspólnicy ponoszą jedynie ograniczoną odpowiedzialność, do wartości wniesionych przez nich wkładów. W razie, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, za jej zobowiązania odpowiadają solidarnie członkowie zarządu.
Podsumowanie
Powyżej przedstawiono jak przekształcić formę prowadzonej działalności z jednoosobowej na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest to szereg czynności, które wymagają odpowiedniego przygotowania na gruncie prawno-podatkowym. Nawet gdy jako przedsiębiorca nie analizowałeś jeszcze tematu przekształcenia swojego biznesu, warto sporządzić audyt przedsiębiorstwa w celu zrewidowania czy nie istnieje inna, bardziej optymalna podatkowo, odpowiednia organizacyjnie, czy strukturalnie, forma prowadzenia działalności.
W tym celu warto skorzystać z pomocy Kancelarii.
Dodatkowo odsyłamy do publikacji na temat innych przekształceń form prowadzenia działalności, https://bogdanchudoba.pl/przeksztalcenie-spolki-kilka-waznych-spostrzezen/
Oferta Kancelarii
Jeżeli prowadzisz własny biznes, szykujesz zmiany w swojej firmie, chcesz dowiedzieć się czy w Twoim przypadku przekształcenie jednoosobowej działalności wpłynie korzystnie na rozwój biznesu, bądź jesteś zainteresowany skorzystaniem ze stałej obsługi prawnej, skontaktuj się z nami.
