Spis treści:
- Odpowiedzialność członków zarządu
- Sposoby ograniczenia odpowiedzialności członka zarządu
- Organizacja pracy zarządu
- Jasny podział zadań w spółce
- Spójna dokumentacja wewnętrzna
- Stosowanie zasady biznesowej oceny sytuacji
- Bieżąca ocena sytuacji finansowej spółki
- Zainwestuj w ubezpieczenie!
- Absolutorium a odpowiedzialność członka zarządu
- Umowa między spółką a członkiem zarządu
- Podsumowanie.
- Oferta Kancelarii.
Sprawujesz funkcję członka zarządu spółki kapitałowej i zastanawiasz się czy korzyści uzyskiwane z tytułu pełnionej przez Ciebie funkcji równoważą ryzyko jej sprawowania? To pytanie na pewno zadaje sobie większość członków zarządów spółek podejmując codzienne decyzje w zarządzanych spółkach. Kolejnym zadawanym pytaniem jest pytanie: w jaki sposób można ograniczyć odpowiedzialność członków zarządu?
Być może spotkałeś się z poglądem, że główną zasadą dotyczącą odpowiedzialności członka zarządu w spółkach kapitałowych jest ponoszenie odpowiedzialności „za wszystko”?
Tak szerokie ujęcie obszarów odpowiedzialności członków zarządu w spółce dotyczyłoby ponoszenia przez członków zarządu odpowiedzialności względem spółki (która prawnie – formalnie – zleca członkowi zarządu pracę i płaci wynagrodzenie), ale również wobec jej wierzycieli (znany wszystkim, aczkolwiek niesławny art. 299 k.s.h. wiszący nad członkiem zarządu niczym miecz Damoklesa) ale także względem organów publicznoprawnych (kary, grzywny, mandaty).
Te pytania zazwyczaj poprzedzone są podstawowym pytaniem: za co właściwie odpowiada członek zarządu?
No właśnie – „za wszystko”. I niestety odpowiedź będzie w dużej mierze prawdziwa. Odpowiedzialność zarządu jest bowiem bardzo szeroka. Jednak dobra wiadomość jest taka, że tą odpowiedzialność w pewnych obszarach możesz delegować.
Przekształcenie spółki lub działalności gospodarczej
Sprawdź naszą platformę doradztwa prawnego oraz doradztwa podatkowego Online
Będąc członkiem zarządu musisz sobie jednak zdawać sprawę, że niestety nie istnieje jakiś kodeks zarządu określający w sposób jasny i precyzyjny co powinien robić członek zarządu aby uniknąć ryzyka poniesienia odpowiedzialności i aby mieć poczucie, że wykonał swoje obowiązki właściwie.
A zatem, czy istnieją prawnie dozwolone mechanizmy, dzięki którym możesz ograniczyć odpowiedzialność członków zarządu, związaną ze sprawowaniem takiej funkcji?
W niniejszej publikacji przybliżymy Ci rozwiązania, które pozwolą zabezpieczyć interesy osób sprawujących funkcje w zarządzie spółek kapitałowych, zmniejszając tym samym ryzyko ich odpowiedzialności.
Odpowiedzialność członków zarządu
W spółkach kapitałowych, główną zasadą dotyczącą odpowiedzialności, jest właściwie całkowite wyłączenie możliwości pociągnięcia do osobistej odpowiedzialności wspólników lub akcjonariuszy tego rodzaju spółek względem osób trzecich.
W wypadku spółek kapitałowych (na przykład spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) wspólnicy nie ponoszą zewnętrznej (a więc w stosunku do osób trzecich) osobistej odpowiedzialności. Wspólnik, nie łączący swojej funkcji z innymi funkcjami, odpowiada wyłącznie wobec spółki za zobowiązania wynikające z umowy spółki. Ewentualne też może odpowiadać względem innych wspólników w wypadku jeżeli zawrze umowę inwestycyjną regulującą wzajemne zobowiązania wspólników spółki. W takim wypadku odpowiedzialność wspólnika będzie dotyczyła zobowiązań wynikających z tej umowy.
Zatem odpowiedzialność wspólników, ogranicza się de facto do obowiązku wniesienia wkładów, o których stanowi umowa spółki, a z momentem ich przekazania na pokrycie kapitału zakładowego (ewentualnie kapitału zapasowego) stają się one majątkiem spółki, który w pierwszej kolejności przeznaczany jest na działalność spółki w tym i na pokrycie zobowiązań spółki względem wierzycieli lub na pokrycie zobowiązań podatkowych.
Dopiero w sytuacji gdy nie uda się zaspokoić zobowiązań względem osób trzecich z majątku spółki kapitałowej, odpowiedzialność za zobowiązania spółki może spoczywać na członkach zarządu, co reguluje m.in. art. 299 k.s.h. (analogiczna regulacja dotyczy odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe). O ile oczywiście nie wykonają oni obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Nie ma przy tym znaczenia czy dany członek zarządu faktycznie kierował sprawami spółki i reprezentował ją na zewnątrz czy pełnił taką funkcję jedynie „na papierze”, a faktyczne decyzje podejmował ktoś inny (na przykład decyzje podejmował dominujący wspólnik, a członek zarządu był jedynie wykonawcą decyzji).
Warto wspomnieć, że do pełnienia funkcji członka zarządu mogą zostać powołani zarówno wspólnicy, jak również osoby spoza ich grona. Istnieje możliwość, aby, uchwała wspólników, jak również postanowienia umowy spółki określały wymagania jakie powinny spełnić osoby, które chcą zostać członkami zarządu. Zasadniczo członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Ze sprawowaniem funkcji w zarządzie spółek kapitałowych wiąże się jednak ryzyko ponoszenia przez członków zarządu odpowiedzialności wobec spółki, jak również względem osób trzecich, a zatem względem wierzycieli spółki (w tym za zaległości podatkowe spółki) oraz ryzyko odpowiedzialności karnej.
W związku z tym, decydując się na objęcie funkcji w zarządzie spółki kapitałowej – zarówno spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej oraz prostej spółki akcyjnej – powinieneś zadbać o zabezpieczenie swoich interesów w największy możliwy sposób. Jak jednak można ograniczyć odpowiedzialność członków zarządu?
Sposoby ograniczenia odpowiedzialności członka zarządu
Przepisy prawa nie wskazują wprost w jaki sposób można ograniczyć odpowiedzialność członków zarządu. Istnieją jednak pewne prawnie dozwolone mechanizmy, dzięki którym ryzyko związane ze sprawowaniem funkcji w zarządzie spółki kapitałowej zostanie ograniczone.
Powinny one zostać każdorazowo dostosowane do konkretnej spółki, biorąc pod uwagę profil jej działalności, rozmiar tejże działalności i sytuację, w której się ona znajduje. Tym niemniej, możemy wyróżnić przykładowe następujące sposoby, dzięki którym można ograniczyć odpowiedzialność członków zarządu w spółkach kapitałowych:
- wprowadzenie jasnej organizacji pracy zarządu w spółkach kapitałowych oraz jasnych mechanizmów podejmowania decyzji, a tym samym granic obszarów odpowiedzialności;
- jasny podział obowiązków w strukturze spółki akcyjnej, z o.o. i prostej spółki akcyjnej;
- prowadzenie spójnej dokumentacji wewnętrznej dokumentującej podjęte decyzje i ich motywy;
- stosowanie przez zarząd spółki zasady biznesowej oceny sytuacji, udokumentowanej odpowiednimi materiałami;
- prowadzenie stałej bieżącej oceny sytuacji finansowej spółki;
- wykupienie ubezpieczenia przez członków zarządu (tzw. ubezpieczenie D&O);
- zadbanie o uzyskanie absolutorium;
- uregulowanie zakresu swojej odpowiedzialności w umowie łączącej członka zarządu ze spółką na podstawie, której członek zarządu wykonuje swoje obowiązki (aby nie doszło do nienależytego wykonania swoich obowiązków przez członka zarządu).
W dalszej części publikacji przybliżymy Ci na czym polega ograniczenie odpowiedzialności członków zarządu, na każdy ze wskazanych sposobów. Pamiętaj jednak, że przedstawione przez nas propozycje nie stanowią wyczerpującego katalogu możliwych do podjęcia działań, mających na celu ochronę członków zarządu, a szczególne sposoby mogą być wypracowane w sytuacji poznania Twojej sytuacji w ramach konsultacji prawnych.
Organizacja pracy zarządu
Jednym z podstawowych kroków jakie mogą zostać podjęte w celu ograniczenia odpowiedzialności osób pełniących funkcje w zarządzie jest zapewnienie właściwej organizacji pracy zarządu danej spółki. Pomóc w tym może wprowadzenie odpowiednich zapisów w umowie (statucie) spółki, jak również regulaminu zarządu spółki lub innych regulacji wewnętrznych określających zasady organizacji pracy i podejmowania decyzji.
Określenie metod podejmowania decyzji w spółce
Zgodnie z art. 208 kodeksu spółek handlowych, w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, każdy członek zarządu może prowadzić bez uprzedniej uchwały zarządu sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. Reguła ta obowiązuje jednak tylko w sytuacji, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej.
Odmiennie sytuacja wygląda, w odniesieniu do spółki akcyjnej oraz prostej spółki akcyjnej. W ich przypadku, przepisy kodeksu spółek handlowych wprowadzają zasadę kolegialności, względem prowadzenia spraw spółki. Jednak, również w odniesieniu do tych spółek, statut spółki (lub regulamin zarządu w przypadku prostej spółki akcyjnej) może wprowadzać modyfikacje.
W każdym wypadku – tzn. zarówno w odniesieniu do spółki z o.o., jak również do spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej, warto wprowadzić w odpowiednim dokumencie postanowienia dotyczące prowadzenia spraw spółki – a zatem dotyczące metod podejmowania decyzji w danym podmiocie. Zdecydowanie, określenie jasnych zasad podejmowania decyzji sprzyjało będzie ograniczeniu odpowiedzialności członków zarządu gdyż umożliwi rozgraniczenie obszarów odpowiedzialności.
Regulamin zarządu spółki
Co więcej, niezależnie od rodzaju spółki, warto także zadbać o to, aby w przypadku zarządu wieloosobowego, w jego regulaminie jasno i wyraźnie określić, który członek zarządu odpowiedzialny będzie za jaką gałąź związaną z funkcjonowaniem spółki (wydzielenie obszarów zarządzania).
Pozwoli to z jednej strony na usprawnienie funkcjonowania spółki, z drugiej natomiast stanowić będzie ograniczenie ilości zadań z jakimi wiąże się sprawowanie funkcji w zarządzie spółki – tym samym zadania takie będą mogły być wykonane w lepszy i bardziej dokładny sposób.
Co więcej, w przypadku wyraźnego podziału zadań pomiędzy poszczególnych członków zarządu, w sytuacji w której szkoda powstanie w wyniku zaniechania obowiązków spoczywających na jednym z nich, inni członkowie zarządu będą mieć możliwość uwolnienia się od odpowiedzialności wobec spółki.
Jednocześnie regulamin zarządu, może także zawierać postanowienia, wprowadzające obowiązek odbywania posiedzeń zarządu w określonym czasie, co także pozwoli na lepszą pracę tego organu, a tym samym na możliwość konsultacji bieżących spraw, związanych z funkcjonowaniem danej spółki.
Taka postawa może z kolei sprzyjać unikaniu pomyłek i błędów, które w przyszłości mogą skutkować ewentualną odpowiedzialnością względem samej spółki, jej wierzycieli, czy też odpowiedzialnością karną.
Jeśli natomiast chcesz dowiedzieć się więcej, na temat tego co powinno znaleźć się w regulaminie zarządu, zapraszamy do lektury naszej publikacji: Co powinno się znaleźć w regulaminie zarządu?
Jasny podział zadań w spółce
Oprócz dokonania podziału określonych zadań związanych ze sprawowaniem funkcji w zarządzie spółki pomiędzy wszystkich członków zarządu, również dokonanie jasnego podziału obowiązków związanych z działalnością spółki kapitałowej pomiędzy jej pracowników, pozwoli na ograniczenie odpowiedzialności osób pełniących funkcje w zarządzie.
Dotyczy to właściwie każdego rodzaju odpowiedzialności spoczywającej na członkach zarządu spółek kapitałowych, a zatem odpowiedzialności względem spółki, odpowiedzialności względem osób trzecich, takich jak wierzyciele spółki czy organy administracji publicznej, jak również odpowiedzialności karnej.
Wskazać bowiem należy, że choć członkowie zarządu spółek kapitałowych mogą odpowiadać za zobowiązania spółki na szereg rozmaitych sposobów, to de facto bardzo często nie oni na co dzień dbają o wypełnienie przez spółkę rozmaitych obowiązków, chociażby takich jak wykonywanie przelewów, obsługę klientów czy też korespondencji skierowanej do spółki.
W związku z tym, jasny podział zadań w spółce pomiędzy jej pracowników – w szczególności menedżerów średniego i wyższego szczebla, sprzyjał będzie lepszemu i dokładniejszemu ich wykonaniu, jak również w znaczący sposób ułatwi weryfikację czy określone obowiązki w istocie zostały wykonane i jaki był sposób ich wykonania.
Nietrudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której przy braku efektywnego zarządzania, a co za tym idzie braku delegowania zadań konkretnym osobom w strukturze korporacyjnej spółek kapitałowych, istnieć będą zadania, za które nikt nie będzie czuł się odpowiedzialny.
To z kolei może rodzić odpowiedzialność członków zarządu, w sytuacji gdy żadna osoba nie podejmie danego tematu, bądź zostanie on co prawda podjęty jednak w sposób niedokładny, bez zachowania należytej staranności, bądź zajmie się nim osoba niekompetentna, co skutkować może błędami.
Spójna dokumentacja wewnętrzna
Dopełnieniem zasad omówionych we wcześniejszej części publikacji, które pozwolą ograniczyć odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych jest również zadbanie o sporządzenie kompletnej i spójnej dokumentacji wewnętrznej w spółce.
Do tego rodzaju dokumentacji możemy zaliczyć m.in.: umowę spółki, regulamin zarządu, regulamin pracy, regulamin organizacyjny, umowy z pracownikami i współpracownikami uwzględniające delegowanie określonych obowiązków prawnych, umowy dotyczące zakazu konkurencji, wprowadzenie zasad ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa czy regulaminów wprowadzających zasady compliance. Wszystkie wskazane dokumenty mogą zostać przyjęte w każdego rodzaju spółce kapitałowej, a dopracowanie ich treści jest niezwykle istotne.
Dzięki dostosowaniu treści dokumentów wewnętrznych spółki, tak aby współgrały one ze sobą, jak również aby jasno i wyraźnie wynikały z nich kompetencje poszczególnych podmiotów, a zaraz zakres nałożonych na nich obowiązków, może zostać wypracowany dobrze funkcjonujący system, dzięki któremu odpowiedzialność członków zarządu będzie ograniczona do minimum.
Wprowadzenie odpowiednich postanowień do poszczególnych dokumentów, na przykład poprzez nałożenie postanowieniami umowy spółki obowiązku przyjęcia regulaminu zarządu, przekazania umownie pracownikom spółki określonych obowiązków na jasnych i klarownych zasadach, sprzyjało będzie bardziej efektywnej i dokładnej pracy w ramach struktury korporacyjnej.
Poprzez poświęcenie czasu na pracę nad regulacjami wewnętrznymi w spółce, w przyszłości prościej będzie wychwycić ewentualne problemy i kwestie wymagające poprawy. To z kolei skutkować będzie mniejszą ilością ewentualnych błędów i związanymi z nimi konsekwencjami – także tymi, które spoczywać będą na członkach zarządu spółki.
Stosowanie zasady biznesowej oceny sytuacji
W odniesieniu do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, PSA oraz spółek akcyjnych, do kodeksu spółek handlowych została w 2022 roku wprowadzona regulacja, zgodnie z którą członek zarządu, jak również członkowie rady nadzorczej, odpowiadają wobec spółki za niedochowanie należytej staranności. Powinni oni dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru ich czynności.
Równocześnie ustawodawca wskazał zasady umożliwiające uwolnienie się od tego rodzaju odpowiedzialności względem spółki. Możliwość taką mają członkowie zarządu, którzy postępując w sposób lojalny wobec spółki, działają w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.
Z jednej zatem strony ustawodawca nałożył na członków zarządu tych spółek kapitałowych dodatkowe obowiązki związane z powinnością pozyskania przed dokonaniem określonej czynności informacji, analiz oraz opinii, które powinny zostać uwzględnione przy dokonaniu oceny postępowania w danych okolicznościach.
Z drugiej jednak strony, poprzez zasięgnięcie opinii ekspertów, pozyskanie stosownych opinii czy analiz, członkowie zarządu mogą w lepszy sposób dokonać oceny konkretnej sytuacji, a co za tym idzie działać na korzyść spółki, nie narażając się tym samym na odpowiedzialność względem niej.
Na gruncie obowiązujących przepisów, nie ma żadnego znaczenia kto sporządzi analizy czy opinie, w związku z czym mogą one zostać wykonane nawet przez samego członka zarządu danej spółki. Ważne jednak aby powstały i miały profesjonalny charakter.
Co jednak istotne, z punktu widzenia odpowiedzialności względem spółki, większe znaczenie niewątpliwie będą miały dokumenty przygotowane przez podmioty zewnętrzne, zajmujące się zawodowo danymi zagadnieniami. Pozwolą one na obiektywną ocenę określonej sytuacji i podjęcie jak najlepszej decyzji biznesowej.
Bieżąca ocena sytuacji finansowej spółki
Niezwykle istotne z punktu widzenia odpowiedzialności członka zarządu za zobowiązania spółki względem osób trzecich, jest dokonywanie przez członków zarządu spółki bieżącej oceny kondycji finansowej spółki.
Jest to niezwykle istotne, z uwagi na fakt, że na członkach zarządu spoczywa obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki w razie zaistnienia ku temu przesłanek określonych w prawie upadłościowym.
W przypadku spółek z o.o. oraz prostych spółek akcyjnych, kodeks spółek handlowych stanowi wprost, że ponoszą oni solidarną względem siebie i subsydiarną wobec spółki odpowiedzialność za jej zobowiązania.
Oznacza to, że wierzyciele spółki, w sytuacji gdy egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna, mogą wedle własnego wyboru dochodzić zaspokojenia długów spółki od jednego członka zarządu, od kilku z nich lub od wszystkich.
Członkowie zarządu tych spółek – tzn. spółki z o.o. oraz prostej spółki akcyjnej – mogą jednak uwolnić się od spoczywającej na nich odpowiedzialności, w sytuacji gdy:
- wykażą, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości spółki lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo nastąpiło zatwierdzenie układu w postępowaniu w tym przedmiocie zatwierdzenia układu;
- niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z winy członka zarządu;
- pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel spółki nie poniósł szkody.
Co więcej, brak zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w określonym ustawowo terminie, skutkować może również odpowiedzialnością karną członków zarządu spółki. Zgodnie z obowiązująca regulacją, kto będąc członkiem zarządu spółki nie zgłasza wniosku o upadłość spółki handlowej pomimo powstania warunków według przepisów upadłość spółki podlega odpowiedzialności karnej.
Tym razem, brzmienie przepisu wskazuje, że ma on zastosowanie do wszystkich spółek kapitałowych, a zatem nie tylko do spółki z o.o. oraz prostej spółki akcyjnej, ale również do spółki akcyjnej.
W związku z tym uznać należy, że niezwykle istotna przy sprawowaniu funkcji w zarządzie spółek kapitałowych jest bieżąca weryfikacja sytuacji finansowej spółki pod kątem jej ewentualnej niewypłacalności, która z kolei oceniana jest w oparciu o przepisy prawa upadłościowego.
Ocenie takiej może sprzyjać współpraca członków zarządu spółek kapitałowych z biurem rachunkowym, czy też zatrudnionym przez spółkę księgowym. Niezależnie jednak od sposobu, członkowie zarządu powinni na bieżąco weryfikować obecną kondycję finansowa spółki, a co za tym idzie zdawać sobie sprawę jakie są zobowiązania spółki, przychody i koszty.
Zainwestuj w ubezpieczenie!
Kolejnym sposobem, na ograniczenie odpowiedzialności spoczywającej na członkach zarządu w spółkach kapitałowych jest wybór odpowiedniego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, zwanego D&O (Directors & Officers).
Tego typu ubezpieczenie zapewnia ochronę osobom pełniącym funkcje zarządcze w przedsiębiorstwie, na wypadek kierowanych do nich roszczeń. Warto dokładnie przeanalizować dostępne na rynku ubezpieczenia tego rodzaju, tak aby jako członek zarządu spółki zapewnić sobie jak najszerszą ochronę. Poza ogólna analizą warunków finansowych oferty konieczne będzie przeanalizowanie ogólnych warunków ubezpieczenia, aby zweryfikować, czy zakres ubezpieczenia obejmuje ważny dla nas obszar np. odpowiedzialność za zobowiązania publicznoprawne (odpowiedzialność za zobowiązania publicznoprawne) oraz za grzywny jakie mogą być nałożone w postępowaniu karno-skarbowym. Odpowiedzialność ubezpieczyciela jest wyłączona w wypadku zdarzenia popełnionego umyślnie, co może powodować komplikacje w wypadku odpowiedzialności karno-skarbowej.
Ubezpieczenia tego typu mogą obejmować wypłatę kwoty odszkodowania za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem przez członka zarządu, jak również pokrywać chociaż częściowo koszty porady prawnej, obrony, udziału w postępowaniach sądowych, kwoty kary nałożonej przez organy administracji publicznej.
W związku z tym uznać należy, że wykupienie tego rodzaju ubezpieczenia daje daleko idące korzyści. Warto zatem zainwestować w ten rodzaj ochrony, który może potencjalnie uchronić majątek osobisty członka zarządu.
Absolutorium a odpowiedzialność członka zarządu
W spółkach kapitałowych, po zakończeniu każdego roku obrotowego, wspólnicy, akcjonariusze danej spółki powinni udzielić członkom zarządu absolutorium z wykonania przez nich obowiązków w minionym roku obrotowym.
Udzielenie przez wspólników (akcjonariuszy) absolutorium członkowi zarządu nie ogranicza co prawda w żaden sposób zakresu odpowiedzialności członka zarządu spółki kapitałowej za długi spółki, w sytuacji gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również nie wpływa na ewentualną odpowiedzialność karną.
Udzielenie przez wspólników absolutorium członkowi zarządu danej spółki ma jednak wymierne korzyści w relacji danego członka zarządu z tą spółką. Udzielenie absolutorium zasadniczo zwalnia bowiem członka zarządu z odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce – jednak zwolnienie to nie jest nieograniczone.
Kiedy udzielenie absolutorium nie zwalnia z odpowiedzialności?
Pomimo udzielenia członkowi zarządu spółki absolutorium, będzie on jednak ponosił odpowiedzialność względem spółki za wyrządzoną jej szkodę w związku ze zgłoszeniem zawyżonej wartości wkładów niepieniężnych, które zostały wniesione przez wspólników spółki.
Co więcej, udzielenie absolutorium nie zwalnia członka zarządu także z odpowiedzialności związanej z dokonaniem niezgodnej z prawem lub umową spółki wypłaty na rzecz wspólnika. W związku z tym, członek zarządu będzie ponosił odpowiedzialność na przykład za nieuprawnioną wypłatę dywidendy wspólnikowi spółki.
Mimo to, uznać należy, że członkowie zarządu w spółkach kapitałowych powinni zadbać o zwołanie zgromadzenia, na którym ma zostać udzielone im absolutorium, jak również postępować w sposób dający wspólnikom podstawy do jego udzielenia. Generalnie jako ogólną zasadę należy przyjąć, że udzielenie przez wspólników absolutorium członkowi zarządu zabezpiecza członka przed odpowiedzialnością wobec spółki w zakresie zarzutu nienależytego wykonania swoich obowiązków lecz obejmuje ono fakty i zdarzenia znane wspólnikom a w szczególności zawarte w sprawozdaniu zarządu z działalności spółki.
Umowa między spółką a członkiem zarządu
Kolejnym ważnym elementem związanym z ograniczeniem odpowiedzialność członków zarządu jest uregulowanie wskazanej kwestii w umowie zawieranej przez członka zarządu ze spółką, na podstawie której członek zarządu wykonuje swoje obowiązki. Umowa taka powinna precyzyjnie określać zakres obowiązków nałożonych na członka zarządu w związku ze sprawowaniem przez niego funkcji oraz zakres nałożonej na członka zarządu odpowiedzialności za ich naruszenie.
Precyzyjne określenie obowiązków nałożonych na członka zarządu sprzyjało będzie ich prawidłowemu wykonywaniu w toku współpracy stron, a co za tym idzie pozwoli na uniknięcie przez członka zarządu spółki ponoszenia odpowiedzialności za ich nienależyte wykonanie.
Co więcej, umowa zawarta przez spółkę z jej członkiem zarządu, może ograniczyć odpowiedzialność członków zarządu względem spółki za nieprawidłowe wykonanie obowiązków na przykład do określonej ściśle w umowie kwoty, bądź wprost wyłączać odpowiedzialność członków zarządu w określonej w umowie sytuacji o czym warto pomyśleć.
Podsumowanie.
Główną zasadą, dotyczącą odpowiedzialności w spółkach kapitałowych jest wyłączenie możliwości pociągnięcia do osobistej odpowiedzialności wspólników tych spółek, jednak równocześnie ryzyko takiej odpowiedzialności spoczywa na członkach ich zarządu.
Odpowiedzialność członków zarządu w spółkach kapitałowych należy rozważyć z punktu widzenia odpowiedzialności karnej, jak również odpowiedzialności względem spółki, osób trzecich, takich jak wierzyciele spółki oraz organy administracji publicznej.
W związku z tym, osoba obejmująca stanowisko członka zarządu w strukturze korporacyjnej danego podmiotu, przejmuje na siebie niemałe ryzyko związane z pełnieniem takiej funkcji.
Na członku zarządu spoczywa bowiem wiele obowiązków, których niewypełnienie lub nienależyte wypełnienie skutkować może odpowiedzialnością karną lub finansową kierownika danej jednostki.
Na szczęście, istnieją prawnie dozwolone mechanizmy, pozwalające zminimalizować ryzyko poniesienia przez członka zarządu odpowiedzialności, przy czym każdorazowo wymagają one zaangażowania osoby pełniącej funkcję w zarządzie spółki i powinny one zostać dostosowane do realiów danej spółki kapitałowej.
Zarząd spółki powinien m.in. w jasny sposób delegować obowiązki na zatrudnione przez spółkę osoby, jak również dokonać podziału poszczególnych zadań pomiędzy członków zarządu.
Co więcej, niezwykle istotne z punktu widzenia ewentualnej odpowiedzialności względem spółki, jej wierzycieli oraz odpowiedzialności karnej jest zapewnienie przez członka zarządu ubezpieczenia, dzięki któremu ewentualna szkoda zostanie pokryta bądź które sfinansuje koszty pomocy prawnej.
Oferta Kancelarii.
Prowadzisz działalność gospodarczą w ramach spółki kapitałowej i chciałbyś zweryfikować czy udzielenie przez wspólników absolutorium członkowi zarządu zwolni go od odpowiedzialności względem spółki w konkretnej sytuacji, czy też chciałbyś uzyskać odpowiedź na pytanie czy w wypadku niedochowania lojalności wobec spółki członek zarządu może ponieść odpowiedzialność, zapoznaj się z ofertą Kancelarii.
Zapraszamy do kontaktu pod nr tel.:
Zapraszamy do zapoznania się z ofertą Kancelarii w tym zakresie oraz z naszą ofertę usług świadczonych online na naszej Platformie Obsługi Prawnej i Podatkowej Online.