Różne formy prawne spółek – zalety i wady poszczególnych form prowadzenia działalności gospodarczej. Przegląd subiektywny

W Polsce istnieje wiele możliwości w zakresie prowadzenia biznesu – począwszy od prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, poprzez wybór jednej ze spółek prawa handlowego, a kończąc na możliwości prowadzenia działalności w ramach bardzo prostej i niesformalizowanej formy – spółce cywilnej. Ta ostatnia, spółka cywilna niemająca osobowości prawnej to wprawdzie bardzo prosta forma prawna działalności gospodarczej, aczkolwiek dająca łatwą możliwość przejścia na bardziej sformalizowane zasady współpracy w formie innych spółek – wszystkich spółek prawa handlowego (jak na przykład spółki osobowe – spółka jawna, spółka partnerska spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna oraz spółek kapitałowych), a nie tylko jak to jest w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, która daje możliwość przekształcenia tylko w spółkę kapitałową (spółka z o.o., prosta spółka akcyjna lub spółka akcyjna).

Co więcej, w ostatnim okresie czasu pojawiła się nowa wręcz rewolucyjna forma prawna działalności gospodarczej, jaką jest fundacja rodzinna (która nie płaci podatku dochodowego od uzyskiwanych na bieżąco przychodów), chociaż może ona zostać wykorzystana w bardziej ograniczonym zakresie dla zarządzania rodzinnym majątkiem inwestycyjnym.

Każda forma prawna działalności gospodarczej ma swoje indywidualne zalety i wady, zarówno prawne, jak i podatkowe. Różne formy organizacyjno-prawne są dedykowane także dla osób o różnym potencjale finansowym – czy to spółka cywilna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółki akcyjne, czy też fundacja rodzinna, każda z tych form wymaga zaangażowania innego rodzaju środków i wkładu.  

W niniejszej publikacji przybliżymy Ci natomiast te związane z prowadzeniem działalności w ramach spółek prawa handlowego, a także zakreślimy wady i zalety spółki cywilnej, która nie należy do spółek prawa handlowego.

Jeżeli natomiast zastanawiasz się, czy jednoosobowa działalność gospodarcza i prowadzenie działalności na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej jest dla Ciebie dobrym rozwiązaniem skontaktuj się z nami – w niektórych wypadkach założenie spółki cywilnej lub spółki jawnej może być lepszym rozwiązaniem. Jednoosobowa działalność gospodarcza jest oczywiście najprostszym rozwiązaniem, jednak przejście na inną formę prowadzenia działalności jest skomplikowane prawnie i często kosztowne.

Spółki prawa handlowego – ważne uwagi na początek

Spółki handlowe (spółki prawa handlowego) dzielimy na dwie grupy – a mianowicie na:

1. spółki osobowe – wśród których wyróżniamy takie formy organizacyjno-prawne jak: spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową oraz spółkę komandytowo-akcyjną;
2. spółki kapitałowe, wśród których wyróżniamy takie formy organizacyjno-prawne jak spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz prosta spółka akcyjna.

Jak już wspomnieliśmy, działalność gospodarczą może być także prowadzona w ramach spółki cywilnej, która nie zalicza się jednak do spółek prawa handlowego. Jest ona bowiem jedynie umową zawartą pomiędzy określonymi podmiotami, które na jej podstawie zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.

Powyższe rozróżnienie na spółki osobowe i kapitałowe nie jest tylko i wyłącznie rozróżnieniem o charakterze teoretycznym. Ma ono także praktyczne znaczenie.

W spółkach osobowych w mniejszym stopniu liczy się kapitał, a bardziej liczy się praca wspólników, ich cechy osobowe, osobiste umiejętności, wiedza, doświadczenie i wszelkie umiejętności przydatne w biznesie. W spółkach osobowych to wspólnicy działają w imieniu spółki, a więc ich doświadczenie i umiejętności często odgrywają większą rolę niż kapitał. W spółkach kapitałowych zasadniczo jest odwrotnie.

Cechą spółek osobowych jest to, że nie mają one osobowości prawnej i poszczególni wspólnicy lub określone kategorie wspólników odpowiadają za zobowiązania spółki. Brak osobowości prawnej nie jest utrudnieniem dla prowadzenia spraw spółki, mają one bowiem podmiotowość prawną.

W spółkach kapitałowych (spółka akcyjna, spółka z o.o. PSA, spółki akcyjne) bardziej liczy się kapitał, a nie przymioty osobiste wspólników jakie mogą być przydatne w prowadzeniu biznesu. W spółkach kapitałowych w imieniu spółki działa zarząd, a wspólnicy działają nie w sferze zarządczej lecz w sferze właścicielskiej i nie odpowiadają oni za zobowiązania spółki poza szczególnymi wyjątkami.

W ramach zarówno spółek osobowych jak i kapitałowych mieszczą się różne formy organizacyjno-prawne z których możesz dokonać wyboru formy najbardziej dla ciebie odpowiedniej,

Jakie są jednak wady i zalety poszczególnych form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej? Jak więc forma prawna działalności gospodarczej będzie dla Ciebie najbardziej przydatna?

Spółka jawna

Spółka jawna jest podstawową, najprostszą osobową spółką prawa handlowego. Zawiera ona szereg zalet, jednak należy mieć także na uwadze związane z nią ograniczenia, które mogą wykluczyć prowadzenie działalności gospodarczej we wskazanej formie prawnej.

Zalety spółki jawnej

Spółka jawna nie została wyposażona przez ustawodawcę w osobowość prawną. Jednakże mimo to jest ona samodzielnym podmiotem praw i obowiązków. W związku z tym może ona na własny rachunek nabywać prawa i zaciągać zobowiązania.

Wśród jej niewątpliwych zalet można także wyróżnić łatwość rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej we wskazanej formie oraz łatwość jej prowadzenia – prowadzenia spraw spółki muszą podjąć się sami wspólnicy.

Umowa spółki jawnej wymaga bowiem zachowania jedynie formy pisemnej, a co więcej obowiązujące przepisy prawa umożliwiają także zawarcie umowy spółki jawnej przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki udostępnionego w systemie teleinformatycznym S24, co jest bardzo szybkim, tanim i wygodnym rozwiązaniem.

Co więcej, rozpoczęcie działalności gospodarczej w formie spółki jawnej, nie wymaga posiadania kapitału w ściśle określonej wysokości. Wobec tego, nawet jeśli dysponujesz niewielkim finansami na rozpoczęcie działalności, możesz zostać wspólnikiem spółki jawnej, zyskując profity związane z uczestnictwem w tej spółce osobowej.

Zaletą spółki jawnej są także szerokie możliwości w zakresie możliwego wkładu jaki może zostać wniesiony do spółki jawnej przez jej wspólnika. Przepisy dotyczące spółki jawnej, są bowiem zdecydowanie mniej rygorystyczne niż na przykład w przypadku spółki z o.o. czy takiej spółki jak spółka komandytowo-akcyjna.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wkład wspólnika spółki jawnej może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, jak również na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki, chyba że umowa spółki zawierana jest w systemie S24. W takim wypadku, przepisy prawa dopuszczają bowiem jedynie możliwość wniesienia wkładu pieniężnego.

Prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki jawnej, charakteryzuje również brak formalizmu w zakresie wypłat zysku na rzecz wspólników. Wspólnicy spółki jawnej, nie muszą zatem podejmować uchwały w przedmiocie przeznaczenia osiągniętego przez spółkę zysku do wypłaty. Wystarczające jest, żeby wszyscy wyrazili zgodę na wypłatę zysku w dowolnej formie.

W zakresie wypłaty wspólnikom zysku należy również wyróżnić niezwykłą zaletę, jaką jest jednokrotne opodatkowanie zysków osiąganych przez spółkę. Spółka jawna nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (podatku CIT), a wspólnicy mają możliwość indywidualnego wyboru opodatkowanie podatkiem dochodowym (skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych). Wobec tego, zyski osiągnięte w toku prowadzenia działalności tego rodzaju spółki, będą opodatkowane jedynie na poziomie wspólników.

Warto również zaznaczyć, że wśród zalet spółki jawnej, należy wyróżnić uproszczone zasady prowadzenia księgowości i brak obowiązku składania sprawozdań finansowych i wiążące się z tym niższe koszty obsługi księgowej. Należy przy tym wskazać, że spółka jawna ma obowiązek prowadzenia pełnej księgowości, w sytuacji przekroczenia limitu określonego w ustawie o rachunkowości, wynoszącego obecnie 2 miliony euro.

Wady spółki jawnej

Niewątpliwą wadą, związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej w formie spółki jawnej jest nieograniczona odpowiedzialność wspólników spółki jawnej za zobowiązania spółki. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każdy wspólnik spółki jawnej odpowiada za długi spółki solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.

Trzeba jednak zaznaczyć, że wierzyciel będzie miał możliwość prowadzenia egzekucji z majątku wspólnika, dopiero gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. W związku z tym sytuacja wspólników spółki jawnej jest zdecydowanie bardziej korzystna niż sytuacja osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą lub wspólników spółki cywilnej.

Jednoosobowa działalność gospodarcza charakteryzuje się bowiem tym, że przedsiębiorca prowadzący biznes we wskazanej formie odpowiada od razu za wszelkie zaciągnięte przez siebie zobowiązania w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

Kolejną wadą prowadzenia działalności gospodarczej we wskazanej formie jest konieczność opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne przez wszystkich wspólników spółki jawnej.

Co więcej, odmiennie niż spółki kapitałowe, spółka jawna powstaje dopiero w momencie jej wpisania do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Wobec tego, musisz mieć na uwadze, że możliwość rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej może zostać odciągnięta nawet o kilka tygodni – w zależności od szybkości pracy danego sądu.

Warto także wspomnieć, że w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki jawnej, istnieje ryzyko zapłaty daniny solidarnościowej. W związku z tym jeśli zależy Ci na uniknięciu zapłaty tego rodzaju podatku, powinieneś w pewnych wypadkach rozważyć prowadzenie biznesu w innej formie prawnej.

Wskazać bowiem należy, że gdy wspólnicy spółki jawnej wybrali opodatkowanie podatkiem liniowym lub na zasadach ogólnych, osiągane przez nich dochody w ramach spółki jawnej, wliczają się do podstawy opodatkowania daniną solidarnościową. Zapłacą oni zatem podatek w wysokości 4% od nadwyżki osiągniętych przez nich dochodów ponad kwotę miliona złotych.

Spółka partnerska

Drugą spółką prawa handlowego – biorąc pod uwagę jej prostotę jest spółka partnerska. Spółka partnerska podobnie jak spółka jawna posiada szereg zalet, jednak jednocześnie jest ona skierowana jedynie do ściśle określonego kręgu podmiotów, a prowadzenie działalności we wskazanej formie niesie również za sobą pewnego rodzaju niedogodności.

Zalety spółki partnerskiej

Spółka partnerska posiada bardzo podobne zalety jakie występują w odniesieniu do spółki jawnej. Tym samym, wśród zalet spółki partnerskiej możemy wyróżnić:

1. jednokrotne opodatkowanie osiąganych przez spółkę dochodów – jedynie na poziomie wspólników spółki;
2. możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości w przypadku braku przekroczenia określonego limitu dochodów, który został określony ustawą o rachunkowości (obecnie 2 miliony euro) i brak obowiązku składania sprawozdań finansowych;
3. brak sformalizowanych zasad wypłaty zysków na rzecz partnerów spółki partnerskiej;
4. brak minimalnego kapitału koniecznego do utworzenia spółki;
5. duże możliwości w zakresie rodzaju wkładu jaki może zostać wniesiony do spółki.

Co więcej, w odniesieniu do spółki partnerskiej, bardzo korzystnie przedstawiają się zasady odpowiedzialności partnerów za zobowiązania powstałe przy wykonywaniu wolnego zawodu.

Otóż, zgodnie z kodeksem spółek handlowych, wspólnik spółki partnerskiej nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce.

Zasada ta tyczy się także odpowiedzialności za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę partnerską na podstawie umowy o pracę bądź innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

Wady spółki partnerskiej

Zasadniczą wadę związana ze spółką partnerską jest stosunkowo wąski krąg podmiotów, które mogą prowadzić działalność gospodarczą we wskazanej formie prawnej. Możliwość utworzenia spółki partnerskiej dotyczy bowiem tylko i wyłącznie przedstawicieli wolnych zawodów.

Jednocześnie, zawarcie umowy spółki partnerskiej nie może nastąpić przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki udostępnionego w systemie teleinformatycznym S24, przy czym równocześnie wystarczające jest, aby umowa spółki została zawarta w zwykłej formie pisemnej.

Jednocześnie, podobnie jak w przypadku spółki jawnej:

1. wspólnicy spółki partnerskiej są zobowiązani do opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne i ubezpieczenia społeczne;
2. spółka powstaje dopiero w momencie jej wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego;
3. wspólnicy (partnerzy) ponoszą pełną, nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, które nie są związane z wykonywaniem wolnego zawodu.

Spółka komandytowa

Trzecią wśród spółek osobowych jest spółka komandytowa, w której wyróżniamy dwa rodzaje wspólników – a mianowicie komandytariuszy oraz komplementariuszy, których rola w spółce komandytowej znacząco się różni. Działalność prowadzona w ramach spółki komandytowej posiada zarówno wady jak i zalety. Spółka komandytowa jest bardziej skomplikowaną formą prawną z racji konieczności współdziałania dwóch kategorii wspólników i łączy ona cechy dwóch typów spółek – spółki jawnej i spółki z o.o. Ich wewnętrzne relacje są niczym odrębne dziedziny spółki.

Zalety spółki komandytowej

W odniesieniu do spółki komandytowej należy wskazać, że jej niewątpliwą zaletą jest ograniczona odpowiedzialność ponoszona przez jeden rodzaj wspólników spółki komandytowej, a mianowicie przez komandytariuszy spółki.

Komandytariusze ponoszą bowiem odpowiedzialność za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli do wysokości sumy komandytowej. Zatem to sami wspólnicy spółki komandytowej decydują w umowie spółki, jak daleko idącą odpowiedzialność ponosić będą komandytariusze spółki komandytowej i sami ustalają granice odpowiedzialności wobec wierzycieli- odpowiedzialność jest ograniczona do sumy komandytowej, która może być ustalona dowolnie.

Co więcej, podobnie jak w przypadku spółki jawnej, także umowa spółki komandytowej może zostać zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym S24.

Możliwość założenia spółki we wskazany sposób, wpływa z kolei na niższe koszty rejestracji spółki. W takim bowiem wypadku opłata wynosi jedynie 350 zł, względem 600 zł pobieranych przy rejestracji spółki, której umowa została zawarta w tradycyjnej formie aktu notarialnego.

Również w wypadku spółki komandytowej nie ma, tak jak ma to miejsce w spółkach kapitałowych, konieczności wniesienia kapitału zakładowego na określonym w przepisach prawa poziomie. Można zatem rozpocząć działalność w ramach spółki komandytowej dysponując nawet niewielkimi środkami.

Co więcej, również w tym wypadku, nie istnieją sformalizowane zasady wypłaty zysku na rzecz komandytariuszy i komplementariuszy.

Wady spółki komandytowej

Jedną z zasadniczych wad związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w ramach spółki komandytowej jest podwójne opodatkowanie osiąganych przez spółkę dochodów.

Mianowicie w pierwszej kolejności to sama spółka jest zobowiązana do zapłaty zaliczek na poczet podatku dochodowego, a następnie podatek taki muszą zapłacić także wspólnicy, na rzecz których wypłacany jest zysk wypracowany przez spółkę.

W tym jednak wypadku sytuacja komplementariusza jest znacznie lepsza niż sytuacja komandytariusza. Mianowicie, komplementariusze mogą odliczyć od podatku dochodowego, który zobowiązani są zapłacić podatek, który został zapłacony wcześniej przez spółkę komandytową w części przypadającej na danego komplementariusza.

Co więcej, wskazać jako wadę spółki komandytowej należy wskazać zakres odpowiedzialności komplementariuszy spółki za jej zobowiązania. Mianowicie, za zobowiązania spółki odpowiadają oni całym swoim majątkiem, bez ograniczenia, solidarnie z innymi komplementariuszami oraz ze spółką. Odpowiedzialność ta ma jednak charakter subsydiarny – a zatem wchodzi w grę w sytuacji gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Wśród wad prowadzenia działalności gospodarczej we wskazanej formie można również wyróżnić, bardzo małą decyzyjność komandytariusza w sprawach spółki. Jest to związane z faktem, że jedynie komplementariusze w spółce komandytowej są uprawnieni do reprezentowania spółki. Wadę tę można jednak skorygować w umowie spółki.

Spółka komandytowo – akcyjna

Ostatnia wśród spółek osobowych jest spółka komandytowo akcyjna, w której podobnie jak w przypadku spółki komandytowej wyróżniamy dwa typy wspólników – prowadzących sprawy spółki i reprezentujących spółkę komplementariuszy oraz akcjonariuszy.

Zalety spółki komandytowo-akcyjnej

Niewątpliwą zaletą związana z prowadzeniem działalności gospodarczej w formie spółki komandytowo-akcyjnej jest możliwość pozyskiwania kapitału służącego rozwojowi działalności, w drodze emisji akcji.

Co więcej, w przypadku wyboru wskazanej formy prowadzenia działalności, akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki komandytowo-akcyjnej. Ich jedyne ryzyko związane z uczestnictwem w tego rodzaju spółce, wiąże się właściwie z zainwestowaniem środków w celu nabycia akcji.

Inaczej jednak kształtuje się odpowiedzialność pozostałych wspólników, będących komplementariuszami, którzy w związku z tym, że są uprawnieni do reprezentowania spółki, odpowiadają także w nieograniczonym zakresie za jej zobowiązania.

Wady spółki komandytowo-akcyjnej

Niewątpliwą wadą związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej we wskazanej formie jest konieczność wniesienia przez akcjonariuszy spółki kapitału zakładowego na minimalnym poziomie wynoszącym 50.000 zł.

Jednakże zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, akcjonariusze mogą wnieść tytułem wkładu do spółki, zarówno wkłady pieniężne jak i wkładu niepieniężne, w związku z czym nie muszą posiadać realnych środków pieniężnych w gotówce lub na rachunkach bankowych, aby sprostać ustawowym wymaganiom.

Do wad spółki komandytowo-akcyjnej możemy również zaliczyć konieczność zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego, jak również dokonywania wszelkich zmian w umowie we wskazanej formie prawnej. To z kolei wiąże się każdorazowo z koniecznością ponoszenia kosztów notarialnych.

Niewątpliwą wadą spółki komandytowo-akcyjnej jest fakt, że komplementariusz ponosi odpowiedzialność nieograniczoną za zobowiązania spółki. Jednakże również w tym wypadku, komplementariusz będzie ponosił tego rodzaju odpowiedzialność, w sytuacji gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Co więcej, także w przypadku spółki komandytowo-akcyjnej, dochodzi do obciążenia podatkiem dochodowym zarówno samej spółki, jak również w następnej kolejności również jej wspólników.

W związku z tym, spółka komandytowo akcyjna nie jest dobrym rozwiązaniem dla osób, którym zależy na uniknięciu podwójnego opodatkowania.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest niewątpliwie najchętniej tworzoną spółką prawa handlowego. Za częstym wyborem tej formy prowadzenia biznesu przemawia szereg zalet. Warto jednak na uwadze także mieć wady jakie niesie za sobą ta forma prawna działalności.

Zalety spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Jedną z niewątpliwych zalet prowadzenia działalności w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest możliwość utworzenia spółki jednoosobowej. Wobec tego, w przypadku spółki z o.o., nie ma konieczności posiadania wspólników chcących partycypować w określonych przedsięwzięciu gospodarczym.

Wśród zalet spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, można także wyróżnić możliwość zawarcia umowy tej spółki przy wykorzystaniu wzorca umowy w systemie S24, co w znaczący sposób ułatwia możliwość rozpoczęcia prowadzenia działalności we wskazanej formie.

Co więcej, co prawda w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wymagane jest posiadanie kapitału zakładowego na określonym przepisami poziomie, jednakże jest to kapitał w relatywnie niewielkiej wysokości wynoszącej 5 tysięcy złotych. Zgromadzenie środków w tej wysokości, nie powinno stanowić większego problemu dla większości osób decydujących się na skorzystanie z tej formy działalności.

Ponadto, ogromną zaletą jaką charakteryzuje się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest brak ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania spółki przez jej wspólników. Za zobowiązania spółki odpowiadają natomiast w pewnych sytuacjach członkowie zarządu tej spółki kapitałowej, przy czym ich odpowiedzialność może być ograniczona.

Członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ponoszą bowiem odpowiedzialność za jej zobowiązania w sytuacji gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna (odpowiedzialność subsydiarna), a co więcej mogą oni uwolnić się od niej w sytuacji gdy wykażą zaistnienie jednej z przesłanek określonych w art. 299 kodeksu spółek handlowych.

Warto również zwrócić uwagę na fakt, że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej bezpośrednio po zawarciu umowy spółki.

Bowiem w przypadku spółek kapitałowych, w okresie od dnia zawarcia umowy spółki do dnia jej wpisu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego spółki te pozostają w organizacji. Mogą jednak bez przeszkód prowadzić w tym okresie działalność gospodarczą.

Warto także zwrócić uwagę na fakt, że wybór spółki z o.o. jako formy prowadzenia działalności gospodarczej, daje możliwość wyboru opodatkowania estońskim CIT, dzięki czemu można uniknąć do czasu wypłaty wspólnikom spółki zysków, konieczności zapłaty podatku dochodowego przez spółkę.

Dzięki temu, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, mają możliwość refinansowania środków na rozwój działalności, dzięki czemu z czasem zwiększeniu może ulegać majątek spółki.

Wady spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Pomimo iż spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawiera szereg zalet, należy także zwrócić uwagi na wady jakie towarzyszą prowadzeniu działalności gospodarczej we wskazanej formie prawnej.

Przede wszystkim, niewątpliwą wadą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest podwójne opodatkowanie dochodów osiąganych w toku prowadzonej przez nią działalności. Zarówno bowiem sama spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jak również jej wspólnicy zobowiązani są do zapłaty podatku dochodowego.

Co więcej, tak jak wszystkie spółki kapitałowe, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością musi prowadzić pełną księgowość, wobec czego konieczne staje się powierzenie jej prowadzenia profesjonaliście, z czym także wiążą się wyższe koszty.

Co więcej, umowa spółki co do zasady musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Istnieje co prawda możliwość zawarcia umowy przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym S24, jednak sposób ten nie daje zbyt dużej elastyczności pod względem zapisów w umowie spółki.

Spółka akcyjna

Kolejną wśród spółek kapitałowych, jest spółka akcyjna, która wykorzystywana jest przede wszystkim do prowadzenia biznesu o dużych rozmiarach. Spółka akcyjna jak wszystkie pozostałe spółki, również ona posiada zarówno wady jak i zalety. Zaletą jest rozdzielenie sfery właścicielskiej – gdzie organem jest walne zgromadzenie akcjonariuszy od sfery zarządczej – gdzie organem jest zarząd. Spółka akcyjna jest bardzo sformalizowana.

Zalety spółki akcyjnej

Spółka akcyjna podobnie jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w okresie od dnia zawarcia umowy spółki do dnia jej wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS pozostaje w organizacji. Tym samym, prowadzenie działalności we wskazanej formie, może rozpocząć się niezwłocznie po zawarciu umowy spółki. Spółka akcyjna, spółka z o.o. są w tym obszarze identyczne.

Co więcej, ogromną zaletą spółki akcyjnej jest brak ponoszenia odpowiedzialności przez akcjonariuszy za zaciągnięte przez spółkę zobowiązania. Właściwie całe ryzyko finansowe akcjonariuszy związane z uczestnictwem w spółce akcyjnej polega na zainwestowaniu przez nich środków celem nabycia akcji.

Niewątpliwą zaletą spółki akcyjnej jest także możliwość emisji akcji, a co za tym idzie pozyskania finansowania zewnętrznego, na realizację inwestycji czy też uregulowanie zobowiązań spółki.

Należy także zwrócić uwagę na fakt, że podobnie jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna może zostać utworzona przez jedną osobę tzn. przez jednego akcjonariusza, który będzie posiadał wszystkie akcje spółki, a tym samym pozostawał jej jedynym właścicielem.

Wady spółki akcyjnej

Z drugiej jednak strony, z działalnością spółki akcyjnej wiąże się szereg wad, wśród których możemy wyróżnić zdecydowanie bardziej utrudnione zasady utworzenia spółki akcyjnej niż te występujące w przypadku innych typów spółek.

Przede wszystkim można wskazać, że spółka akcyjna musi posiadać kapitał zakładowy na minimalnym poziomie 100.000 zł, a do jej utworzenia konieczne jest zachowanie formy aktu notarialnego. Warto również wspomnieć, że stopień skomplikowania działalności spółki akcyjnej, zapisów w jej statucie, zasadniczo wymaga zasięgnięcia pomocy profesjonalistów.

Co więcej, działalność spółki akcyjnej charakteryzuje konieczność podejmowania uchwał w sformalizowany sposób, co niejednokrotnie może wpływać na szybkość podejmowania określonych działań w spółce.

Podobnie jak w przypadku spółki z o.o., w odniesieniu do spółki akcyjnej również występuje podwójne opodatkowanie dochodów osiąganych w toku prowadzonej przez nią działalności gospodarczej – pierwszy raz na poziomie samej spółki i drugi przy wypłacie zysków akcjonariuszom.

W przypadku spółki akcyjnej, również występuje obowiązek prowadzenia pełnej księgowości, a co za tym idzie sporządzania sprawozdań finansowych oraz ich badania przez biegłego rewidenta, co także wpływa na koszty związane z jej bieżącą działalnością gospodarczą.

Warto także wspomnieć, że choć z jednej strony w przypadku spółki akcyjnej istnieje możliwość pozyskania finansowania od małych inwestorów poprzez emisję akcji przez spółkę, to tacy inwestorzy nie mają właściwie wpływu na prowadzenie spraw spółki.

Prosta spółka akcyjna

Ostatnią wśród spółek kapitałowych jest prosta spółka akcyjna, której możliwość utworzenia na polskim rynku istnieje dopiero od lipca 2021 roku.

Zalety prostej spółce akcyjnej

Zdecydowaną zaletą związaną z utworzeniem prostej spółki akcyjnej jest właściwie brak jakiejkolwiek bariery finansowej utrudniającej utworzenie tego rodzaju spółki. Wskazać bowiem należy, że minimalny kapitał akcyjny prostej spółki akcyjnej wynosi 1 zł.

Co więcej, podobnie jak spółka jawna, z ograniczoną odpowiedzialnością i komandytowa, prosta spółka akcyjna może zostać utworzona w szybki sposób, przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki udostępnionego w systemie teleinformatycznym S24. To z kolei również wpływa na atrakcyjną wysokość opłaty od wpisu spółki do Krajowego Rejestru Sądowego.

Należy również wspomnieć, że w przypadku prostej spółki akcyjnej, przez ustawodawcę zostały wprowadzone atrakcyjne zasady odnoszące się do zwoływania i odbywania zgromadzeń akcjonariuszy. Zgromadzenia zwoływane są bowiem pocztą elektroniczną na adres do doręczeń elektronicznych akcjonariuszy, co pozytywnie wpływa na szybkość i łatwość dokonania zawiadomień.

Dodatkowo prosta spółka akcyjna daje największe możliwości wśród spółek kapitałowych na dokonywanie wypłat środków na rzecz akcjonariuszy spółki. Mianowicie, w prostej spółce akcyjnej istnieje możliwość przeznaczenia części kapitału akcyjnego spółki na wypłatę środków na rzecz akcjonariuszy, jak również wypłaty zaliczek na poczet dywidendy już w pierwszym roku działalności tego rodzaju spółki.

Niewątpliwą zaletą prostej spółki akcyjnej jest również możliwość zakończenia prowadzenia działalności przez spółkę bez potrzeby przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. W takiej sytuacji majątek spółki przeznaczony zostanie na rzecz jednego z akcjonariuszy, który będzie odpowiedzialny za wypełnienie wszystkich spoczywających na spółce zobowiązań.

Wady prostej spółki akcyjnej

Prosta spółka akcyjna to jednak nie tylko zalety. Wśród wad prostej spółki akcyjnej możemy wyróżnić między innymi brak możliwości notowania akcji spółki na giełdzie papierów wartościowych, co może mieć wpływ na ewentualne pozyskanie finansowania przez spółkę.

Jako wadę tego rodzaju spółki można również wskazać konieczność utworzenia przez spółkę rezerwy na pokrycie potencjalnych strat. W praktyce oznacza to, że każde 8 % osiągniętego przez spółkę zysku musi zostać przeznaczone na zasilenie kapitału akcyjnego, do momentu aż kapitał ten osiągnie 5 % sumy zobowiązań PSA, wynikającej z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok.

Spółka cywilna

Choć spółka cywilna nie zalicza się do spółek prawa handlowego, a jest jedynie umową zawartą pomiędzy co najmniej dwoma podmiotami, które wspólnie chcą zmierzać do osiągnięcia określonego celu gospodarczego, jest ona popularną formą prowadzenia działalności gospodarczej. Prawnie więc uznaje się, że to nie spółka cywilna prowadzi działalność gospodarczą ale jej poszczególni wspólnicy, na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Z jednej strony jest to więc jakby jednoosobowa działalność gospodarcza aczkolwiek prowadzona przez dwie lub więcej osób.

Zalety spółki cywilnej

Wśród niewątpliwych zalet prowadzenia działalności gospodarczej w ramach spółki cywilnej jest łatwość rozpoczęcia biznesu we wskazanej formie. W przypadku spółki cywilnej, wystarczające bowiem jest zawarcie umowy przez wspólników w zwykłej formie pisemnej i zgłoszenie jej w Urzędzie Statystycznym (w celu uzyskania numeru REGON) oraz Urzędzie Skarbowym (w celu nadania NIP).

Co więcej, w kontekście łatwości rozpoczęcia prowadzenia działalności we wskazanej formie, wskazać należy, że przepisy nie określają w odniesieniu do spółki cywilnej minimalnej wartości wkładów jakie muszą zostać wniesione przez wspólników. Wobec tego, działalność gospodarczą we wskazanej formie można rozpocząć niezależnie od wartości posiadanych aktywów.

Do niewątpliwych zalet spółki cywilnej należy, jednokrotne opodatkowanie dochodów osiąganych w toku prowadzonej działalności w ramach spółki cywilnej. Podobnie, jak w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, także w przypadku spółki cywilnej, podatek odprowadzają jedynie wspólnicy spółki cywilnej, będący samodzielnymi przedsiębiorcami. Podatku dochodowego nie odprowadza natomiast w jakimkolwiek zakresie sama spółka cywilna.

W kontekście opodatkowania wspólników spółki cywilnej, warto także zaznaczyć, że wspólnicy mają możliwość wyboru opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, jak również skorzystania lub zrezygnowania ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Wady spółki cywilnej

Na podstawie powyższych rozważań uznać należy, że spółka cywilna posiada szereg zalet. Jednak z drugiej strony, nie można zapominać o wadach jakie są związane z prowadzeniem działalności we wskazanej formie.

Przede wszystkim, wspólnicy spółki cywilnej ponoszą pełną odpowiedzialność, całych im majątkiem za zobowiązania zaciągane w toku prowadzonej działalności w ramach spółki cywilnej.

Ich odpowiedzialność nie jest w żadnym stopniu ograniczona, w związku z faktem, że sama spółka cywilna jest jedynie stosunkiem obligacyjnym łączącym wspólników, a nie samodzielnym podmiotem, który posiada osobowość prawną i w związku z tym zawiera umowy i zaciąga zobowiązania na własny rachunek.

Co więcej, spółka cywilna nie sprzyja działalności gospodarczej o rozbudowanym charakterze, m.in. ze względu na zakres ponoszonej przez wspólników odpowiedzialności, ale także z uwagi na fakt trudności w pozyskaniu finansowania bankowego oraz środków od ewentualnych inwestorów.

Oferta Kancelarii

Prowadzona przez Ciebie jednoosobowa działalność gospodarcza nie spełnia dłużej Twoich oczekiwań i chciałbyś dokonać przekształcenia formy prawnej firmy w spółkę prawa handlowego? Nie chcesz zapomnieć o żadnym z koniecznych elementów umowy założycielskiej spółki, w związku z czy sporządzenie umowy spółki wymaga pomocy profesjonalistów?

Zapraszamy do zapoznania się z ofertą Kancelarii w tym zakresie oraz z naszą ofertę usług świadczonych online na naszej Platformie Obsługi Prawnej i Podatkowej Online.