Prowadzisz rodzinny biznes, ale chciałbyś się wycofać z jego aktywnego prowadzenia?

Zależy Ci na zabezpieczeniu finansowych Twoich najbliższych, jednak równocześnie chciałbyś pomnażać dotychczas wypracowane środki w prowadzonej przez Ciebie działalności gospodarczej?

Słyszałeś, że weszła w życie ustawa ustawy z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej i w ostatnim czasie powstaje wiele fundacji rodzinnych, jednak wydaje Ci się, że fundacje rodzinne to jedynie organizacje pożytku publicznego, w związku z czym sądzisz, że nie masz potrzeby, aby założyć fundację rodzinną?

Tymczasem, jak wynikało już z uzasadnienia projektu ustawy o fundacji rodzinnej, celem jej wprowadzenia jest stworzenie instytucji prawnej umożliwiającej kumulowania majątku rodzinnego, pozwalającej na zatrzymanie kapitału w kraju na wiele pokoleń oraz zwiększenie potencjału krajowych inwestycji.

W niniejszej publikacji przybliżymy Ci, w jakim celu możesz utworzyć fundację rodzinną. Może okazać się ona doskonałym narzędziem pozwalającym Ci na dokonanie efektywnej sukcesji Twojego biznesu i zachowaniu integralności majątku rodzinnego. Zapraszamy do lektury!

Jeśli natomiast chcesz dowiedzieć się, jak wygląda założenie fundacji rodzinnych, czegoś więcej o działalności fundacji rodzinnych, jak również, dlaczego fundacje rodzinne dają nowe, rewolucyjne możliwości nieznane dotąd polskiemu porządkowi prawnemu, pozwalające w zupełnie nowy sposób dokonać sukcesji biznesu i na czym one polegają, zapoznaj się z poniższymi publikacjami na naszej stronie internetowej:

• Fundacja rodzinna – dlaczego jest rewolucyjną zmianą?
• Fundacja rodzinna. Nowe możliwości sukcesji biznesu, które warto rozważyć.

Po co tworzyć fundację rodzinną?

Ustawodawca w przygotowanej przez siebie ustawie o fundacji rodzinnej wskazał jako cel jej utworzenia:

1. gromadzenie mienia;
2. zarządzanie nim w interesie beneficjentów;
3. spełnianie świadczeń na rzecz beneficjentów fundacji rodzinnej.

Co również niezwykle istotne, stosownie do zapisów ustawy z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej, fundator został zobowiązany do wskazania w opracowanym przez niego statucie szczegółowego celu, dla którego zdecydował się on na utworzenie fundacji rodzinnej.

Jest to jego obowiązek, gdyż szczegółowo określony w statucie cel utworzenia fundacji rodzinnej jest jednym z jego koniecznych elementów, ze którego wskazania fundator nie może zrezygnować.

W związku z tym, kiedy zdecydujesz się na utworzenie fundacji rodzinnej, będziesz posiadał dużą swobodę w zakresie określenia szczegółowego celu, dla którego postanowiłeś utworzyć swoją fundację.

Oznacza to, że fundacja rodzinna ustanawiana przez Ciebie na podstawie zawartego przed notariuszem aktu założycielskiego lub w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego, będzie mogła posiadać dowolnie obrany przez Ciebie cel – o ile oczywiście nie będzie to cel sprzeczny z przepisami ustawy o fundacji rodzinnej.

W związku z tym, jako fundator fundacji rodzinnej, określając cel istnienia Twojej fundacji, będziesz mógł przykładowo wskazać ochronę wnoszonego przez Ciebie majątku do fundacji rodzinnej, czy też finansowanie określonych wydatków poszczególnych beneficjentów utworzonej przez Ciebie fundacji rodzinnej. Takimi wydatkami może być na przykład ich edukacja czy zapewnienie im opieki zdrowotnej. Do realizacji celu określonego przez fundatora zobowiązany będzie zarząd fundacji.

Natomiast, w sytuacji, w której chciałbyś jako fundator, poprzez założoną przez siebie fundację wspierać także organizacje pozarządowe, jako cel możesz na przykład wskazać także różnorakie cele charytatywne.

Takimi celami charytatywnymi, mogą przykładowo być: działalność na rzecz osób niepełnosprawnych czy szkolnictwa wyższego. Wszystko zależy od Twoich zainteresowań, upodobań i kwestii, które są dla Ciebie ważne i które chciałbyś wspierać.

Warto wskazać, że tworząc fundację na podstawie ustawy o fundacji rodzinnej, możesz określić w statucie więcej niż jeden cel szczegółowy. Ważne jest jednak aby cele te wzajemnie się nie wykluczały.

Brak określenia szczegółowego celu stanowi brak formalny i może on stanowić nawet przyczynę odmowy wpisu fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych. Sądem rejestru fundacji rodzinnych jest Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Zadbaj zatem o to, żeby nie zabrakło celu szczegółowego w stworzonym przez Ciebie statucie fundacji rodzinnej.

Co również istotne, podmiotem odpowiedzialnym za realizację celów i odpowiednie gospodarowanie składnikami majątku fundacji rodzinnej jest jeden z jej organów – zarząd.

Warto również wskazać, że obowiązki fundatora, przy utworzeniu fundacji rodzinnej, a w szczególności tworzenia statutu fundacji nie kończą się jedynie na konieczności określenia przez niego szczegółowego celu jej istnienia.

Fundator, powinien także na przykład wskazać nazwę fundacji, jej siedzibę, beneficjentów lub zasad ich określenia, a także jakie uprawnienia i obowiązki posiadają organy fundacji rodzinnej, jakie są zasady ich powoływania i odwoływania – a zatem m.in. również, w jaki sposób ma zostać powołany zarząd fundacji.

Zastanów się zatem nad wszystkimi wymaganymi ustawą kwestiami, tak aby ustalenie statutu nie przyniosło Ci żadnych problemów.

Aby nie zapomnieć o żadnym z koniecznych elementów przy utworzeniu fundacji rodzinnej, warto, abyś skonsultował się z radcą prawnym lub adwokatem w tym zakresie.

Fundacja rodzinna jako samodzielna osoba prawna.

Już projekt ustawy o fundacji rodzinnej zakładał, że powinna ona mieć osobowość prawną. Jest to niezwykle istotne z punktu widzenia funkcjonowania fundacji rodzinnych.

Dzięki wyposażeniu fundacji rodzinnej w osobowość prawną posiada ona pełną zdolność do czynności prawnych, jak również zdolność sądową i procesową. W związku z tym stanowi ona odrębny podmiot, niezależny od jej fundatora oraz jej beneficjentów.

Dzięki temu ma ona możliwość samodzielnego nabywania praw na własny rachunek, do własnego majątku. Może także zaciągać różnorakie zobowiązania, w zależności od nałożonych na nią celów.

W związku z wyposażeniem w osobowość prawną fundacja rodzinna ponosi także samodzielnie odpowiedzialność za zobowiązania powstałe po utworzeniu fundacji rodzinnej, które zaciągnęła we własnym imieniu.

Co niezwykle ciekawe, i na co warto w tym miejscu zwrócić uwagę, fundacja rodzinna nie jest co do zasady odpowiedzialna za zobowiązania zaciągnięte przez jej fundatora. Jej odpowiedzialność ogranicza się właściwie do zobowiązań zaciągniętych przez fundatora przed utworzeniem fundacji rodzinnej (posiada ona jedynie większy zakres w odniesieniu do zobowiązań alimentacyjnych). W takim zakresie jest to odpowiedzialność solidarna, ograniczona jednak do wartości mienia wniesionego przez fundatora do fundacji według stanu z chwili nabycia tego mienia, a według cen z chwili zaspokojenia wierzyciela.

Co istotne, nabycie osobowości prawnej, przez fundację rodziną następuje w momencie jej wpisu do rejestru fundacji rodzinnych. Tymczasem, na podstawie aktu założycielskiego lub z chwilą ogłoszenia testamentu (w zależności od sposobu utworzenia fundacji rodzinnej) powstaje jedynie fundacja rodzinna w organizacji.

Gromadzenie mienia jako jeden z celów fundacji rodzinnej.

Podstawowym celem istnienia fundacji rodzinnej jest gromadzenie przez nią mienia. Wobec tego, jeśli jednym z celów fundacji rodzinnej nie będzie gromadzenie mienia, oznaczało to będzie nic innego tylko to, że została ona ustanowiona niezgodnie z obowiązującym porządkiem prawnym.

Istotne jest zatem, abyśmy odpowiedzieli na pytanie, czym jest mienie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej, z jakich środków może ono pochodzić, jak również jaki sposób może być ono nabywane przez fundację i czy trzeba jakoś je ewidencjonować.

Na wszystkie te pytania odpowiemy w dalszej części tej publikacji.

Mienie, co to takiego?

Ustawa o fundacji rodzinnej nie określa, co kryje się pod pojęciem mienia. Wskazania takiego nie zawierał także projekt ustawy o fundacji rodzinnej.

W związku z tym, aby zrozumieć, czym jest mienie, musimy odnieść się do przepisów kodeksu cywilnego, zgodnie z którymi mienie to własność oraz inne prawa majątkowe.

Co istotne, oprócz tego, że ustawa o fundacji rodzinnej nie wskazuje, czym jest mienie, nie wprowadza ona w tym zakresie również żadnych ograniczeń.

W związku z tym, mieniem w rozumieniu ustawy o polskiej fundacji rodzinnej będą zatem na przykład: nieruchomości (w tym nieruchomości rolne), papiery wartościowe, środki pieniężne, udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, ogół praw i obowiązków w spółkach osobowych, przedsiębiorstwo, jak również dzieła sztuki.

Przy tworzeniu fundacji rodzinnej, konieczne jest natomiast wniesienie przez fundatora mienia w celu pokrycia przez niego funduszu założycielskiego. Możliwość założenia fundacji rodzinnej zależna jest od wniesienia przez fundatora mienia o wartości, która zostanie przez niego określona w statucie, nie mniejszej jednak niż 100 000 zł.

Dodatkowo fundacja rodzinna może również nabywać mienie na skutek dokonanych na jej rzecz darowizn lub nabyć je także w drodze spadku. Wszystkie wskazane środki tworzyć będą majątek fundacji.

W kolejnej części artykułu omówimy, czym jest fundusz założycielski, co może zostać wniesione na jego pokrycie, czy istnieją w tym względzie jakieś ograniczenia, jak również kto może wnieść darowiznę lub spadek celem zasilenia majątku fundacji rodzinnej i czym się one charakteryzują.

Fundusz założycielski fundacji rodzinnej.

Fundusz założycielski fundacji rodzinnej ma za zadanie zasilić jej kapitał początkowy, w oparciu o który fundacja rodzinna będzie mogła realizować nałożone na nią cele przez ustawę oraz przez fundatora w sporządzonym przez niego statucie.

Wniesienie przez fundatora mienia, w minimalnej wysokości 100 000 zł, na pokrycie funduszu założycielskiego fundacji rodzinnej jest jednym z warunków jej utworzenia.

Nie ma oczywiście żadnych przeszkód, aby fundator zdecydował się zasilić majątek fundacji w większej wysokości. Statut fundacji rodzinnej powinien jednak jednoznacznie określać, jaka jest wartość funduszu założycielskiego.

Przekazanie przez fundatora majątku fundacji rodzinnej na pokrycie jej funduszu założycielskiego ma chronić go przed podziałem, jak również umożliwić jego pomnażanie, a co za tym idzie czerpanie z niego korzyści, w tym korzyści przez członków rodziny fundatora, jak również niego samego.

Co zatem może zostać wniesione przez fundatora na pokrycie funduszu założycielskiego? Istnieje ogromna dowolność w tym zakresie. Jak była już o tym mowa, mienie na gruncie ustawy o fundacji rodzinnej, jest rozumiane bardzo szeroko.

W związku z tym, postanawiając utworzyć fundację, możesz wnieść na pokrycie funduszu założycielskiego między innymi środki pieniężne, własność nieruchomości, dzieł sztuki czy samochodów. Wszystko zależy od Twojej indywidualnej sytuacji.

Jedyne ograniczenie w tym zakresie dotyczy właściwie wniesienia na pokrycie funduszu założycielskiego niezbywalnych praw majątkowych. W związku z tym nie będziesz mógł przenieść na utworzoną przez Ciebie fundację na przykład przysługującej Ci służebności osobistej czy prawa dożywocia.

Pamiętaj również, że w polskim porządku prawnym istnieją również innej mechanizmy ograniczające zbywalność rzeczy oraz praw majątkowych. Oznacza to, że w pewnych wypadkach, aby przenieść je na fundację, będziesz musiał spełnić dodatkowe kryteria.

Przykładowo, możesz posiadać udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, jednak umowa tej spółki stanowi, że do ewentualnego przeniesienia ich własności na inną osobę konieczne będzie uzyskanie zgody tej spółki. W związku z tym, przed ich przeniesieniem powinieneś uzyskać zgodę tej spółki, w przeciwnym zaś razie czynność polegająca na przeniesieniu ich własności na fundację obarczona zostanie bezskutecznością.

Wskazane ograniczenia będą pozostawały również aktualne na późniejszym etapie funkcjonowania fundacji – w związku z czym pewne rzeczy lub prawa nie będą mogły także zostać później przeniesione na fundację rodzinną w drodze darowizny, lub spadkobrania.

Co istotne, wniesienie mienia przez fundatora w celu pokrycia funduszu założycielskiego jest jednym z jego głównych obowiązków przy tworzeniu fundacji rodzinnej.

W związku z tym nie ma możliwości, aby to inna osoba wniosła za Ciebie środki finansowe lub inne aktywa (np. dzieła sztuki czy nieruchomości) na pokrycie funduszu założycielskiego, tworzonej przez Ciebie fundacji rodzinnej.

Wobec tego, jeśli samodzielnie nie posiadasz majątku na pokrycie funduszu założycielskiego, a posiadają go Twoje dzieci lub małżonek/małżonka (w ramach majątku osobistego), to Ty nie będziesz mógł utworzyć fundacji rodzinnej, korzystając z posiadanych przez nich aktywów. Aby zostać fundatorem, musiałbyś najpierw pozyskać wystarczające środki na pokrycie funduszu założycielskiego.

Co również niezwykle istotne, ważne jest, żeby przy wnoszeniu mienia do fundacji rodzinnej, fundator wyposażył ją w tego rodzaju aktywa, które zapewnią jej płynność w regulowaniu bieżących zobowiązań i realizowaniu świadczeń na rzecz beneficjentów.

W związku z tym niektóre z wnoszonych przez fundatora przedmiotów majątkowych do fundacji rodzinnej, chociaż pozwolą na pokrycie wysokości funduszu założycielskiego, mogą okazać się mało przydatne dla jej codziennego funkcjonowania.

Możemy wyobrazić sobie sytuację, w której na Twój majątek, który chcesz wnieść do fundacji rodzinnej, składają się, warte 500 000 zł udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Oprócz tego posiadasz jedynie 20 000 zł w gotówce. Łączny posiadany przez Ciebie majątek spokojnie zatem wystarczy na pokrycie minimalnego funduszu założycielskiego polskiej fundacji rodzinnej.

Równocześnie, tworząc fundację, postanawiasz, że każde z dwójki Twoich dzieci będzie otrzymywało początkiem każdego roku w ramach świadczenia z fundacji kwotę 15 000 zł, którą będą mieli przeznaczyć na edukację.

Oznacza to, że już w pierwszym roku fundacja rodzinna nie będzie posiadała wystarczających środków na spełnienie świadczenia na rzecz swoich beneficjentów. W związku z tym, w przypadku wniesienia mienia tego rodzaju, konieczna okazać się może sprzedaż części lub całości udziałów wniesionych przez Ciebie do fundacji lub pozyskanie środków na bieżące zobowiązania z innych źródeł.

Warto również podkreślić, że mienie wniesione przez fundatora na pokrycie funduszu założycielskiego nie będzie mogło zostać mu zwrócone w żadnym zakresie tj. ani w całości ani w części.

Darowizny i spadki.

Oprócz wniesienia mienia przy zakładaniu fundacji rodzinnej na jej fundusz założycielski, również w toku jej funkcjonowania możliwe jest przeniesienie na jej rzecz własności określonych przedmiotów lub praw majątkowych.

Takie przeniesienie może nastąpić na podstawie umowy darowizny zawartej pomiędzy fundacją rodzinną a darczyńcą, jak również w związku z przekazaniem fundacji rodzinnej aktywów w testamencie.

Również w tym wypadku nie ma żadnych ograniczeń co do tego, co może zostać przekazane fundacji rodzinnej przez darczyńcę lub spadkobiercę. Fundacja rodzinna może zatem zarówno otrzymać środki pieniężne, jak również nieruchomości, pojazdy czy dzieła sztuki.

Co istotne, mienie które zostało przekazane fundacji rodzinnej przez fundatora, jego małżonka, zstępnych (a zatem dzieci, wnuki itd.), wstępnych (rodziców, dziadków itd.), jak również jego rodzeństwo – na gruncie ustawy o fundacji rodzinnej traktowane jest tak, jakby zostało ono wniesione przez fundatora.

Natomiast mienie wniesione na tej podstawie przez wszystkie osoby traktuje się jakby zostało wniesione przez samą fundację.

W przypadku gdy do fundacji rodzinnej mienie wnosi wspólny zstępny, wstępny albo rodzeństwo więcej niż jednego fundatora, mienie uważa się za wniesione przez wszystkich tych fundatorów w równych częściach.

Zaznaczyć jednak należy, że równa proporcja dotyczy tych fundatorów, dla których osoba, która postanowiła wnieść mienie do fundacji jest wspólnym zstępnym lub wstępnym. W sytuacji, w której wśród fundatorów znajdzie się osoba trzecia, nie będzie ona uwzględniana przy równym podziale proporcji.

Możemy wyobrazić sobie sytuację, w której wraz ze swoim rodzeństwem tj. siostrą i bratem postanawiasz utworzyć fundację rodzinną, przy czym Twoja siostra ma innego ojca, macie jedynie wszyscy troje wspólną matkę.

Wasz ojciec (tj. ojciec Twój i Twojego brata) postanawia zasilić posiadanym przez siebie majątkiem utworzoną przez Was fundację rodzinną. W związku z tym na podstawie umowy darowizny przenosi na fundację kwotę 50 000 zł.

Na gruncie ustawy o fundacji rodzinnej, należy uznać, że wniesione przez Twojego ojca środki do fundacji rodzinnej utworzonej przez Ciebie z rodzeństwem, zostały wniesione przez Ciebie i przez Twojego brata w kwocie po 25 000 zł. Wasza siostra nie będzie w ogóle brana pod uwagę w ich rozliczeniu.

Omawiając kwestię darowizn oraz spadków, które mogą zasilić środki fundacji rodzinnej, warto także zaznaczyć, że fundacja rodzinna jako osoba prawna nie jest w ogóle objęta podatkiem od spadków i darowizn.

Jeśli natomiast, jesteś zainteresowany jak generalnie wygląda opodatkowanie fundacji rodzinnej, w tym kiedy zobowiązana jest do zapłaty podatku dochodowego, zapoznaj się z poniższym artykułem: Opodatkowanie fundacji rodzinnej.

Spis mienia.

Kolejnym z wymagań przy utworzeniu fundacji rodzinnej jest sporządzenie spisu mienia.

Spis taki zobowiązany jest utworzyć fundator i zawrzeć w nim całe mienie, jakie wnosi na pokrycie utworzonego funduszu założycielskiego.

Spis taki powinien zawierać wskazanie całego mienia jakie zostało wniesione do fundacji rodzinnej przez fundatora, jak również przez inne osoby.

Gdy mienie wnoszone jest już w toku funkcjonowania fundacji rodzinnej to na zarządzie fundacji ciąży obowiązek aktualizowania utworzonego przez fundatora spisu mienia.

Zarządzanie mieniem przez fundację rodzinną.

Jak już wiemy, fundacja rodzinna może otrzymać mienie na kilka sposobów – na poczet funduszu założycielskiego przy jej tworzeniu oraz już w toku jej funkcjonowania poprzez dokonaną na jej rzecz darowiznę, jak również poprzez otrzymany przez nią spadek.

Kiedy fundacja już posiada przeniesione na jej rzecz mienie, może, a nawet powinna nim zarządzać.

Co istotne, wszystkie czynności związane z zarządzaniem mieniem przez fundację muszą być podejmowane przez nią w interesie jej beneficjentów. Nie ma w tym zakresie przeszkód, aby doprecyzować w statucie fundacji, na czym dokładnie polegać ma wskazany interes.

Trzeba jednak wskazać, że wszystkie czynności związane z zarządzaniem mieniem powinny zmierzać do jego ochrony, pomnażania, tak aby fundacja miała możliwość wypełniania kolejnego z celów, dla którego może ona zostać powołana – a mianowicie aby miała ona sposobność spełniania świadczeń na rzecz swoich beneficjentów.

W jaki jednak sposób fundacja rodzinna może zarządzać posiadanym przez nią mieniem i kto jest odpowiedzialny za wskazane zarządzanie?

Na czym polega zarządzanie mieniem?

Fundacja rodzinna zarządza mieniem przede wszystkim przez inwestycje podejmowane z jej udziałem. Wskazane inwestycje mogą być podejmowane w związku z podejmowaną przez fundację działalnością gospodarczą.

Zgodnie z ustawą, fundacja rodzinna może bowiem prowadzić działalność gospodarczą w ograniczonym zakresie.

Wykonywanie przez fundację działalności gospodarczej będzie mogło polegać na:

• zbywaniu posiadanego przez nią mienia, które posiada, o ile jednak nie zostało ono przez nią nabyte jedynie w celu jego dalszego zbycia;
• oddawaniu mienia w najem, dzierżawę lub udostępnianiu go do korzystania na innej podstawie
• przystępowaniu do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestniczeniu w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;
• nabywaniu i zbywaniu papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
• udzielaniu pożyczek podmiotom z nią powiązanym;
• obrocie zagranicznymi środkami płatniczymi, które do niej należą w celu dokonywania płatności związanych z jej działalnością;
• produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;
• gospodarce leśnej.

Polska fundacja rodzinna uprawniona jest zatem do prowadzenia działalności gospodarczej w ograniczonym zakresie, w związku z tym pełni ona niejako rolę inwestora pasywnego.

Dzięki temu ma ona możliwość pomnażania posiadanego majątku. Zminimalizowana została natomiast możliwość jego utraty, poprzez wyłączenie przez ustawodawcę możliwości podejmowania ryzykownej działalności gospodarczej.

Kto zarządza mieniem fundacji rodzinnej?

Kiedy już wiemy, czym jest mienie fundacji rodzinnej, w jaki sposób nim zarządza, musimy jeszcze zastanowić się, kto w jej imieniu podejmuje czynności związane z zarządzaniem nim.

Otóż, zgodnie z obowiązującymi przepisami, to zarząd fundacji rodzinnej jest podmiotem uprawnionym do zarządzania mieniem posiadanym przez fundację.

Trzeba jednak zaznaczyć, że w okresie kiedy fundacja rodzinna pozostaje fundacją rodzinną w organizacji (przed jej rejestracją), uprawnionym podmiotem do zarządzania jej mieniem jest fundator.

Kiedy natomiast fundacja rodzinna pozostaje fundacją rodzinną w organizacji? Następuje to od:

• dnia sporządzenia aktu założycielskiego do momentu jej wpisu do rejestru fundacji rodzinnych;
• ogłoszenia testamentu – jeśli fundacja rodzinna została powołana w testamencie – do momentu jej wpisu do rejestru fundacji rodzinnych.

Zatem to zarząd i fundator (ale tylko w określonym okresie czasu) są uprawnieni do zarządzania mieniem przeniesionym na rzecz fundacji rodzinnej, a zatem również do podejmowania w jej imieniu działalności gospodarczej – powinni czynić to jedynie w ograniczonym zakresie, na który pozwala ustawa.

Beneficjent, kto to taki?

Beneficjentem jest osoba, która może otrzymać od fundacji rodzinnej określone świadczenie lub mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej. Są to zatem wszystkie te podmioty, które odnoszą zgodnie z wolą fundatora, korzyści z mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przez samego fundatora lub inne osoby.

Przede wszystkim jednak możemy dokonać rozróżnienia beneficjentów fundacji rodzinnej na dwie zasadnicze grupy. Są nimi:

• osoby fizyczne (w tym także sam fundator);
• organizacje pozarządowe – w rozumieniu ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie – które prowadzą działalność pożytku publicznego.

Co istotne, fundator posiada pełną dowolność w zakresie kształtowania kręgu beneficjentów, jednak muszą oni mieścić się w dwóch grupach, o których mowa powyżej. Nie ma zatem możliwości wskazania osób prawnych jako beneficjentów.

Nie będziesz w związku z tym mógł ustanowić beneficjentem utworzonej przez Ciebie fundacji rodzinnej na przykład spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w której posiadasz udziały lub spółki osobowej, w której posiadasz ogół praw i obowiązków.

Beneficjentem fundacji rodzinnej jest zatem każdy podmiot – o ile jest on osobą fizyczną lub organizacją pozarządową prowadzącą działalność pożytku publicznego – umieszczony na liście beneficjentów, której zasady prowadzenia określa w sporządzonym przez siebie przy tworzeniu fundacji statucie fundacji jej fundator.

Lista beneficjentów, aktualizowana jest natomiast przez zarząd fundacji rodzinnej.

Rodzaje beneficjentów fundacji rodzinnej.

Na gruncie ustawy z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej możemy rozróżnić kilka rodzajów beneficjentów, w zależności od przysługujących im uprawnień.

I tak oto, możemy rozróżnić:

• beneficjentów uprawnionych do otrzymywania świadczeń od fundacji rodzinnej w toku jej funkcjonowania;
• beneficjentów mających otrzymać mienie fundacji rodzinnej w przypadku jej rozwiązania;
• beneficjentów tworzących zgromadzenie beneficjentów – a zatem będących członkami jednego z organów fundacji rodzinnej.

Co niezwykle istotne, statut fundacji rodzinnej musi wskazywać co najmniej jednego beneficjenta, który będzie uprawniony do uczestnictwa w zgromadzeniu beneficjentów i co najmniej jednego uprawnionego do otrzymania mienia w sytuacji, w której dojdzie do likwidacji fundacji rodzinnej.

Beneficjenci, którym fundator przyznał prawo uczestnictwa w zgromadzeniu, tworzą zgromadzenie beneficjentów. W związku z tym, nie każdy beneficjent fundacji rodzinnej będzie uprawniony do brania w nim udziału. Wskazać przy tym należy, że umożliwienie beneficjentom udziału w zgromadzeniu pozwoli aby mieli oni wpływ na działalność fundacji rodzinnej.

Co istotne, fundator nie ma obowiązku wskazywania beneficjentów z imienia i nazwiska, wystarczające jeśli wyraźnie określi cechy, które pozwolą na identyfikację takich osób.

Na przykład, przy ustanowieniu fundacji rodzinnej, tworząc jej statut, mógłbyś wskazać, że beneficjentami uprawnionymi do uczestniczenia w zgromadzeniu beneficjentów będzie Twój najstarszy syn i Twoja żona, a tym, który będzie uprawniony do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej będziesz Ty sam. W związku z tym Twój najstarszy syn i Twoja żona tworzyć będą zgromadzenie beneficjentów.

Wszystkich beneficjentów fundacji, umieszcza się na liście beneficjentów. Lista beneficjentów, jest zatem podstawowym dokumentem określającym, kto będzie mógł otrzymać od fundacji świadczenia w toku jej funkcjonowania oraz po likwidacji fundacji rodzinnej, jak również komu przysługiwało będzie uprawnienie do brania udziału w zgromadzeniu beneficjentów (a zatem którzy z nich tworzyć będą zgromadzenie beneficjentów). Na jej podstawie będzie można zatem ustalić, którzy beneficjenci tworzą zgromadzenie beneficjentów.

Co istotne mogą być to zupełnie różne osoby. Oznacza to, że fundator może postanowić, tworząc fundację, że w toku funkcjonowania fundacji rodzinnej zarówno on, jak i jego małżonek oraz dzieci będą otrzymywać od utworzonej przez niego fundacji rodzinnej świadczenia, jednak w sytuacji kiedy doszłoby do jej rozwiązania – całe posiadane przez fundację mienie trafiłoby do fundatora.

Czy małoletni także może być beneficjentem fundacji rodzinnej?

Jak najbardziej tak.

Ustawa o fundacji rodzinnej nie wprowadza żadnych ograniczeń w zakresie wieku osób, które mogą zostać beneficjentami. Istotne jest jedynie aby beneficjenci byli osobami fizycznymi lub organizacjami pożytku publicznego.

Nie ma znaczenia czy osoby fizyczne osiągnęły już pełnoletność lub też, czy zostały ubezwłasnowolnione całkowicie lub częściowo.

Tym samym nie ma żadnego znaczenia czy beneficjent posiada pełną zdolność do czynności prawnych, ograniczoną zdolność do czynności prawnych, czy w ogóle jej nie posiada.

Oczywiście wolą fundatora mogą zostać wprowadzone dodatkowe kryteria odnoszące się do poszczególnych beneficjentów. Może on przykładowo postanowić, że beneficjentem będzie dana osoba po osiągnięciu określonego wieku lub skończeniu studiów wyższych.

Fundator i beneficjent, czy może być to ta sama osoba?

Jak najbardziej tak. Tworząc fundację rodzinną, możesz określić siebie samego jako beneficjenta w przygotowanym przez siebie statucie.

Co więcej, nie ma żadnych przeszkód, abyś był jedynym beneficjentem fundacji rodzinnej. W takiej jednak sytuacji statut utworzonej przez Ciebie fundacji rodzinnej powinien przewidywać kto w przypadku Twojej śmierci – śmierci fundatora – stanie się beneficjentem fundacji.

W sytuacji, w której jako fundator, wskazałbyś siebie jako jedynego beneficjenta fundacji rodzinnej i nie określił kto ma wstąpić w Twoje miejsce na wypadek Twojej śmierci w miejsce beneficjenta – należałoby rozważyć czy nie doszło do zaistnienia podstaw do rozwiązania utworzonej przez Ciebie fundacji rodzinnej.

Fundator może także stać się beneficjentem fundacji zgodnie z wolą innego fundatora – jeśli doszło do utworzenia fundacji rodzinnej przez kilka osób, a nie tylko jednego fundatora, a zatem jest kilku fundatorów.

Możliwość, a właściwie konieczność określenia przez fundatora beneficjentów fundacji rodzinnej zgodnie z jego wolą, jest innowacyjnym rozwiązaniem pozwalającym na pozyskiwanie przez wskazane przez fundatora osoby np. członków rodziny, benefitów z fundacji rodzinnej.

Beneficjenci – łącznie z fundatorem – mogą zatem korzystać z majątku fundacji rodzinnej, wniesionego do niej przez fundatora oraz przez inne osoby, jeszcze za życia fundatora.

Tym samym, fundacja rodzinna daje dużo dalej idące możliwości niż przekazanie majątku spadkobiercom w testamencie przez fundatora.

Spełnianie świadczeń na rzecz beneficjentów.

Trzecim wskazanym w ustawie o fundacji rodzinnej celem jej utworzenia jest spełnianie świadczeń przez fundację na rzecz jej beneficjentów.

Fundacja rodzinna będzie mogła bowiem, przy gromadzeniu mienia oraz zarządzaniu nim, realizować świadczenia dla beneficjentów, bez zagrożeń dla integralności majątku rodzinnego i płynności finansowej spółek, w których udziały posiada fundacja rodzinna.

Dowiedzieliśmy się już kto może być beneficjentem fundacji, a także, w jaki sposób ustalić tę kwestię, jednak czym jest świadczenie fundacji rodzinnej i jakie są rodzaje takich świadczeń oraz od kiedy beneficjent może je otrzymywać?

Na te pytania odpowiemy w dalszej części publikacji.

Świadczenie fundacji rodzinnej zgodnie z ustawą.

Ustawa o fundacji rodzinnej wprowadza definicję pojęcia świadczenia, zgodnie, z którym świadczeniem są składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.

Należy na podstawie wskazanej definicji, zaproponowanej przez ustawodawcę, zwrócić uwagę na trzy kwestie – czym może być przedmiot świadczenia fundacji rodzinnej, w jaki sposób może być ono spełnione oraz od kiedy może być ono spełniane na rzecz beneficjentów fundacji rodzinnej.

Przedmiot świadczenia fundacji rodzinnej.

Jak wskazuje na to definicja świadczenia jest ono bardzo szerokim pojęciem. Obok pieniędzy mogą być to także wszelkie inne aktywa – a zatem również rzeczy (nieruchomości i rzeczy ruchome) i prawa.

W szczególności będą to np. środki pieniężne na pokrycie kosztów utrzymania lub edukacji beneficjenta, ale także własność nieruchomości lub rzeczy ruchomych (np. samochodów), bądź oddanie do korzystania np. lokalu mieszkalnego, bądź lokalu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej.

Sposób spełnienia świadczenia fundacji rodzinnej.

Fundacja rodzinna (w tym fundacja rodzinna w organizacji) może spełniać świadczenia na rzecz określonych w statucie beneficjentów poprzez:

1. przeniesienia na ich rzecz własności składników majątkowych, a zatem na przykład własności pieniędzy, rzeczy lub praw;
2. oddanie im do używania składników majątkowych.

W związku z tym fundacja rodzinna może przykładowo przenieść na własność beneficjenta środki pieniężne.

Nie ma jednak żadnych przeszkód, aby fundacja rodzinna przeniosła na beneficjenta także własność nieruchomości, która została jej przekazana przez fundatora lub inne osoby lub którą nabyła w toku prowadzonej działalności gospodarczej (inwestycyjnej).

Równocześnie fundacja rodzinna będzie mogła także spełniać na rzecz jej beneficjentów świadczenia polegające na udostępnianiu im do korzystania, stanowiącej jej własność lokali mieszkalnych, zarówno na krótszy jak i dłużysz okres czasu.

Przykładowo, będziesz mógł wskazać jako fundator w statucie fundacji, że każde z Twoich dzieci będzie uprawnione do korzystania przez jeden miesiąc w roku z wniesionego przez Ciebie do fundacji domu wakacyjnego w Hiszpanii czy Włoszech.

Od kiedy fundacja rodzinna może spełniać świadczenia na rzecz swoich beneficjentów?

Fundacja rodzinna może spełniać świadczenia na rzecz jej beneficjentów od momentu powstania fundacji rodzinnej w organizacji.

Wobec tego, fundacja rodzinna może przekazywać środki pieniężne, rzeczy czy też prawa na rzecz jej beneficjentów już w momencie podpisania przez fundatora aktu założycielskiego fundacji rodzinnej lub w momencie ogłoszenia testamentu – w zależności od tego, w jaki sposób dochodzi do powołania jej do życia.

Aby zatem fundacja rodzinna mogła spełniać świadczenia nie jest konieczne aby została ona wpisana do rejestru fundacji rodzinnych prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim.

W związku z tym świadczenia fundacja rodzinna może spełniać świadczenia na rzecz jej beneficjentów właściwie od razu – o tyle jednak posiada już mienie, którym może dysponować.

Rodzaje świadczeń fundacji rodzinnej.

Ustawa o fundacji rodzinnej wskazuje przykładowe rodzaje świadczeń, jakie mogą być przez nią spełniane na rzecz jej beneficjentów.

I tak oto, w odniesieniu do beneficjentów będących osobami fizycznymi fundacja rodzinna może w szczególności pokrywać koszty ich utrzymania lub kształcenia.

Natomiast w odniesieniu do organizacji pozarządowych, prowadzących działalność pożytku publicznego, fundacja rodzinna może przede wszystkim wspierać działalność takiej organizacji.

Co niezwykle istotne, są to jedynie przykłady rodzajów świadczeń możliwych do spełniania przez fundację. Zakładając fundację rodzinną, jako jej fundator będziesz miał możliwość ustalenia innych rodzajów świadczeń, które fundacja rodzinna będzie zobowiązana spełniać na rzecz wskazanych przez Ciebie beneficjentów.

Statut fundacji powinien bowiem jasno wskazywać przedmiot świadczenia, sposób realizacji świadczenia oraz określać beneficjenta fundacji, któremu dane świadczenie przypadnie.

W związku z tym nie ma żadnych przeszkód, abyś jako fundator wskazał na przykład, że świadczeniem fundacji rodzinnej na rzecz Twojej najmłodszej córki polegało będzie na zapewnianiu jej lokalu mieszkalnego, a na Twoją rzecz na pokrywanie Twoich kosztów leczenia i kosztów podróży.

Zrzeczenie się uprawnień przez beneficjenta fundacji rodzinnej.

Jak już wiemy zgodnie z ustawą o fundacji rodzinnej, tworzona jest ona w celu gromadzenia mienia, zarządzanie nim w interesie beneficjentów i spełniania świadczeń na ich rzecz.

Obok otrzymywania świadczeń od fundacji rodzinnej zgodnie z wolą fundatora, wyrażoną w statucie, uprawnieniem beneficjentów może być również otrzymanie mienia w sytuacji, w której dojdzie do rozwiązania fundacji rodzinnej.

Beneficjenci posiadają także uprawnienie do uzyskania informacji o działalności fundacji rodzinnej. Realizując wskazane uprawnienie mogą oni żądać wyjaśnień od zarządu fundacji rodzinnej, jak również wglądu do dokumentów fundacji (na przykład w sprawozdanie finansowe oraz do ksiąg rachunkowych).

Co więcej, przysługuje im także możliwość przeglądania akt rejestrowych, prowadzonych przez sąd rejestru fundacji rodzinnych – a w związku z tym otrzymywania z tych akt na przykład odpisów, wyciągów oraz innych informacji.

Czy jednak beneficjent fundacji rodzinnej może zrzec się przysługujących mu uprawnień? Jak najbardziej tak.

Co ciekawe, zrzeczenie takie może dotyczyć wszystkich uprawnień jakie zostały przekazane beneficjentowi lub tylko niektórych z nich. Zależy to jedynie od wyboru beneficjenta fundacji rodzinnej.

Sytuacja, w której beneficjent fundacji rodzinnej postanowi zrzec się wszystkich przysługujących mu uprawnień, wiązała się będzie ze zrzeczeniem się w ogóle bycia beneficjentem fundacji.

Jak zatem powinno wyglądać oświadczenie o zrzeczeniu się uprawnień przez beneficjenta fundacji rodzinnej? Zasady i tryb zrzeczenia się przysługujących beneficjentowi uprawnień powinny zostać określone w przygotowanym przez fundatora statucie fundacji rodzinnej.

Wydaje się jednak, że oświadczenie powinno przede wszystkim jasno określać czy dotyczy ono wszystkich uprawnień, jakie beneficjent fundacji rodzinnej posiada czy tylko niektórych z nich – a jeśli tak to jakich.

Dodatkowo, aby było ono skuteczne powinno zostać złożone w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Co niezwykle istotne, chociaż istnieje możliwość zrzeczenia się uprawnień przez beneficjenta, nie ma on możliwości przekazania ich innej osobie.

Podsumowanie.

Jak wyjaśniliśmy w niniejszej publikacji, na gruncie ustawy z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej wskazane zostały trzy główne cele istnienia fundacji rodzinnych. Fundacja rodzinna może zostać przede wszystkim utworzona w celu gromadzenia mienia przez tę fundację, zarządzania nim oraz spełniania świadczeń na jej beneficjentów.

Nic nie stoi na przeszkodzie aby fundator tworząc fundację rodzinną określił również inne, szczegółowe cele jej utworzenia. W istocie będzie to Twój obowiązek jeśli zdecydujesz się na założenie fundacji rodzinnej.

Ustawa o fundacji rodzinnej daje Ci w tym zakresie jednak bardzo dużą swobodę, w związku z czym określony przez Ciebie cel szczegółowy będzie mógł – a nawet powinien być – dopasowany do Twoich potrzeb i planów na przyszłość.

Oferta Kancelarii.

Jeżeli myślisz o zabezpieczeniu majątkowym swojej rodziny w przyszłości, a równocześnie zależy Ci na pomnażaniu już posiadanego majątku, a przy tym chciałbyś powoli wycofać się z aktywnego prowadzenia biznesu, w związku z czym myślisz, że założenie fundacji rodzinnej jest w Twoim wypadku dobrym rozwiązaniem, zapraszamy do kontaktu.

Zapraszamy do kontaktu pod numerem (+48) 511 090 050.

Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością poświęciliśmy wiele publikacji. Przyczyna jest prosta. Wśród osób, które zakładają własną firmę, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są wybierane niezwykle często. W Polsce wśród nowo powstających firm popularniejszą formą prowadzenia biznesu jest jego prowadzenie w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. Formę jednoosobowej działalności gospodarczej wybiera większość osób zaczynających biznes.

Jednak spółka z o.o. cieszy się popularnością ze względu na swoją elastyczność oraz niższe wymagania kapitałowe w porównaniu do innych spółek, co czyni ją atrakcyjną opcją dla wielu przedsiębiorców. Atrakcyjniejszą niż dawniej spółka cywilna. Niezwykle atrakcyjne w tej formie prowadzenia biznesu jest również ograniczona odpowiedzialność wspólników – wspólnicy odpowiadają tylko do wysokości wniesionych wkładów. Nic zatem dziwnego, że wśród nowo powstających firm jest to niezwykle częsty wybór.

Rejestracja i zakładanie spółki są stosunkowo proste, jednak nadal możesz popełnić błędy, w szczególności jeśli działasz bez przygotowania, bez przygotowanego uprzednio biznesplanu oraz bez wiedzy o przepisach. Popełnione przez Ciebie błędu mogą powodować problem w zakresie rejestracji spółki z o.o., może to na przykład spowodować niedotrzymanie terminu złożenia wniosku do KRS.

Pokażemy Ci jak tych błędów uniknąć! Zapraszamy do zapoznania się z niniejszą publikacją!

Jeśli natomiast prowadzisz już własną działalność gospodarczą np. w formie jednoosobowej działalności i zastanawiasz się, czy nie dokonać przekształcenia działalności w spółkę z o.o., czy w związku z takim przekształceniem na spółkę przechodzą na zasadzie sukcesji praw dotychczas uzyskane przez Ciebie decyzje, zezwolenia czy też dotychczas podpisane umowy, jak również czy możesz zachować dotychczasową nazwę firmy – zapoznaj się z naszą publikacją na temat przekształcenia formy jednoosobowej działalności gospodarczej. Opisujemy tam nie tylko przekształcenie jednoosobowej działalności. Zaplanuj przyszłość swojej firmy i dowiedz się, czy korzystniejszym dla Ciebie rozwiązaniem byłaby spółka z o.o.

Jakie są najczęściej popełniane błędy przy zakładaniu nowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością?

Nie wiesz jak prawidłowo sporządzić umowę spółki? Przede wszystkim postaraj się uniknąć następujących błędów:

1. Nieprawidłowe określenie celów – ważne jest, aby przed założeniem spółki dokładnie określić cele i plany biznesowe, w tym zakres planowanej działalności i cel przedsiębiorstwa. Nieprzemyślane lub niejasne cele mogą prowadzić do nieporozumień między wspólnikami, a także do problemów z pozyskaniem inwestorów lub klientów.
2. Niedostateczne przygotowanie dokumentów – przygotowanie dokumentów jest kluczowe w procesie zakładania spółki. Warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże w przygotowaniu dokumentów i zapewni zgodność z przepisami prawa.
3. Błędy przy rejestracji spółki z o.o. i zaniedbania formalne – błędy popełniane przy sporządzaniu wniosku o wpis do KRS, nieprzestrzeganie formalności prawnych, takich jak terminy zgłoszeń w zakresie rejestracji spółki, złożenie wniosku do niewłaściwego sądu rejestrowego (właściwy sąd obejmuje zasięgiem działania adres, pod którym znajduje się siedziba spółki), brak przedłożenia minimum wymaganych dokumentów, wybranie błędnej nazwy mogą np. skutkować zwrotem lub odrzuceniem wniosku.
4. Nieprzemyślane decyzje dotyczące struktury organizacyjnej – przy założeniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy dokładnie przemyśleć strukturę organizacyjną, taką jak ilość i role członków zarządu, hierarchia decyzyjna.

Nieprawidłowe określenie celów spółki

Planując rozpoczęcie działalności w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, całą procedurę należy zacząć od określenia celów biznesowych oraz przygotowania planów i strategii dla przedsiębiorstwa. Łączy się z tym również prawidłowe oznaczenie przedmiotu prowadzonej działalności przy wykorzystaniu kodów PKD, dostępnych w ogólnodostępnej wyszukiwarce pod adresem: https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd.

Wspólnicy, sporządzając projekt umowy spółki mogą określić dowolną liczbę rodzajów prowadzonej przez nią działalności przy użyciu kodów PKD, przy czym w rejestrze przedsiębiorców KRS może zostać wypisane jedynie dziesięć – w tym jeden przedmiot przeważającej działalności. Kod dotyczący przeważającej działalności musi zostać określony na poziomie podklasy (zawierający cztery cyfry). Pozostałe rodzaje działalności (pozostałe kody PKD) wystarczy, że będą opisane jedynie co do klasy.

Tutaj warto zwrócić uwagę, że niektóre jednostki np. bank czy też towarzystwo ubezpieczeniowe nie mogą być prowadzone w formie spółki z o.o. – w tym zakresie istnieją pewne obostrzenia. W związku z tym, jeśli planujesz rozpocząć działalność w takim kierunku, musisz wybrać inną, odpowiednią formę prowadzonej działalności (np. w odniesieniu do działalności bankowej będzie to spółka akcyjna).

Nieprzemyślane lub niejasne cele mogą prowadzić do nieporozumień między wspólnikami, a także do problemów z pozyskaniem inwestorów lub klientów.

Określenie celów Twojej firmy powinno być jasne i spójne, tak aby wszystkie osoby zainteresowane współpracą z firmą wiedziały, na czym ma polega działalność przedsiębiorstwa. Dobrze przemyślany pomysł na biznes i dobrze przygotowany biznesplan pozwoli Ci na uzyskanie ewentualnych kredytów oraz pozyskanie inwestorów, a także zwiększy szansę na sukces przedsięwzięcia, w związku z czym najlepiej, aby jego przygotowanie poprzedziło zawarcie umowy spółki i jej rejestrację w rejestrze przedsiębiorców KRS.

Niedostateczne przygotowanie dokumentów

Dokładne i rzetelne przygotowanie wymaganych dokumentów jest niezwykle ważne w procesie zakładania spółki z o.o. Niedostateczne lub błędne przygotowanie może spowodować opóźnienia w rejestracji spółki, lub nawet całkowicie uniemożliwić jej rejestrację. Wówczas całą procedurę należy zacząć od nowa.

Dokumenty wymagane do założenia spółki z o.o. to przede wszystkim: umowa spółki z o.o., wniosek o wpis do KRS wypełniony w systemie elektronicznym wraz z wymaganymi prawem załącznikami.

Przystępując do sporządzenia umowy spółki z o.o. warto zadbać, aby nie popełnić błędów, które mogą skomplikować jej działanie w przyszłości. Do takich błędów można zaliczyć np. brak zastrzeżenia w umowie spółki możliwości umorzenia udziałów czy też brak zastrzeżenia możliwości wypłaty zaliczki na poczet dywidendy.

Dokładne przygotowanie dokumentów zapewni Ci pozytywne rozpatrzenie wniosku, a co za tym idzie rejestrację spółki bez zbędnych kosztów i opóźnień.

Błędy przy rejestracji spółki i zaniedbania formalne

Rejestrując spółkę z o.o. warto zadbać o jej prawidłową nazwę. Pomimo powszechnego przekonania, że istnieje niemalże całkowita swoboda w zakresie wyboru nazwy spółki, nie możesz jednak nazwać firmy zupełnie dowolnie. Należy wskazać, że tym zakresie istnieją pewne obostrzenia. Wybranie błędnej nazwy może nawet skutkować nawet odmową wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS.

Nie można przykładowo wybrać firmy (nazwy), która jest już zarejestrowana jako nazwa innej spółki lub na tyle do niej podobna, że może wprowadzać w błąd kontrahentów. W nazwie spółki nie będzie można zatem użyć zwrotu „bank” lub „towarzystwo ubezpieczeniowe”, jeśli nie są spełnione dodatkowe wymogi dotyczące ich wykorzystania.

Dokonując rejestracji spółki z o.o. należy również zwrócić uwagę na dochowanie terminów.

Na złożenie wniosku o wpis do KRS masz 7 dni od momentu spisania umowy spółki (jeżeli umowa była zawarta przez internet w systemie S24) albo 6 miesięcy (jeżeli umowa została zawarta w formie aktu notarialnego). Niedotrzymanie terminu złożenia wniosku wiąże się z tym, że umowa spółki ulega rozwiązaniu, w związku z czym całą procedurę należy zacząć od początku. Oznaczać to będzie de facto założenie nowej spółki.

Rejestrując spółkę z o.o. należy również właściwie określić wysokość kapitału zakładowego. Kapitał ten stanowi podstawowy zasób finansowy spółki, który jest niezbędny do rozpoczęcia działalności. Niestety, częstym błędem popełnianym przy zakładaniu spółki z o.o. jest nieprawidłowe określenie wysokości tego kapitału.

Wysokość kapitału zakładowego musi wynosić co najmniej 5 000 zł, a zatem rozpoczęcie działalności w tej formie nie wymaga dużych nakładów finansowych. Należy jednak pamiętać, że kwota ta jest kwotą minimalną i warto zastanowić się nad większym dokapitalizowaniem spółki, w zależności od potrzeb i planów jej rozwoju. Wysokość kapitału zakładowego powinna być określona na etapie rejestracji nowego podmiotu spółki, a jej zmiana w późniejszym czasie wymaga przeprowadzenia stosownych procedur i zgody wszystkich wspólników.

Co również niezwykle istotne wkłady powinny zostać pokryte jeszcze przed złożeniem wniosku o wpis do KRS – w sytuacji gdy umowa spółki zawierana jest w formie aktu notarialnego lub najpóźniej w terminie 7 dni od dnia jej wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego – kiedy to umowa zawarta została za pośrednictwem wzorca umowy udostępnionego w systemie S24. Musisz zatem przygotować środki w odpowiednim momencie.

Musisz także pamiętać, aby nie pominąć żadnego z załączników, istnieje bowiem minimum wymaganych dokumentów. Złożenie wniosku o wpis do KRS spółki oprócz umowy zawiązującej Twoją spółkę (w przypadku zawarcia umowy w formie aktu notarialnego wystarczające jest powołanie się na numer aktu w rejestrze CREWAN) wymaga również dołączenia określonych załączników. Dokumentem takim jest na przykład lista wspólników, dowód ustanowienia członków organu czy też zgody członków zarządu na pełnienie przez nich funkcji. Konieczne jest również uiszczenie opłaty w odpowiedniej wysokości.

Zdarzają się sytuacje, że rejestrujący spółkę popełniają błędy, może tutaj chodzić zarówno o niedołączenie wszystkich wymaganych dokumentów, nieuiszczenie opłaty lub uiszczenie jej w błędnej wysokości czy to nawet o złożenie wniosku do niewłaściwego sądu rejestrowego. W związku z tym może dojść do sytuacji kiedy KRS odrzuci wniosek lub dokona jego zwrotu – w zależności od rodzaju popełnionego błędu. Może to skutkować brakiem możliwości odzyskania wpłaconych na rzecz KRS środków – a w związku z tym koniecznością poniesienia dodatkowej opłaty. Co prawda w pewnych sytuacjach możliwe jest zaliczenie wcześniejszej opłaty na poczet nowego wniosku, ale lepiej uniknąć opóźnień na starcie.

Zaliczenie wcześniejszej opłaty wystąpi w sytuacji zwrotu przez właściwy sąd rejestrowy wcześniej wniesionego wniosku – z uwagi na przykład na błędne wypełnienie formularza. W takiej sytuacji jeśli wniesiesz wniosek ponownie w terminie 7 dni od dnia doręczenia Ci zarządzenia o zwrocie, poprzednio uiszczona opłata będzie mogła zostać zaliczona na poczet nowego wniosku. Z takiego przywileju nie będziesz mógł jednak skorzystać jeśli KRS odrzuci wniosek (nastąpić oddalenie wniosku). Z odrzuceniem wniosku wiąże się bowiem konieczność wniesienia ponownej opłaty.

Pewne ułatwienie w tym zakresie wprowadza co prawda system S24, za pośrednictwem którego można zawrzeć umowę. Jest on tak skonstruowany, że jeśli nie dodamy wymaganego załącznika lub nie wypełnimy obowiązkowego pola, nie będziemy mogli przejść do następnego etapu wypełniania formularza. Jednakże system też posiada zasadnicze minusy – nie daje on wspólnikom większej swobody w zakresie sporządzania poszczególnych postanowień umowy spółki.

Uważaj również na literówki, zarówno w samej umowie zawiązującej spółkę, jak również we wniosku do rejestru, mogą skutkować wpisaniem do rejestru przedsiębiorców błędnej nazwy dla spółki, niezgodnej z Twoją intencją lub innych błędnych danych. To z kolei może zrodzić w przyszłości dodatkowe koszty związane z koniecznością zmiany umowy spółki i złożeniem wniosku aktualizacyjnego do KRS. Wskazać należy, że nawet w przypadku drobnej literówki, nie sposób odzyskać z KRS środków przeznaczonych na dokonanie poprzedniego wpisu. Nie można będzie zatem skorzystać z wcześniejszej opłaty przy składaniu ponownego wniosku.

Należy również zwrócić uwagę, jaki sąd będzie właściwy do złożenia wniosku o wpis. Właściwy sąd rejestrowy obejmuje zasięgiem działania adres, pod którym znajduje się siedziba spółki. Nie będziesz miał zatem możliwości złożenia wniosku do sądu wybranego jedynie na podstawie Twojego upodobania. Uważaj zatem żeby nie popełnić takiego błędu.

Nieprzemyślane decyzje dotyczące struktury organizacyjnej

Nieprzemyślana struktura organizacyjna może prowadzić do nieefektywnego zarządzania firmą, ograniczać możliwości rozwoju i powodować problemy wewnętrzne. Dlatego tak ważne jest, aby dokładnie przeanalizować strukturę organizacyjną i dopasować ją do potrzeb i celów przedsiębiorstwa.

W przypadku spółki z o.o. w skład zarządu wchodzą jedna lub więcej osób, a co ważne, do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Warto rozważyć, kto będzie zajmował te stanowiska i jakie będą ich obowiązki. Należy przy tym mieć na względzie, że członkowie zarządu mogą w pewnych wypadkach ponosić odpowiedzialność za jej zobowiązania całym swoim majątkiem osobistym – w sytuacji kiedy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Należy również pamiętać, że nie można łączyć funkcji członka zarządu oraz członka rady nadzorczej (w spółkach, w których ta rada została powołana), jak również w zarządzie spółki nie może zasiadać osoba skazana prawomocnie za przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu czy też taka, względem której sąd orzekł zakaz pełnienia takiej funkcji – przy czym zakazy te ustają po upływie określonego czasu.

Oferta Kancelarii.

Jeżeli jesteś zainteresowany pomocą prawną przy procedurze założenia spółki z o.o., myślisz o zamknięciu jednoosobowej działalności poprzez jej przekształcenie w taką spółkę? Zastanawiasz się, co powinna zawierać poprawnie sporządzona lista wspólników oraz na co przekłada się siedziba spółki? Marzy Ci się własna agencja reklamowa, ale nie wiesz, czy spółka z o.o. będzie do tego odpowiednia? A może mimo powszechnego przekonania, że założenie spółki z o.o. nie wymaga dużych nakładów finansowych obawiasz się, że jest inaczej? A może potrzebujesz doradztwa prawno- podatkowego przy podjęciu decyzji biznesowych? Zapoznaj się z ofertą Kancelarii.

Zapraszamy do kontaktu pod nr tel.: (+48) 511 090 050.

Prosta spółka akcyjna jest stosunkowo nową spółką kapitałową, obok już wcześniej istniejących w kodeksie spółek handlowych – akcyjnej i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Została wprowadzona do obrotu prawnego nowelizacją kodeksu spółek handlowych i przepisy jej dotyczące weszły w życie 1 lipca 2021 roku.

Strukturę i cechy właściwe dla tego nowego typu spółki opisaliśmy w następującym artykule https://bogdanchudoba.pl/prosta-spolka-akcyjna-psa-warta-zauwazenia/.

Jeśli jesteś zainteresowany, kliknij w powyższy link i zapoznaj z treścią publikacji.

A może jesteś wspólnikiem startupu, prowadzonego w formie prostej spółki akcyjnej, który niestety kończy się niepowodzeniem i myślisz o jego likwidacji, ale nie wiesz jakie kroki powinieneś w związku z tym podjąć? Słyszałeś, że likwidacja prostej spółki akcyjnej może przybrać uproszczoną formę, ale nie wiesz, z czym się to wiążę? A może dopiero zastanawiasz się nad rozpoczęciem działalności i nie wiesz, czy prosta spółka akcyjna może być dla Ciebie dobrym rozwiązaniem? Zapraszamy do lektury niniejszego artykułu!

Jakie sposoby rozwiązania prostej spółki akcyjnej przewidział ustawodawca?

Prostą spółkę akcyjną można rozwiązać na dwa sposoby:

1. po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego – z chwilą wykreślenia spółki z rejestru;
2. bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego – w drodze tzw. procedury uproszczonej, poprzez przejęcie majątku spółki przez akcjonariusza przejmującego, który to akcjonariusz przejmujący majątek spółki staje się zobowiązany do zaspokojenia wierzycieli spółki oraz roszczeń innych akcjonariuszy.

Ustawodawca zatem poza sposobem przypisanym dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, czy spółki akcyjnej, zaproponował również nową, nieznaną dotychczas kodeksowi spółek handlowych procedurę, stanowiącą wyjątek od obowiązkowej procedury likwidacyjnej.

Zanim omówimy każde z tych sposobów, najpierw przedstawimy przyczyny rozwiązania prostej spółki akcyjnej.

Przyczyny rozwiązania prostej spółki akcyjnej.

Rozwiązanie prostej spółki akcyjnej kodeks spółek handlowych przedstawia jako powielenie rozwiązań stosowanych dla innych spółek kapitałowych, a zatem dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej, występują jednak pewne różnice.

Zgodnie z uregulowaniem zawartym w kodeksie spółek handlowych rozwiązanie prostej spółki akcyjnej powodują:

• przyczyny przewidziane w umowie prostej spółki akcyjnej;
• uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę;
• wyrok sądu wydany na żądanie akcjonariusza lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo zachodzą inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki wskazujące, że dalsze funkcjonowanie spółki wiązałoby się z pokrzywdzeniem akcjonariuszy lub byłoby sprzeczne z dobrymi obyczajami;
• ogłoszenie upadłości prostej spółki akcyjnej;
• inne przyczyny przewidziane prawem.

Musisz pamiętać jednak, że wszystkie z wymienionych wyżej przyczyn nie powodują automatycznie utraty bytu prawnego prostej spółki akcyjnej. Następuje on dopiero z chwilą wykreślenia spółki z rejestru, zasadniczo po przeprowadzeniu likwidacji spółki.

Czym mogą być przyczyny przewidziane w umowie spółki?

Konstruując umowę prostej spółki akcyjnej jej akcjonariusze posiadają pewną swobodę w zakresie kształtowania jej treści. Mogą oni między innymi wprowadzić do umowy prostej spółki akcyjnej postanowienia, które będą wskazywać na pewne zdarzenia, które zgodnie z ich wolą powinny doprowadzić do rozwiązania spółki. Takimi zdarzeniami może być na przykład osiągnięcie celu spółki, do zrealizowania, którego została ona utworzona, upływ czasu na jaki została zawarta umowa spółki, utrata licencji czy zezwolenia potrzebnego do prowadzenia obranej przez wspólników działalności.

W tym konkretnym wypadku, w sytuacji w której wspólnicy zmienią zdanie, mogą oni zapobiec rozwiązaniu prostej spółki akcyjnej. Konieczne będzie jednak podjęcie uchwały walnego zgromadzenia większością 3/4 głosów oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę ogólnej liczby akcji. Taka uchwała będzie mogła zostać podjęta, o ile nie został jeszcze złożony wniosek o wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców KRS.

Jaki rodzaj uchwał walnego zgromadzenia spowoduje rozwiązanie spółki ?

Aby doszło do rozwiązania prostej spółki akcyjnej walne zgromadzenie akcjonariuszy musi podjąć uchwałę o jej rozwiązaniu lub też uchwałę o przeniesieniu jej siedziby za granicę, co jednak nie zawsze spowoduje skutek w postaci rozwiązania spółki.

Uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki może zostać podjęta w każdym momencie jej funkcjonowania np. w sytuacji złej kondycji finansowej akcjonariuszy. Musi ona zostać podjęta większością 3/4 głosów – chyba że w umowie spółki zostały przewidziane surowsze warunki w tym zakresie.

Proces likwidacji prostej spółki akcyjnej może również zainicjować podjęcie przez walne zgromadzenie uchwały o przeniesieniu siedziby spółki za granicę. Nie dojdzie jednak do rozwiązania spółki jeśli siedziba zostanie przeniesiona do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (a zatem wszystkie państwa należące do Unii Europejskiej oraz dodatkowo Norwegia, Islandia oraz Lichtenstein), a prawo tego państwa dopuszcza taką możliwość.

W związku z tym, rozwiązanie spółki spowoduje przykładowo podjęcie uchwały o przeniesieniu jej siedziby do Wielkiej Brytanii, która obecnie nie jest ani członkiem Unii Europejskiej ani częścią Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Podobnie jak przy rozwiązaniu spółki w sytuacji zaistnienia zdarzeń, które zostały przewidziane w jej umowie, również w tym wypadku – o ile nie został jeszcze złożony wniosek o wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców – wspólnicy mogą zapobiec jej rozwiązaniu.

Również w tym wypadku konieczne będzie podjęcie uchwały walnego zgromadzenia większością 3/4 głosów oddanych w obecności akcjonariuszy, którzy reprezentują co najmniej połowę ogólnej liczby akcji.

Jaki wyrok wydany na żądanie akcjonariusza lub członka organu spółki powoduje rozwiązanie spółki ?

Rozwiązania prostej spółki akcyjnej powoduje wyrok sądu wydany na żądanie akcjonariusza lub członka organu spółki, w sytuacji, w której osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo zachodzą inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki wskazujące, że dalsze funkcjonowanie spółki wiązałoby się z pokrzywdzeniem akcjonariuszy lub byłoby sprzeczne z dobrymi obyczajami.

Z żądaniem rozwiązania spółki może wystąpić w tym wypadku każdy z akcjonariuszy (niezależnie od ilości posiadanych akcji) jak również każdy z członków jej organów a zatem na przykład prezes jej zarządu.

Niemożność osiągnięcia celu nastąpi na przykład w sytuacji kiedy celem osób zawiązujących spółkę było prowadzenie konkretnego rodzaju przedsiębiorstwa, do istnienia którego konieczne jest uzyskanie koncesji – której to jednak nie udało się uzyskać.

Co oznacza ogłoszenie upadłości spółki?

Ogłoszenie upadłości spółki następuje z chwilą wydania postanowienia w tym zakresie przez właściwy sąd upadłościowy. Nie dojdzie zatem do rozwiązania spółki już w momencie złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

W przypadku ogłoszenia upadłości spółki zarząd jej majątkiem obejmuje syndyk masy upadłości, a tym samym traci go dotychczasowy zarząd. Do rozwiązania spółki dochodzi po zakończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą w której spółka zostaje wykreślona z rejestru przedsiębiorców, chyba że na przykład postępowanie upadłościowe doprowadzi do zaspokojenia wszystkich wierzycieli w całości.

Co kryje się pod pojęciem innej przyczyny rozwiązania spółki przewidziane prawem?

Za takie przyczyny uznać można na przykład sytuację, w której nie zawarto umowy spółki, określony w umowie przedmiot działalności jest sprzeczny z prawem, umowa spółki nie zawiera postanowień dotyczących firmy, przedmiotu działalności spółki akcyjnej lub wkładów, jak również sytuację, w której wszystkie osoby zawierające umowę spółki nie miały zdolności do czynności prawnych w chwili jej zawierania.

Likwidacja prostej spółki akcyjnej.

Kiedy już wiesz, jakie przyczyny mogą spowodować rozwiązanie spółki, musisz jeszcze dowiedzieć się w jaki sposób można przeprowadzić ten proces. Jak już wspomnieliśmy na początku publikacji, istnieją dwa sposoby rozwiązania prostej spółki akcyjnej – a mianowicie po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego oraz innowacyjna procedura uproszczona – bez jego przeprowadzania.

W zakresie przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego prostej spółki akcyjnej, kodeks spółek handlowych odsyła do przepisów dotyczących likwidacji spółki akcyjnej.

Na gruncie wskazanych przepisów można wymienić następujące kroki w ogólnym ujęciu:

• ustanowienie likwidatorów – zasadniczo będą nimi członkowie zarządu (chyba że wspólnicy w umowie spółki lub podjętej uchwale postanowili inaczej), a ich zadaniem będzie m.in. zakończenie bieżących interesów, windykacja należności oraz upłynnienie majątku spółki;
• sporządzenie bilansu otwarcia likwidacji spółki;
• zgłoszenie otwarcia likwidacji do rejestru przedsiębiorców KRS oraz ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym;
• czynności likwidacyjne;
• zakończenie działalności;
• sporządzenie sprawozdania likwidacyjnego, które po jego zatwierdzeniu jest ogłaszane w siedzibie spółki;
• złożenie wniosku o wykreślenie spółki z KRS.

W niniejszej publikacji skupimy się na przybliżeniu procesu likwidacji prostej spółki akcyjnej na skutek podjęcia przez jej akcjonariuszy o zakończeniu jej bytu prawnego, w związku z czym zostaje przeprowadzona niejako „tradycyjna” procedura likwidacyjna. W dalszej części publikacji przybliżymy także, na czym polega procedura uproszczona.

Otwarcie likwidacji spółki. Wezwanie wierzycieli.

Tak jak w przypadku pozostałych spółek kapitałowych (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej), likwidacja rozpoczyna się od podjęcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki i otwarciu jej likwidacji.

Uchwała walnego zgromadzenia podlega ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Takiego zgłoszenia likwidatorzy dokonują jednokrotnie, wzywając tym samym wierzycieli do zgłoszenia się ze swoimi wierzytelnościami wobec spółki.

Wierzyciele prostej spółki akcyjnej, tak jak wierzyciele spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, mają na to trzy miesiące od dnia ogłoszenia o rozwiązaniu i otwarciu likwidacji spółki. Jest to jednak jedynie termin instrukcyjny, co oznacza, że jego przekroczenie nie zamyka wierzycielowi drogi do odzyskania jego należności względem spółki.

Podział majątku prostej spółki akcyjnej.

O podziale majątku prostej spółki akcyjnej możesz zacząć myśleć dopiero po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli. Chodzi tutaj nie tylko o wierzycieli, którzy zgłosili swoje wierzytelności spółce ale o wszystkich jacy są jej znani. Oznacza to, że nawet jeśli wierzyciel nie zgłosił prostej spółce akcyjnej swojej wierzytelności ale zdaje sobie ona sprawę z posiadanego długu, nie może rozpocząć podziału majątku pomiędzy akcjonariuszy do czasu jego zapłaty lub zabezpieczenia.

Majątek spółki pozostały po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli dzieli się między akcjonariuszy spółki proporcjonalnie do liczby akcji, a w przypadku gdy wkłady nie zostały wniesione w całości – w stosunku do wartości wniesionych wkładów.

Jeżeli posiadasz akcje uprzywilejowane to korzystasz z prawa pierwszeństwa przy podziale majątku spółki. Oznacza to tyle, że w pierwszej kolejności w zakresie określonym w umowie, Ty zostaniesz zaspokojony, a dopiero jeśli zostanie nadwyżka, to należy ją podzielić na zasadach ogólnych między pozostałych akcjonariuszy.

W umowie prostej spółki akcyjnej mogą również zostać inaczej określone zasady podziału majątku. Pamiętaj o tym, aby umowa prostej spółki akcyjnej była od początku skonstruowana tak jak chcą tego akcjonariusze. Pozwoli to uniknąć niepotrzebnych problemów już na etapie jej funkcjonowania, w tym na etapie postępowania likwidacyjnego.

Zbycie składników majątku spółki w trakcie trwania likwidacji.

Przepisy dopuszczają w toku likwidacji zbycie składników majątku spółki na rzecz byłego członka zarządu, rady nadzorczej lub biegłego rewidenta. Warunkiem jest powzięcie w tym przedmiocie uchwały walnego zgromadzenia podjętej większością 3/4 głosów, oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę ogólnej liczby akcji.

Niedopuszczalne jest jednak aby pod jakimikolwiek warunkami majątek został zbyty na rzecz likwidatora, jego współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest on powiązany osobiście lub gospodarczo.

Jest to bardzo istotny przepis dający dużą swobodę i decyzyjność, ale dedykowany przede wszystkim tym spółkom, w których nie ma sporu, a są chęci aby rozliczyć majątek spółki również z uwzględnieniem byłych członków zarządu.

Przejęcie majątku spółki przez akcjonariusza przejmującego

Jest to zupełna nowość i wyjątek od tradycyjnej procedury likwidacji. Jakie warunki muszą być spełnione w ogólnym ujęciu?

Co należy zrobić aby rozwiązać prostą spółkę akcyjną bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego? Otóż, uproszczona procedura likwidacji prostej spółki akcyjnej wygląda następująco:

• walne zgromadzenie akcjonariuszy musi podjąć uchwałę przewidującą przejęcie całego majątku spółki przez wskazanego w niej akcjonariusza z obowiązkiem zaspokojenia pozostałych akcjonariuszy i ewentualnych wierzycieli prostej spółki akcyjnej;
• uchwała ta musi zostać podjęta większością ¾ głosów, oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę ogólnej liczby akcji;
• prosta spółka akcyjna musi złożyć wniosek do sądu o zezwolenie na przejęcie jej majątku przez oznaczonego w uchwale akcjonariusza;
• do wniosku spółka musi dołączyć: listę swoich wierzycieli wraz ze wskazaniem rodzaju i wysokości wierzytelności a także dokumenty wskazujące przejmowany majątek spółki oraz sytuację majątkową akcjonariusza przejmującego;
• niezwłocznie po otrzymaniu wniosku, sąd rejestrowy musi ogłosić o podjęciu uchwały i przejęciu całego majątku prostej spółki akcyjnej przez akcjonariusza przejmującego, wzywając jednocześnie wierzycieli do zgłaszania sprzeciwu w terminie nie krótszym niż 30 dni od dnia ogłoszenia;
• wierzyciel, który kwestionuje przejęcie całego majątku spółki przez jednego z akcjonariuszy zgłasza sprzeciw do sądu rejestrowego, doręczając jego odpis spółce;
• sąd zezwala na przejęcie majątku przez akcjonariusza przejmującego, jeśli spółka uprawdopodobni, że nie doprowadzi to do pokrzywdzenia wierzycieli ani akcjonariuszy spółki.

W jakich spółkach i kiedy się sprawdzi?

Jeśli w Twojej spółce jest niewielki majątek przeznaczony do podziału, bądź jeśli jest niewielu wierzycieli, albo nie ma ich w ogóle, to taki sposób rozwiązania spółki będzie najmniej czasochłonny i nie wymagający skomplikowanych procedur.

Nie potrzebujesz ogłoszeń do Monitorze Sądowym i Gospodarczym, ani wzywania wierzycieli. Przepisy już teraz gwarantują rozwiązanie prostej spółki akcyjnej bez skomplikowanych procedur, a umowa spółki może jeszcze dookreślić zaproponowaną przez ustawodawcę procedurę.

To sąd rejestrowy ogłasza o podjęciu uchwały o przejęciu wzywając wierzycieli do zgłaszania sprzeciwu w terminie nie krótszym niż trzydzieści dni od dnia ogłoszenia. Jest to zatem termin zdecydowanie krótszy niż w przypadku ogłoszeń o rozwiązaniu spółki i wszczęciu jej likwidacji w tradycyjnej formie.

Jakie środki ochrony przysługują wierzycielowi?

Wierzyciel, jak była już o tym mowa, może wnieść sprzeciw w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia przez sąd rejestrowy o podjęciu przez walne zgromadzenie akcjonariuszy prostej spółki akcyjnej uchwały o przejęciu całego majątku spółki przez akcjonariusza przejmującego.

We wniesionym przez siebie sprzeciwie wierzyciel musi uprawdopodobnić, że przejęcie majątku przez jednego akcjonariusza – akcjonariusza przejmującego, może doprowadzić do pokrzywdzenia wierzyciela, który zdecydował się na wniesienie sprzeciwu.

Wskazać należy, że uprawdopodobnienie, jest jedynie „surogatem dowodu” niedającym pewności, a jedynie prawdopodobieństwo zaistnienia określonych faktów. Środek ten pozwala na znaczne przyspieszenie postępowania, pozwalając tym samym na szybsze rozstrzygnięcie wniesionego przez wierzyciela sprzeciwu.

Jeśli wierzyciel zdecyduje się na wniesienie sprzeciwu, sąd wyznaczy posiedzenie jawne, po którym rozstrzygnie w przedmiocie zezwolenia na przejęcie całego majątku prostej spółki akcyjnej przez jednego z akcjonariuszy.

Czy akcjonariusz może zaskarżyć uchwałę?

Jak najbardziej tak! Akcjonariusze, pod pewnymi warunkami mogą zaskarżyć uchwałę walnego zgromadzenia akcjonariuszy prostej spółki akcyjnej przewidującą przejęcie całego majątku spółki przez wskazanego w niej akcjonariusza z obowiązkiem zaspokojenia przez niego wierzycieli spółki i pozostałych akcjonariuszy. Jednak aby akcjonariusz mógł zaskarżyć taką uchwałę, muszą zostać spełnione pewne warunki, m.in. akcjonariusz taki musiał być obecny na zgromadzeniu, na którym uchwała ta został podjęta, musiał głosować przeciw uchwale oraz zażądać zaprotokołowania sprzeciwu.

Dodatkowo, akcjonariusz zaskarżający uchwałę musi wykazać, że uchwała ta zmierza do jego pokrzywdzenia, a co więcej, że jest ona również sprzeczna ze statutem lub dobrymi obyczajami.

Co istotne, zaskarżenie uchwały nie wstrzymuje postępowania w przedmiocie zezwolenia na przejęcie majątku spółki przez akcjonariusza przejmującego. Sąd wprawdzie może zawiesić postępowanie po przeprowadzeniu posiedzenia jawnego, ale nie ma takiego obowiązku.

Kiedy dojdzie do rozwiązania prostej spółki akcyjnej?

Po uprawomocnieniu się postanowienia sądu rejestrowego zezwalającego na przejęcie majątku spółki przez akcjonariusza przejmującego, na wniosek spółki (reprezentowanej przez jej zarząd) złożony do sądu rejestrowego następuje wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Rozwiązanie spółki następuje w dniu wykreślenia jej z rejestru przedsiębiorców.

Oferta Kancelarii

Jeżeli zmierzasz do zakończenia działalności firmy, w tym takiej prowadzonej w ramach prostej spółki akcyjnej, a w związku z tym jesteś zainteresowany pomocą prawną przy procedurze jej likwidacji i wykreślenia spółki z rejestru lub potrzebujesz innego doradztwa prawno-podatkowego przy podjęciu decyzji biznesowych, zapoznaj się z ofertą Kancelarii.

Zapraszamy do kontaktu pod nr tel.: (+48) 511 090 050.

Od 2024 roku zakup powyżej 5 lokali będzie dodatkowo obciążany podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 6%. Ta „sankcyjna” stawka podatku nie zawsze wystąpi. Głównie dotyczy to przypadków nabycia nowych mieszkań, których sprzedaż będzie opodatkowana podatkiem VAT. Dodatkowo wprowadzone zostanie zwolnienie w przypadku nabycia pierwszej nieruchomości mieszkalnej.

Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości

Obecnie obrót nieruchomościami jest opodatkowany podatkiem od towarów i usług, a w przypadku jego braku, podatkiem od czynności cywilnoprawnych w stawce 2%. Korelacja między tymi podatkami wyklucza ich jednoczesne występowanie. Jednak to ma ulec zmianie.

Nowelizacja przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wprowadzi jeden wyjątek od tej zasady. Wyjątek ten – jak już się pewnie domyślasz – dotyczy „hurtowego” nabycia lokali mieszkalnych.

Podatek 6%

„Hurtowe” oznacza w tym przypadku nabycie co najmniej 6 lokali. Ważne są jednak szczegóły. Jak się bowiem przekonasz, nie zawsze kupując 6 lub więcej lokali mieszkalnych zapłacisz podatek od czynności cywilnoprawnych w podwyższonej stawce.

Objęcie podatkiem od czynności cywilnoprawnych w stawce 6% będzie występowało, jeżeli:

1. Kupujesz lokale mieszkalne lub udziały w takich lokalach;
2. Ilość kupionych lokali mieszkalnych przekracza 5;
3. Lokale mieszkalne znajdują się:
   1. w jednym budynku lub,
   2. w kilku budynkach, które to budynki wybudowane zostały na jednej nieruchomości gruntowej;
4. Czynność podlega podatkowi od towarów i usług.

Charakter lokalów i ich ilość

Z powyższego wynika, że podstawową przesłanką jest charakter lokalu oraz ilość zakupionych lokali.

Jeżeli przedmiotem nabycia własności lub prawa jest lokal mieszkalny, a ilość kupionych lokali przekracza 5, to podatek od czynności cywilnoprawnych zapłacisz w stawce 6%. Opodatkowanie będzie również występowało, jeżeli będziesz chciał rozbić swoją inwestycję na dwie czy trzy umowy. Nie ma bowiem znaczenia czy ta transakcja zostanie przeprowadzona jednorazowo czy w etapach. Za każdym razem spełniając warunek przekroczenia 5 lokali mieszkalnych, zapłacisz podwyższoną stawkę od szóstego i kolejnego lokalu mieszkalnego.

Jeżeli część z tych lokali stanowią lokale usługowe, to te nie wliczają się do limitu, a transakcja obejmująca te lokale (usługowe, wyodrębnione miejsca parkingowe i komórki lokatorskie) nie jest objęta podwyższoną stawką podatku od czynności cywilnoprawnych.

Położenie lokali mieszkalnych

Podwyższony podatek od czynności cywilnoprawnych zapłacisz, jeżeli nabywane lokale znajdują się w jednym budynku. Jeżeli kupujesz kilka lokali w różnych budynkach, musisz sprawdzić, czy budynki te są położone na jednej działce. Jeżeli tak jest to, również zapłacisz podatku od czynności cywilnoprawnych.

Przykładowo kupując od dewelopera 3 mieszkania z inwestycji „Etap I” i kolejne 3 z inwestycji „Etap II”, to jeżeli te inwestycje są położone na różnych działkach gruntowych, nie zapłacisz PCC.

Stawka sankcyjna z VAT

Brzmienie przepisu, choć nieprecyzyjne, wskazuje, że podwyższoną stawkę podatku zapłacisz w sytuacji, gdy dana transakcja jednocześnie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Z tego wynika, że transakcja, która wprawdzie podlega podatkowi od towarów i usług, ale jest z tego podatku zwolniona, nie będzie powodowała zastosowania zwiększonej stawki PCC.

Oznaczałoby to, że w przypadku nabycia więcej niż 5 lokali mieszkalnych, które to nabycie nie jest opodatkowane podatkiem VAT stawką 8% lub 23%, stawki podwyższonej w podatku od czynności cywilnoprawnych nie zapłacisz.

Można zatem przyjąć, że opodatkowanie wystąpi w przypadku nabycia lokali mieszkalnych od dewelopera lub podmiotu, który nabył wcześniej te mieszkania od dewelopera, ale sprzedaje je w ramach pierwszego zasiedlenia. Co więcej, PCC wystąpi również w przypadku, gdy sprzedawca i nabywca wybierze opodatkowanie podatkiem od towarów i usług sprzedaży lokali mieszkalnych, czyli zrezygnują ze zwolnienia z VAT – ta możliwość wystąpi po upływie okresu „pierwszego zasiedlenia”. Oczywiście pozostałe warunki również muszą zostać spełnione.

Zwolnienie z PCC

Nowelizacja przewiduje zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych. Zwolnienie jest szersze i dotyczy zarówno nabycia prawa własności lokalu mieszkalnym jak i:

• prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego

Wystąpi ono w przypadku, gdy nabywcą będzie osoba fizyczna (lub osoby fizyczne – np. małżeństwo), która nie posiada, ani nie posiadała wcześniej, powyżej wskazanych praw czy większościowego (powyżej 50%) udziału w tych prawach. Zwolnienie to nie wyklucza posiadania gruntu, którego nabycie będzie jednak opodatkowane PCC stawką 2%.

Cztery przypadki opodatkowania

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, można wskazać cztery przypadki sprzedaży lokali mieszkalnych, w których będzie miało zastosowanie różne opodatkowanie:

1. Sprzedaż opodatkowana VAT np. przez dewelopera, do 5 lokali mieszkalnych dla jednego klienta – opodatkowanie wyłącznie podatkiem od towarów i usług w stawce 8% (lub 23% dla lokali o powierzchni przekraczającej 150 m²);
2. Sprzedaż opodatkowana VAT np. przez dewelopera, 6 lub więcej lokali mieszkalnych jednemu klientowi – zastosowanie znajdzie stawka podatku od towarów i usług 8% (lub 23% dla lokali o powierzchni przekraczającej 150 m²) oraz stawka 6% podatku od czynności cywilnoprawnych dla szóstego i następnych lokali;
3. Sprzedaż zwolniona z VAT lub niepodlegająca temu podatkowi np. przez przedsiębiorcę, lub osobę nieprowadzącą działalności gospodarczej, bez względu na ilość sprzedawanych lokali mieszkalnych:
   1. Zasadą będzie opodatkowanie wyłącznie podatkiem od czynności cywilnoprawnych w stawce 2%.
   2. w przypadku osób fizycznych, które mogą skorzystać z nowego zwolnienia – brak opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zwróć uwagę, że powyższe dotyczy lokali mieszkalnych. W przypadku innych nieruchomości i praw z nimi związanych opodatkowanie będzie przebiegało na dotychczasowych zasadach z możliwością skorzystania, w niektórych przypadkach, przez nabywcę ze zwolnienia.

Stosowanie nowych przepisów

Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2024 roku. Czynności dokonane przed tą datą będą opodatkowane na zasadach dotychczasowych, co oznacza, że jeżeli planujesz inwestycje w lokale mieszkalne, powinieneś się z tym pospieszyć. Do końca 2023 roku nie zapłacisz podwyższonej stawki podatku PCC. Jeżeli nie zdążysz do końca roku nabyć praw do lokalów mieszkalnych (np. nie są jeszcze wybudowane), nadal masz możliwość uniknąć tego podatku. Nowe przepisy nie będą stosowane w przypadku umów sprzedaży zawieranych w związku z wykonaniem umów zobowiązujących do dokonania tej sprzedaży, zawartych przed końcem roku.

Natomiast z nowego zwolnienia będziesz mógł skorzystać już 30 dni od ogłoszenia ustawy. Obecnie znajduje się ona w Sejmie.

22 maja 2023 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że czasowa rejestracja samochodu pozbawia sprzedawcę możliwości zwrotu zapłaconej w Polsce akcyzy nawet w proporcji. TSUE wskazał, że zmiana decyzji co do przeznaczenia samochodu po jego rejestracji, nie może dawać uprawnienia do jej zwrotu w świetle polskich przepisów ustawy.

Kiedy akcyza jest należna?

Samochody osobowe są opodatkowane podatkiem akcyzowym. Jest to podatek płacony jednokrotnie, a więc, w przeciwieństwie do podatku od towarów i usług, występuje on tylko jeden raz w przypadkach wskazanych w ustawie. Obciąża on konsumpcję, czyli wykorzystanie danego towaru na terytorium danego państwa.

W przypadku samochodów osobowych przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:

1. import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju;
2. nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju;
3. pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju:
   1. wyprodukowanego na terytorium kraju,
   2. od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo 2.
4. dokonanie w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy;
5. nabycie lub posiadanie samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał wcześniejszej czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w pkt 3 lit. b albo pkt. 4, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony.
6. sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju, następująca po sprzedaży, o której mowa w ust. 1 pkt 3, jeżeli wcześniej akcyza nie została zapłacona w należnej wysokości, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony.

Obowiązek w akcyzie

Aby powstała konieczność zapłaty akcyzy, musi powstać obowiązek podatkowy, czyli zaistnienie konkretnego stanu, powodującego jego powstanie. W przypadku importu jest to moment powstania długu celnego, w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu jest to przemieszczenie samochodu na terytorium kraju czy nabycie prawa do rozporządzenia tym samochodem jak właściciel.

Jednakże obowiązek podatkowy nie powstanie, jeżeli samochód ten zostanie do 30 dni od przywiezienia do Polski wyeksportowany poza terytorium UE lub sprzedany do innego kraju Unii Europejskiej (czyli nastąpi wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru). Fakt dostawy wewnątrzwspólnotowej lub eksportu musi być potwierdzony przez stosowne dokumenty. To oznacza, że jeżeli przedsiębiorca nabył wewnątrzwspólnotowo samochód osobowy, ale do 30 dni dokonał jego sprzedaży poza granicę Polski, to akcyza w ogóle nie jest należna – o ile samochód nie został w Polsce zarejestrowany.

Zwrot akcyzy od samochodów osobowych

Zdarzają się jednak przypadki, że akcyza została zapłacona w Polsce – przykładowo upłynęło 30 dni od nabycia samochodu. Następnie samochód ten, który nie został zarejestrowany w Polsce, został wywieziony do innego państwa członkowskiego. W takim przypadku sprzedawcy przysługuje zwrot zapłaconej akcyzy.

Podmiotem uprawnionym do żądania zwrotu akcyzy od samochodu osobowego przy dostawie wewnątrzwspólnotowej albo eksporcie jest podmiot, który:

1. nabył prawo rozporządzania samochodem jak właściciel;
2. dokonał dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu tego samochodu osobowego, lub jeżeli w jego imieniu ta dostawa albo eksport były realizowane;
3. nie dokonał wcześniej rejestracji samochodu osobowego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym;
4. wykazał, że akcyza od samochodu została w kraju zapłacona;
5. złożył wniosek właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego;
6. zachował jednoroczny termin liczony od dnia dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu samochodu osobowego przy złożeniu wniosku.

Podkreślić należy, że możliwość ta istnieje w przypadku, gdy samochód nie został zarejestrowany w Polsce. Pojawiła się jednak wątpliwość czy pod tym pojęciem należy również rozpatrywać czasową rejestrację samochodu.

Odmowa zwrotu akcyzy

W takiej sytuacji znalazł się przedsiębiorca, który spełnił powyższe przesłanki, z wyjątkiem braku rejestracji. W opisywanej sprawie samochód został bowiem czasowo zarejestrowany w Polsce i opuścił terytorium kraju „na własnych kołach”.

Przedsiębiorca wystąpił z wnioskiem o zwrot zapłaconej akcyzy, jednak organ podatkowy omówił zwrotu, wskakując, że „strona nie wypełniła przesłanki w zakresie braku wcześniejszej rejestracji na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym w stosunku do spornego pojazdu, bowiem został zarejestrowany na terytorium kraju (…) przed dokonaniem eksportu (…). Jak wynika z danych zawartych w systemie Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, konsumpcja pojazdu nastąpiła na terytorium kraju jeszcze przed dokonaniem jego eksportu, o czym świadczą oznaczenia pojazdu, tj. zwyczajne tablice rejestracyjne, 7-cyfrowy numer rejestracyjny – […], dowód rejestracyjny, karta pojazdu i naklejka kontrolna”.

Decyzja o odmowie zwrotu została zaskarżona. Wojewódzki sąd administracyjny oddalił skargę, a w konsekwencji sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA), który skierował pytanie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

NSA powziął wątpliwość czy polskie przepisy odmawiające zwrotu zapłaconego podatku akcyzowego w związku z czasową rejestracją samochodu osobowego, są zgodne z przepisami unijnymi, czyli chciał ustalić, czy czasowa rejestracja powinna wykluczać w całości możliwość zwrotu zapłaconej akcyzy, czy jednak powinna ona podlegać zwrotowi w proporcji. Zdaniem sądu „jeżeli mimo rejestracji samochodu osobowego jego używanie, a zatem konsumpcja, nie miały miejsca na terytorium kraju lub były krótkotrwałe, obciążenie tego pojazdu podatkiem akcyzowym w pełnej wysokości w Polsce wydaje się być niezgodne nie tylko z zasadą opodatkowania towarów w miejscu konsumpcji, lecz także z zasadą swobodnego przepływu towarów – w niniejszym przypadku samochodów osobowych – wewnątrz Unii, pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi, jak również w obrocie z krajami trzecimi”. Dodatkowo NSA wskazał, że polscy przedsiębiorcy krajowi, który dokonują eksportu takich samochodów są niekonkurencyjni w stosunku do podatników z innych krajów Unii Europejskiej.

Niekorzystny wyrok TSUE

W omawianym wyroku TSUE nie zgodził się, z tezami stawianymi w pytaniu prejudycjalnym. TSUE wskazał bowiem, że „prawo pierwotne Unii, a w szczególności art. 110 akapit pierwszy TFUE (Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej), a także zasady jednokrotności poboru podatku akcyzowego i proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one uregulowaniu krajowemu, które w przypadku wywozu samochodu osobowego zarejestrowanego w danym państwie członkowskim nie przewiduje zwrotu, w wysokości proporcjonalnej do okresu użytkowania owego samochodu na jego terytorium, podatku akcyzowego zapłaconego od tego samochodu w tym państwie członkowskim.

Oznacza to, że w przypadku, gdy sprzedawca dokona rejestracji pojazdu samochodowego na terytorium Polski, nawet jeżeli byłaby to tylko rejestracja czasowa, to po jego sprzedaży poza granice kraju, nie może żądać zwrotu zapłaconego podatku akcyzowego. Co więcej, nie może żądać części zwrotu akcyzy, nawet jeżeli konsumpcja ostatecznie nastąpiła poza terytorium kraju.

TSUE wskazał bowiem, że jeżeli importer (nabywca wewnątrzwspólnotowy) decyduje się na przywóz samochodu osobowego „na zasadzie pełnej własności pojazdu i związaną z tym jego rejestrację na tym terytorium kraju”, późniejsza zmiana decyzji co do przeznaczenia tego samochodu nie może dawać prawa do zwrotu zapłaconej akcyzy.

Spółka jawna jest jedną z osobowych spółek handlowych. To ważna cecha ponieważ kodeks spółek handlowych wskazuje nam, że w spółce tej liczy się czynnik osobowy, a nie kapitał, jak w spółkach kapitałowych. Jeżeli więc planujesz oparcie biznesu, przynajmniej w początkowej fazie rozwoju bardziej na współpracy z innymi osobami i Waszej pracy, a mniej na wnoszonym kapitale to spółka jawna może być dla Ciebie dobrym wyborem. Rozważ też ewentualnie inne spółki osobowe prawa handlowego.

Wybór spośród spółek kapitałowych uregulowanych w kodeksie spółek handlowych powinien być rozważony gdy chce się bardziej opierać swoją działalność na kapitale niż na współpracy osób – wspólników. Ewentualnie rozważ utworzenie spółki z o.o. gdy planujesz utworzyć jednoosobową spółkę z tej racji, że nie możesz zawrzeć jednoosobowej spółki jawnej. Inną spółką handlową warto też zainteresować się gdy chce ograniczyć swoją odpowiedzialność i zabezpieczyć majątek prywatny.

Niestety nie można utworzyć jednoosobowej spółki jawnej, więc zawsze musisz mieć wspólnika. Wspólnikiem spółki jawnej może być osoba fizyczna lub inny podmiot prawny.

Jakie wady i zalety ma spółka jawna?

Dla kogo będzie korzystną formą prowadzenia działalności gospodarczej? Czy dla Ciebie jako przedsiębiorcy będzie elastyczną formą? W jakich warunkach możesz pomyśleć o założeniu spółki jawnej bądź przekształceniu swojego biznesu w tą formę prowadzenia działalności?

Co koniecznie musisz zawrzeć w umowie spółki jawnej, czy nazwa spółki jawnej może być obrana dowolnie? Czy będziesz odpowiedzialny za prowadzenie spraw spółki?

Postaramy się odpowiedzieć na te pytania.

Ogólne cechy spółki jawnej. Co musisz wiedzieć? Kiedy warto zainteresować się spółką jawną?

To co warto wiedzieć o spółce jawnej, to fakt, że nie jest ona osobą prawną, ale ma zdolność prawną – oznacza to, że jest osobnym od wspólników bytem prawnym i może zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana, zaciągać kredyty, czy być stroną umowy pożyczki, nabywać prawa, czy zawierać umowy we własnym imieniu; prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą. Zdolność prawną należy rozumieć jako odrębność prawną od osób wspólników. Nie jest to pełna odrębność ponieważ w określonych sytuacjach wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki.

Zdolność prawna jaką ma spółka jawna i działanie pod własną firmą (spółka jawna prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą) to ważne cechy odróżniające jej od spółki cywilnej, a właściwie od umowy spółki cywilnej (spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej a jest jedynie uzgodnieniem, a więc umową kilku osób). Wspomnimy o tym poniżej.

Spółki jawnej nie możesz założyć sam. Potrzebujesz wspólników, którzy mogą być osobami fizycznymi, prawnymi, bądź też takich, którzy nie posiadają osobowości prawnej, ale mają podmiotowość prawną, jak np. spółka komandytowa czy inna spółka jawna.

Wspólnicy w umowie zobowiązują się do osiągnięcia wspólnego celu. Zawierając umowę spółki jawnej trzeba na to zwrócić szczególną uwagę.

O czym musisz pamiętać nadając nazwę swojej spółce jawnej? Kodeks spółek handlowych wymusza, aby w nazwie osobowej spółki, jaką jest spółka jawna pojawiło się nazwisko (ewentualnie firma – w wypadku osób prawnych) wszystkich albo nazwisko albo firma (nazwa) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie „spółka jawna” (sp. j.). Wymogi jakie powinna spełniać nazwa spółki jawnej to kwestia nazwiska wspólnika. Przynajmniej jednego, ale w pozostałym zakresie masz już swobodę, o ile firma Twojej spółki nie będzie wprowadzała w błąd.

Teraz opiszemy ogólne powody, dla których możesz się zdecydować na prowadzenie biznesu pod prawną postacią spółki jawnej.

Z jakich powodów spółka jawna może być dla Ciebie wygodną formą? Wiele zalet spółki jawnej

Spółka jawna jest dosyć popularną form założenia biznesu ze względu na jej prostotę oraz elastyczność. Oto kilka powodów, dlaczego spółka jawna jest wygodną formą założenia biznesu:

1. Prosta struktura organizacyjna: Spółka jawna ma prostą strukturę organizacyjną i nie wymaga skomplikowanego formalnego zarządzania, nie posiada organów (np. zarządu), decyzje są podejmowane przez wspólników. O sprawach spółki decydują więc wspólnicy. Każdy ma równy głos, o ile nie umówią się inaczej. Każdy ma też obowiązek prowadzenia spraw spółki. Warto zakres tego zobowiązania uściślić w umowie spółki. Do reprezentowania spółki uprawnieni są także wspólnicy. Ta zaleta spółki jawnej jest na pewno atrakcyjna dla początkujących przedsiębiorców.
2. Możliwość założenia i rejestracji spółki jawnej przez system s24: spółkę jawną możesz założyć z wykorzystaniem wzorca udostępnionego przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Wówczas wymaga się opatrzenia umowy spółki jawnej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Skorzystanie z systemu S24 bardzo przyśpiesza proces rejestracji spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym.
3. Współpraca: Spółka jawna umożliwia współpracę dwóch lub więcej osób, co może zwiększyć szanse na sukces, ponieważ każda osoba wnosi własne umiejętności i wiedzę. Za prowadzenie spraw spółki wspólnik zasadniczo nie pobiera wynagrodzenia.
4. Rozdział zadań: W spółce jawnej zadania można rozdzielić pomiędzy jej wspólników, co pozwala na efektywne wykorzystanie zasobów. Odpowiedzialność wspólników spółki jawnej jest solidarna.
5. Majątek spółki jawnej: Spółka ma odrębny od wspólników majątek. Wspólnicy spółki jawnej odpowiadają za zobowiązania spółki solidarnie i bez ograniczeń swoim prywatnym majątkiem. Spółka natomiast nie odpowiada wobec wierzyciela wspólnika.
6. Podział zysków i strat: W przypadku spółki jawnej zyski i straty są dzielone pomiędzy jej wspólników, co może być korzystne w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo spółki osiąga sukces finansowy. Dodatkowo zobowiązania spółki jawnej wobec wierzycieli można pokryć z majątku spółki mimo odpowiedzialności wspólników całym swoim majątkiem osobistym.
7. Elastyczność: Spółka jawna jest elastyczną formą organizacji, co oznacza, że można ją łatwo zmodyfikować, np. poprzez dodanie istotnych dla wspólników zasad organizacyjnych lub zmianę struktury organizacyjnej.
8. Brak formalności rachunkowych. To bardzo korzystana cecha. Zasadniczo spółka jawna nie wymaga prowadzenia pełnej księgowości. Spółka w takim wypadku nie podlega ustawie o rachunkowości. To powoduje, że koszty stałe są mniejsze i mniej jest też formalności.
9. Proste rozwiązanie spółki jawnej. Rozwiązanie spółki jawnej może być proste, pozbawione konieczności przeprowadzania skomplikowanego postępowania likwidacyjnego. W niektórych sytuacjach rozwiązanie spółki jawnej polega na wykreśleniu spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Prosta struktura organizacyjna

Spółka jawna jest w strukturze organizacyjnej bardziej skomplikowana niż jednoosobowa działalność gospodarcza. Jednak nie wymaga organizacji tylu formalności co bardziej skomplikowane spółki kapitałowe. Dlaczego jej prowadzenie jest proste?

• nie ma określonego minimalnego wkładu,
• nie musisz sporządzać umowy spółki jawnej w formie aktu notarialnego, umowa nie wymaga nawet notarialnego poświadczenia podpisów,
• możesz zarejestrować spółkę jawną w prosty, szybki i tani sposób, który opiszemy niżej.

Co istotne, spółka jawna pod względem rachunkowym prowadzenia spraw spółki, nie wymaga pełnej księgowości (pod warunkiem, że przychody osiągnięte przez spółkę jawną nie będą przekraczać 2 mln euro). Jest to mniej uciążliwe, zmniejsza koszty zlecenia spraw dla biura rachunkowego. Uproszczona księgowość to również mniejsze ryzyko podatkowe. Ewentualnie księgowość mogą skomplikować rozliczenia podatku VAT, a uprościć skorzystanie z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Spółka ta – w razie potrzeby może tworzyć jednostki organizacyjne. Jednostki organizacyjne to na przykład oddziały spółki.

Możliwość założenia i rejestracji spółki jawnej przez system S24

Aby założyć spółkę jawną nie musisz udawać się do notariusza (jak w przypadku innych spółek), wystarczająca jest forma pisemna pod rygorem nieważności.

Co ważne, możesz również skorzystać z rejestracji spółki w systemie s24, a więc bez wychodzenia z domu wypełnić formularz udostępniony przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

Musisz znać podstawowe dane, które należy wpisać do formularza. Zgodnie z kodeksem spółek handlowych, a także naszym doświadczeniem, potrzebne jest określenie:

• firmy i siedziby spółki,
• wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartości,
• przedmiotu działalności spółki,
• nazwisk i imion albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresów wspólników albo ich adresów do doręczeń albo adresów do doręczeń elektronicznych, na co się składa częściowo nazwa spółki jawnej,
• czasu trwania spółki, jeżeli jest oznaczony; czas trwania spółki jawnej zazwyczaj poza szczególnymi przypadkami powinien być nieoznaczony,
• zasad prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji (nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki, i sposób reprezentacji),
• sposobu podejmowania decyzji przez wspólników spółki jawnej,
• zasad uczestnictwa w zysku i stratach,
• warunków rozwiązania spółki.

System następnie wygeneruje Twoją umowę spółki i założenie spółki już już w toku.

Należy jednak pamiętać, że jeżeli wnosisz do spółki jawnej wkład niepieniężny, to tak jak w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nie można jej założyć za pośrednictwem systemu s24. Również w przypadku, gdy spółka jawna powstaje z przekształcenia spółki cywilnej, to nie można jej zawrzeć przez Internet.

Dodatkowo, pamiętaj, ze spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS, nie ma w przypadku spółki jawnej mowy o podmiocie w organizacji.

Cały proces omawiamy na przykładzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w publikacji https://bogdanchudoba.pl/ile-kosztuje-zalozenie-spolki-z-o-o/.

Współpraca i rozdział zadań

Jednoosobową działalność gospodarczą prowadzisz sam, możesz wprawdzie zatrudniać pracowników, ale odpowiadasz za ich wybór. W przypadku spółki jawnej masz co najmniej jednego wspólnika, z którym możesz partycypować w działaniach, strategiach i planowaniu rozwoju swojej firmy.

To właśnie współpraca i rozdział zadań w spółce jawnej odgrywają kluczową rolę w jej funkcjonowaniu.

Współpraca w spółce jawnej zasadniczo opiera się na zasadzie równouprawnienia i równorzędności wspólników. Każdy ze wspólników ma takie samo prawo do podejmowania decyzji i wpływu na kierowanie spółką. Jednocześnie, każdy ze wspólników ponosi odpowiedzialność za długi spółki w pełnym zakresie swojego majątku. Można sie umówić inaczej.

Poprzez zawarcie umowy spółki wspólnicy zobowiązują się do współpracy. W celu skutecznego działania spółki jawnej, ważne jest ustalenie dokładnego zakresu obowiązków każdego z partnerów biznesowych oraz zasad współpracy między nimi. W tym celu warto sporządzić umowę spółki jawnej, w której wspólnicy spółki jawnej określą zakres obowiązków, sposób podejmowania decyzji (jakie decyzje wymagają zgody wszystkich wspólników), podział zysków i strat oraz zasady prowadzenia spraw spółki. To jest elastyczność w kształtowaniu relacji spółki jawnej.

Podział zadań w spółce jawnej powinien być elastyczny i dostosowany do indywidualnych umiejętności i predyspozycji każdego z partnerów biznesowych. Może to oznaczać, że jeden wspólnik będzie odpowiadał za kwestie finansowe, a drugi za marketing i sprzedaż. Ważne jest, aby obowiązki były jasno określone i każdy z partnerów miał świadomość swojego zakresu odpowiedzialności.

Warto pamiętać, że w spółce jawnej wszyscy partnerzy odpowiadają za długi spółki solidarnie i bez ograniczeń, co oznacza, że każdy z partnerów może zostać zobowiązany do pokrycia całego długu spółki. Dlatego też, przed przystąpieniem do spółki jawnej, należy dokładnie przeanalizować ryzyka związane z tą formą prowadzenia działalności gospodarczej i rozważyć ewentualną alternatywę, jaką może być np. spółka z o.o.

Musisz wiedzieć, że jeśli przystępujesz do umowy spółki jawnej, jako nowy wspólnik, będziesz odpowiadał za zobowiązania powstałe przed przystąpieniem do niej.

Dodatkowo ważnym czynnikiem wpływającym na charakter współpracy w spółce jawnej jest to, ze nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników. Nie można również zawrzeć w umowie spółki przeciwnym zapisów.

Majątek spółki jawnej

Skoro spółka jawna jest osobnym bytem, wyodrębnionym od swoich wspólników, to na majątek spółki jawnej składają się:

• mienie wniesione jako wkład przez wspólników (który może być pieniężny, jak i niepieniężny – (jak pisaliśmy wyżej, wówczas trzeba zwrócić uwagę na formę założenia spółki jawnej)
• mienie nabyte w czasie istnienia spółki.

Warto podkreślić jeszcze raz, że w przypadku spółki jawnej wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki w całości, a nie tylko do wysokości swojego wkładu. To oznacza, że w przypadku problemów finansowych spółki, wierzyciele mogą żądać zwrotu długu od dowolnego z wspólników, niezależnie od tego, ile dokładnie wniosłeś wkładu do spółki.

Podział zysków i strat

Zgodnie z art. 51 kodeksu spółek handlowych:
„§ 1. Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu.

§ 2. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach.

§ 3. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach”.

Zatem w spółce jawnej podział zysków i strat odbywa się zgodnie z umową spółki. Jako wspólnik masz prawo do udziału w zyskach i ponosisz odpowiedzialność za straty w proporcji do swego udziału w spółce.

W umowie spółki jawnej jako jej wspólnicy możecie ustalić dowolny inny sposób podziału zysków i strat, np. na podstawie wkładu każdego ze wspólników, stopnia zaangażowania w prowadzenie spraw spółki jawnej czy działalności gospodarczej spółki lub innych kryteriów.

Jeśli jednak umowa spółki nie precyzuje inaczej, to zyski i straty dzielone są między wszystkich wspólników w równych częściach.

Ważne jest, że wspólnicy ponoszą odpowiedzialność solidarną i bez ograniczeń za zobowiązania spółki, co oznacza, że każdy z nich odpowiada za długi spółki w całości, a nie tylko w części odpowiadającej jego udziałowi w spółce.

Elastyczność

Dlaczego spółka jawna jest jedną z najbardziej elastycznych form organizacji swojego biznesu?

Przede wszystkim umożliwia łatwą zmianę składu wspólników oraz struktury organizacyjnej. Jako wspólnicy możecie wprowadzić zmiany do umowy spółki w dowolnym momencie, za zgodą wszystkich wspólników lub zgodnie z procedurami określonymi w umowie spółki.

Wprowadzenie nowych wspólników do spółki jawnej jest stosunkowo proste, ponieważ nie wymaga zmiany formy prawnej spółki ani wprowadzania skomplikowanych procedur rejestracyjnych, jak to ma miejsce w przypadku niektórych innych form organizacji biznesu. Wystarczy jedynie zawarcie umowy spółki z nowym wspólnikiem. Dodatkowo jako wspólnicy macie dużą swobodę w kształtowaniu postanowień umowy spółki jawnej.

Zmiana struktury organizacyjnej spółki jawnej może obejmować np. zmianę podziału zysków i strat, zwiększenie kapitału spółki, zmianę sposobu prowadzenia jej działalności lub zmianę celów jej działalności. Wszystkie te zmiany są stosunkowo proste do wprowadzenia, o ile zostaną zaakceptowane przez wszystkich wspólników i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Kiedy warto przekształcić się w spółkę jawną?

Na pewno myśląc o przekształceniu dotychczas prowadzonej działalności gospodarczej w spółkę jawną warto to zrobić jeżeli prowadzisz spółkę cywilną. Spółka cywilna to najprostsza forma współpracy co najmniej dwóch osób. Jako najprostsza forma – spółka cywilna – ma swoje wady i zalety. Najpoważniejszą wadą jest to, że spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej. Oznacza to ryzyko bardzo poważnych perturbacji w sytuacji gdy jeden ze wspólników spółki cywilnej umiera.

Aby zabezpieczyć się przed tym ryzykiem warto przekształcić spółkę cywilną w spółkę jawną. Przepisy kodeksu spółek handlowych przewidują, że przekształcenie jest pozbawione formalności a prawa i obowiązki przekształconej spółki cywilnej przejmuje spółka jawna. Każdy wspólnik spółki jawnej przejmuje uprawnienia jakie posiadał w spółce cywilnej.

Brak osobowości prawnej i podmiotowości prawnej spółki cywilnej to poważny argument przemawiający za przekształceniem spółki cywilnej.

Podsumowanie

Spółka jawna sprawdzi się w branżach o niewielkim stopniu ryzyka gospodarczego. Pamiętaj, że wówczas prowadzisz uproszczoną księgowość i w przypadku, gdy Twój biznes jest stabilny ekonomicznie i nie planujesz dużych i ryzykownych inwestycji, to spółka jawna jak najbardziej się sprawdzi jako jedna z dostępnych form prowadzenia biznesu.

Umowa spółki jawnej pozwala na dużą swobodę kreowania jej zapisów, stąd wszystko możesz ustalić ze swoim wspólnikiem lub wspólnikami i zapisach w granicach dopuszczonym prawem.

Masz również możliwość ustalenia pokrywania zobowiązań spółki jawnej z jej majątku, co jest niezwykle wygodnym rozwiązaniem i pozwala na rozplanowanie zysków.

Czy jesteś przekonany, aby założyć spółkę jawną? Być może potrzebujesz konsultacji z adwokatem bądź doradcą podatkowym. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą Kancelarii.

Oferta Kancelarii

Jeżeli chcesz założyć spółkę jawną bądź przystąpić do już istniejącej i potrzebujesz pomocy prawno-podatkowej, bądź jesteś zainteresowany skorzystaniem ze stałej obsługi prawnej lub podatkowej, skontaktuj się z nami.

Sporządziłeś dobry biznes plan dla swojej przyszłej firmy? Masz dobry pomysł na biznes? Myślisz o współpracy z osobami, do których masz zaufanie? Rozważasz prowadzenie biznesu w formie spółki, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? Nie wiesz jaki powinien być kapitał zakładowy spółki na start i jakie są koszty rejestracji spółki? Zastanawiasz się czy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością do dobry sposób prowadzenia biznesu?

W tej publikacji przedstawimy Ci przybliżone koszty zakładania spółki przy uwzględnieniu wszystkich czynników na nie wpływających. Przykładem dla nas będzie spółka z o.o.

Zacznijmy od tego w jaki sposób można założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Sposoby założenia spółki z o.o.

Dla przypomnienia, zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością możesz utworzyć sam lub w kilka osób. Natomiast nie możesz zawiązać spółki z o.o. wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Jeżeli jednak myślisz o założeniu spółki sam to jest to możliwe.

Gdy to już wiesz i jesteś gotowy na założenie spółki, czas dowiedzieć się w jaki sposób można to zrobić.

Spółka z o.o. może zostać założona:

• u notariusza – wówczas wszyscy założyciele, przyszli wspólnicy spółki muszą się spotkać w kancelarii notarialnej, gdzie odbywa się sporządzenie umowy spółki z o.o. w formie aktu notarialnego i następuje podpisanie umowy spółki z o.o.,
• elektronicznie – za pośrednictwem ministerialnego systemu s24 z wykorzystaniem udostępnionego wzorca umowy spółki z o.o. (obecnie w systemie S24 możesz założyć spółkę: jawną, komandytową, z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółkę akcyjną).

Tutaj ważna uwaga! Wzorzec umowy wykorzystywany w systemie s24 zakłada proste rozwiązania i bardzo ograniczone możliwości modyfikacji postanowień umowy spółki. Wzorzec zawiera co do zasady postanowienia jedynie obligatoryjne i nie będzie wystarczający dla kompleksowego zabezpieczenia interesów spółki lub jej wspólników. Złożenie wniosku i rejestracja spółki za pośrednictwem systemu S24 jest szybka, jednak trzeba liczyć się wieloma ograniczeniami formalnymi.

Dodatkowo z wykorzystaniem wzorca założysz spółkę z o.o., gdzie wkład może być jedynie pieniężny. Zawarcie umowy spółki, gdzie wspólnik chce wnieść wkład aportem (czyli wkład niepieniężny), wymagają sporządzenia umowy spółki w formie aktu notarialnego.

Zanim przejdziemy do wyliczenia kosztów przy tych dwóch formach założenia spółki, najpierw przedstawimy ogólnie czynniki, jakie mogą wpływać na założenie spółki, oprócz tego podstawowego, a więc sposobu, w jaki założymy spółkę.

Jakie czynniki wpływają na koszty założenia spółki z o.o.?

Koszt założenia spółki z o.o. zależy od wielu czynników: od wysokości kapitału zakładowego spółki, kosztów doradztwa i konsultacji, kosztów notarialnych i rejestracyjnych.

W gospodarczym ujęciu na koszty założenia spółki z o.o. w Polsce składają się następujące opłaty:

1. Kapitał zakładowy spółki- jego minimalna wartość wynosi 5 000 zł, jednak może być wyższa w zależności od decyzji wspólników. Kapitał ten musi być wniesiony przez wspólników na rachunek bankowy lub jako wpłata do kasy przed podpisaniem rejestracją spółki, jeśli wybiorą oni tradycyjną formę założenia spółki z o.o.. Zasadniczo, najwygodniej jest wnieść na pokrycie kapitału zakładowego środki pieniężne,
2. Koszty notarialne – akt notarialny jest wymagany do założenia spółki z o.o. w formie tradycyjnej i musi zostać podpisany przed notariuszem. Wysokość taksy notarialnej może wynieść od około 160-1500 zł, w zależności od wielkości kapitału zakładowego. Do kosztów należy doliczyć koszt wydania wypisów aktu notarialnego. Wysokość wynagrodzenia notariusza to taksa notarialna. Jest ozna zależna od wysokości kapitału zakładowego spółki.
3. Koszty rejestracyjne – po podpisaniu aktu notarialnego należy zarejestrować spółkę w Krajowym Rejestrze Sądowym. Koszty rejestracyjne to opłata uiszczana przy składaniu wniosku, obejmuje ona także ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
4. Koszty dodatkowe – dodatkowe koszty mogą wynikać z potrzeby opracowania umowy spółki, innych umów, jakie powinny być zawarte, doradztwa prawno-podatkowego.
5. Podatek od czynności cywilnoprawnych, czyli podatek PCC – jest to podatek zależny od wysokości kapitału zakładowego zakładanej spółki. Wynosi 0,5 % wartości kapitału zakładowego, można go pomniejszyć o pewne koszty. Przy zakładaniu nowej spółki u notariusza zostanie od pobrany przez notariusza, a przy zakładaniu spółki za pośrednictwem systemu S24 podatek PCC trzeba uiścić samodzielnie.

W zależności od wybranej formy założenia nowej spółki koszty będą się różnić. W przypadku skorzystania z usług profesjonalnego wsparcia, doradztwa podatkowego kancelarii prawnej, koszty mogą być wyższe, aczkolwiek rejestracja nastąpi sprawnie.

Ostateczny koszt założenia spółki z o.o. zależy od indywidualnych okoliczności każdego przypadku.

Założenie spółki z o.o. w ujęciu kosztów najlepiej zobrazuje tabelka, gdzie naszą główną zmienną będzie sposób założenia spółki z o.o. Ile więc kosztuje założenie spółki?

• * do 3000 zł – 100 zł;
• powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;
• powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł;
• powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł;
• powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;
• powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;
• powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.

Założenie spółki przez s24 – spółka z o.o. z formularza.

Niewątpliwie, pozytywnym aspektem rejestracji spółki w trybie S24 jest możliwość szybkiego załatwienia wszelkich formalności online, w pewnych sytuacjach bez wychodzenia z domu, jak również bez konieczności korzystania z usług notariusza. Jednak w takim wypadku założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością też będzie wymagało profesjonalnego wsparcia, aby nastąpiło sprawnie.

Jakich danych będziesz potrzebował do wypełnienia formularza dostępnego w systemie s24?

Przed przystąpieniem do uzupełniania wzorca umowy spółki, musisz przygotować następujące dane:

• firmę (czyli nazwę) i siedzibę spółki,
• określenie przedmiotu działalności (kody PKD)
• planowany czas  trwania  spółki  –  wtedy,  gdy  spółka  ma być ustanowiona  na  czas określony (zasadą jest powołanie na czas nieoznaczony),
• wysokość kapitału zakładowego,
• decyzję, czy wspólnik może posiadać więcej niż jeden udział (najlepszą zasadą jest, aby wspólnicy mieli więcej niż jeden udział),
• liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez każdego wspólnika,
• decyzję dotyczącą dodatkowych zapisów w umowie, które mogą dotyczyć takich spraw, jak np. sposób reprezentacji,
• osób, które mają wejść do zarządu spółki, czyli dane przyszłych członków zarządu. Zarząd spółki powinien zostać powołany przy podpisywaniu umowy spółki.

Zwracamy też uwagę, że system nie udostępnia wszystkich niezbędnych dokumentów, umożliwiających kompleksową rejestrację podmiotu.

Rejestrując spółkę należy zatem przygotować i załączyć wcześniej do systemu jako dokumenty zewnętrzne:

• oświadczenie o wyrażeniu zgody osoby powołanej do reprezentowania spółki wraz z oświadczeniem o jej adresie do doręczeń;
• dane osób uprawnionych do powołania zarządu;
• oraz zestawienie danych osób uprawnionych do reprezentacji spółki, zawierające dane adresowe do doręczeń.

Tak przygotowany na założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością możesz przystąpić do składania wniosku i uzupełniania danych. Po wypełnieniu formularza system wygeneruje dokument w postaci Twojej umowy spółki z o.o.

Następnie będzie czas na opłaty sądowe, których można dokonać poprzez płatności w systemie.

Umowa spółki utworzona, opłaty sądowe uiszczone, można więc złożyć podpisy elektroniczne wszystkich wspólników (kwalifikowany podpis elektroniczny bądź elektroniczny podpis poprzez profil zaufany ePUAP).

Czy oznacza to, że jeśli wspólników jest kilku to muszą oni być jednocześnie przy jednym komputerze?

Nie. Problem ten można rozwiązać na dwa sposoby. Po pierwsze, wszystkie te osoby nie muszą siedzieć przed jednym komputerem. Jedna z nich może utworzyć dla profilu spółki (według nomenklatury s24 – przedsiębiorstwa) wszystkie dokumenty niezbędne i wniosek do rejestracji. Następnie może tak utworzone dane przekazać pozostałym zainteresowanym (przycisk „Udostępnij”) celem złożenia podpisów.

Gdy masz gotową umowę spółki, po podpisaniu wniosku możesz go wysłać i zakończyć tym samym rejestrację spółki.

Wysłanie wniosku oznacza automatycznie wniosek o wpis spółki do KRS. Wpis spółki generuje również otrzymanie przez niego numeru NIP i REGON.

Kiedy skorzystać z pomoc prawnika i doradcy podatkowego przy rejestracji spółki z o.o.?

Odpowiedź naszym zdaniem jest krótka – zawsze. Niezależnie od tego, czy planujesz założenie spółki w oparciu o prosty wzór, czy planujesz wnieść minimalny kapitał zakładowy, czy też treść umowy spółki ma być bardziej skomplikowana. Niezależnie od tego, czy Twoja spółka z o.o. ma być prostym przedsięwzięciem, czy też masz bardziej ambitne plany, założenie spółki z o.o. wymaga spojrzenia wieloaspektowego na plany biznesowe. Prowadzenie biznesu można porównać do budowy domu, a spółka z o.o. to technologia, jaką wybrałeś. Zmiana technologii jest możliwa, ale bardziej kosztowna niż wybór innej zanim rozpoczniesz budowę biznesu.

Powyżej opisano proces składnia wniosku o założenie spółki z o.o. przez s24. Warto zwrócić uwagę, że możesz również udzielić pełnomocnictwa adwokatowi, który wypełni wszystkie dane i zarejestruje w Twoim imieniu spółkę. Trzeba zwrócić bowiem uwagę na fakt, że pozornie prosty formularz może okazać się dla użytkownika bez wiedzy prawniczej zbyt skomplikowany. Są w nim użyte pojęcia prawnicze.

Wówczas zaoszczędzisz czas, który będziesz mógł poświecić na planowanie i rozwój biznesu, a wszelkie formalności prawne pozostaną poza Tobą.

Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, jeśli Twoje wyobrażenie o warunkach umowy zakładania spółki o z o.o. oraz zależności jakie mają występować między wspólnikami wykraczają poza ustawowe przepisy, bądź też co najmniej jeden ze wspólników będzie chciał wnieść swój wkład niepieniężny, to polecamy kontakt z Kancelarią.

Możesz zlecić skonstruowanie umowy spółki z o.o. od podstaw. Ty przedstawiasz swoje założenia czyli, czego oczekujesz od prowadzenia spółki, podajesz wszelkie informacje, które będą potrzebne do skonstruowania umowy, a adwokat przygotuje umowę spółki z o.o. odpowiadającą wszelkim Twoim preferencjom w granicach prawa. Wówczas umowa spółki z o.o. będzie przygotowana profesjonalnie, a Ty będziesz pewny przy rozwoju biznesu zapewniłeś odpowiednie ramy prawne dla swojej działalności.

Spółka założona przez S24 a zmiany w umowie spółki u notariusza

W przypadku jeśli jakiekolwiek zmiany były dokonywane w umowie spółki sporządzonej u notariusza, również nie będzie możliwości rejestracji takowych zmian z wykorzystaniem systemu S24.

Każda zmiana w już istniejącej i zarejestrowanej umowie spółki z o.o. będzie wiązała się z dodatkowymi konkretnymi kosztami. Zmiana w umowie zawsze jest związana z opłatami sądowymi wnoszonymi do sądów gospodarczych KRS za pośrednictwem systemu PRS. Opłata sądowa za zmianę bądź zmiany to 350 zł.

Każda zmiana to koszt sporządzenia aktu notarialnego, jeśli tego wymagają przepisy bądź umowa spółki wymusza taką formę.

Tutaj również polecamy konsultację i pomoc adwokata, który przygotuje potrzebne dokumenty, zaoferuje asystę u notariusza i zarejestruje, po udzieleniu mu pełnomocnictwa, dokonane zmiany.

O czym jeszcze warto pomyśleć zakładając spółkę?

Jeżeli planujesz założenie spółki z o.o. z udziałem innych osób, masz pewne uzgodnienia poczynione ze wspólnikami, chcecie wzajemnie wykorzystać potencjał osobowy działając w skutecznym biznesowo zespole zawrzyjcie obok umowy spółki umowę inwestycyjną określającą szczegółowe Wasze zobowiązania. Spółka z o.o. do dobra forma współpracy kilku osób, ale sama treść umowy spółki nie zapewni dobrych ram. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością funkcjonuje w oparciu o umowę spółki, która jednak nie określa w wielu wypadkach szczegółowych zobowiązań wspólników. A te najczęściej są bardzo istotne przy rozpoczynaniu współpracy. Wspólnicy zazwyczaj wnoszą minimalny kapitał zakładowy i to nie on odgrywa rolę przy rozwoju biznesu, a to jak ze sobą współpracują. Przy zakładaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością należy uzgodnić te zasady współpracy. Przyszli wspólnicy zdecydują o zakresie wzajemnych zobowiązań.

Ile kosztuje pełna księgowość dla spółki z o.o.?

Zgodnie z przepisami, prowadzenie spółki z o.o. wymaga pełnej księgowości. Najlepiej zatrudnić biuro rachunkowe, ponieważ prowadzenie księgowości spółki z o.o. zabiera dużo czasu i wymaga zaangażowania i bardzo profesjonalnej wiedzy.

Koszty obsługi biura rachunkowego zależą oczywiście od tego czy Twoja firma na razie wystawia kilka faktur, czy jest prowadzi szeroką działalność. Cena może również zależeć od charakteru Twojej działalności gospodarczej.

Przybliżone koszty można oszacować w granicach od 250 zł – 1500 zł netto miesięcznie.

Jeśli dopiero zaczynasz, te koszty mogą być małe. Potem wraz z rozwojem spółki będą większe, jednak Ty będziesz mógł wówczas przeznaczyć na to większe środki.

Dodatkowo, obowiązkiem spółki z o.o. jest złożenie rocznego sprawozdania finansowego, co może wymagać dodatkowego wynagrodzenia.

Podsumowanie

Powyżej przedstawiono przybliżone koszty założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i jej rejestracji przy uwzględnieniu kilku stałych i zmiennych danych, mających wpływ ostateczny wynik.

Chcąc założyć spółkę lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – musisz przemyśleć wiele kwestii prawno-podatkowych, które będą miały bezpośredni wpływ na codzienne zarządzanie Twoją firmą, na jej organizację i Twoją odpowiedzialność.

Zatem w kwestii podjęcia decyzji co do sposobu założenia spółki, nie są istotne jedynie koszty, ale specyfika podmiotu, który chciałbyś zawiązać, jak również charakter działalności gospodarczej, który zamierzasz realizować.

Wszystko to wymaga odpowiedniego przygotowania na gruncie prawnym. Potrzebna jest wiedza prawnicza i doświadczenie, które Tobie zagwarantuje pewność, że działasz przy wykorzystaniu najkorzystniejszych dla siebie narzędzi. Założenie spółki może odbyć się wówczas przy minimalnym Twoim zaangażowaniu.

W tym celu warto skorzystać z pomocy Kancelarii.

Oferta Kancelarii

Jeżeli jesteś zainteresowany pomocą prawną przy założeniu i rejestracji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, potrzebujesz doradztwa prawno- podatkowego w przy podjęciu decyzji biznesowych bądź jesteś zainteresowany stałą współpracą, zapoznaj się z ofertą Kancelarii.

Druga połowa czerwca 2023 r. to ważny okres w spółkach, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym – czas na zatwierdzenie sprawozdania finansowego.

W niektórych podmiotach – takich jak spółki z ograniczoną odpowiedzialnością obowiązek ten jest bardziej sformalizowany gdyż kodeks spółek handlowych wprowadza szczegółowe zasady przeprowadzenia zgromadzenia wspólników, którego celem jest zatwierdzenie sprawozdania finansowego.

Obowiązku sprawozdawczego, jakim jest przygotowanie i zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego oraz jego publikacja muszą dopełnić wszystkie jednostki stosujące ustawę o rachunkowości, czyli miedzy innymi:

• jednostki sektora prywatnego,
• organizacje non-profit.

Jednostki stosujące ustawę o rachunkowości to m.in. spółki z o.o. Za sporządzenie sprawozdania finansowego odpowiedzialny jest kierownik jednostek, czyli w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – zarząd spółki z o.o.

Oczywiście to nie zarząd osobiście musi sporządzić sprawozdanie finansowe. Sprawozdanie finansowe sporządza osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje i odpowiednią wiedzę, aczkolwiek to na zarządzie spoczywa obowiązek, aby zostało sporządzone, podpisane, zatwierdzone i zgłoszone do Repozytorium Dokumentów Finansowych.

W tym roku w spółkach z o.o. zatwierdzenie sprawozdania finansowego powinno nastąpić do końca czerwca 2023 r.

Co do terminu dnia bilansowego, to jest to dzień od którego liczy się czas na sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego. Wówczas następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych (dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych).

Ustawa o rachunkowości przewiduje obowiązek sporządzenia, zbadania i zatwierdzenia sprawozdania finansowego w określonych terminach, a kodeks spółek handlowych nakłada dodatkowe obowiązki związane z zatwierdzeniem sprawozdania finansowego.

W rezultacie ostateczne terminy sprawozdawcze przedstawiają się następująco: spółki z o.o. w terminie 3 miesięcy od dnia bilansowego mają czas na przygotowanie sprawozdania finansowego. W większości spółek dzień ten to 31 marca. Zatem, skoro termin sporządzenia wyznaczono do 31 marca 2023 r., to sprawozdanie finansowe spółki z o.o. za 2022 r. należy zatwierdzić do 30 czerwca 2023 r.

Mimo, że od prawie 5 lat istnieje obowiązek sporządzania i składania sprawozdań finansowych do rejestru przedsiębiorców KRS w formie elektronicznej, to warto o tym wciąż przypominać. Wciąż bowiem pokutuje przekonanie, że sprawozdanie finansowe może być przygotowane w innej formie niż elektronicznej np. wydruku podpisanego przez zarząd. Szczególnie dotyczy to sytuacji, w których chodzi o sporządzenie sprawozdania finansowego innego niż rocznego np. dla celów przekształcenia spółki.

Nie należy także zapominać o dodatkowym obowiązku wynikającym zarówno z ustawy o rachunkowości oraz – w przypadku spółek z o.o. – z kodeksu spółek handlowych. Jest to obowiązek przygotowania sprawozdania z działalności spółki.

Jak się przygotować do procesu zatwierdzenia sprawozdania finansowego w spółce z o.o.?

Kroki jakie musisz podjąć, aby dobrze się przygotować do zatwierdzania sprawozdania finansowego można przedstawić w kilku punktach.

Sprawdź dokładnie sprawozdanie finansowe, ewentualnie dokonaj weryfikacji obowiązku badania rocznego sprawozdania finansowego, jeśli podlegasz obowiązkowi wynikającemu z art. 64 ustawy o rachunkowości. Przed podjęciem decyzji o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, należy dokładnie przeanalizować dostępne informacje finansowe, w tym bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową. Warto zweryfikować, czy w sprawozdaniu finansowym nie ma błędów, braków lub innych nieścisłości oraz czy jest ono kompletne.

Zawsze konieczna jest weryfikacja, czy sprawozdanie finansowe Twojej spółki podlega badaniu przez biegłego rewidenta.

Jeżeli sprawozdania finansowe w Twojej spółce z o.o. podlega badaniu przez biegłego rewidenta zapewnij wykonanie tego obowiązku. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego i dokonanie podziału zysku – bez przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego jest nieważne.

Udostępnij wspólnikom roczne sprawozdanie finansowego, sprawozdanie z działalności spółki i sprawozdanie z badania, jeśli musisz je wykonać,

Zaproponuj podział zysku, ewentualnie sposób pokrycia straty. W przypadku, gdy spółka osiągnęła zysk, należy podjąć decyzję o sposobie jego podziału między udziałowców lub też o innym przeznaczeniu tego zysku – np. zatrzymaniu w spółce z przeznaczeniem na kapitał zapasowy lub rezerwowy. Podział zysku zasadniczo odbywa się proporcjonalnie do wielkości udziałów w spółce. Jednakże, w umowie spółki mogą być określone szczegółowe zasady podziału zysku, które powinny zostać przestrzegane.

Ustal dywidendę. Ustalenie wysokości dywidendy jest ważnym aspektem podziału zysku. Dywidenda powinna być wypłacona jednorazowo. Jeżeli spółka wypłacała zaliczki na poczet dywidendy, wówczas należy dokonać rozliczenia tych zaliczek podejmując uchwałę o wypłacie zysku.

Uchwała o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności. Po dokładnej analizie sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności, wspólnicy spółki na zgromadzeniu zwyczajnym wspólników muszą podjąć uchwałę o zatwierdzeniu sprawozdania. W przypadku jeżeli spółka osiągnęła zysk, należy podjąć również decyzję o podziale lub przeznaczeniu zysku.

Dodatkowo, należy dopilnować sporządzenia sprawozdania z działalności i podjąć w tej sprawie uchwałę, ponieważ obowiązek sporządzania tego dokumentu dla spółki z o.o. wynika z art. 49 ustawy o rachunkowości oraz z kodeksu spółek handlowych.

Terminy sprawozdawcze za 2022- pamiętaj o nich! Należy pamiętać, że sporządzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego i podział zysku w 2023 r. (za rok obrotowy 2022) musi odbyć się w określonym terminie. Termin ten wynosi 3 miesiące od zakończenia roku obrotowego (dla sporządzenia sprawozdania finansowego), a w przypadku spóźnienia przygotowania sprawozdania może skutkować odpowiedzialnością prawną za działania zarządu spółki. W bieżącym roku termin na zatwierdzenie to 30 czerwca 2023 r. (w 2022 r. termin ten był wydłużony z uwagi na pandemię COVID-19, to jeden z niewielu wyjątków, kiedy to uległy przesunięciu terminów obowiązków sprawozdawczych).

Co zawiera sprawozdanie finansowe?

Sprawozdanie finansowe zawiera informacje na temat sytuacji finansowej przedsiębiorstwa w danym roku obrotowym. Jest raportem, w którym spółka podsumowuje finansowo swoją działalność. Zgodnie z art. 45 ust. 2 ustawy o rachunkowości, sprawozdanie finansowe zasadniczo składa się z trzech głównych dokumentów: bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowych.

Bilans – dokument ten przedstawia stan majątkowy spółki z o.o. na koniec roku obrotowego. Bilans zawiera informacje o aktywach (np. nieruchomości, urządzenia, wierzytelności) oraz zobowiązaniach (np. kredyty, zobowiązania podatkowe) spółki z o.o. Bilans umożliwia oszacowanie wartości firmy oraz jej płynności finansowej.

Rachunek zysków i strat – dokument ten przedstawia przychody oraz koszty spółki z o.o. w danym roku obrotowym. Rachunek zysków i strat informuje o zyskach lub stratach, jakie poniosło przedsiębiorstwo w ciągu roku. Dokument ten umożliwia także określenie rentowności firmy.

Informacje dodatkowe – dokument ten zawiera dodatkowe informacje, takie jak polityka rachunkowości, opis aktywów i pasywów, opis sytuacji finansowej i ekonomicznej firmy oraz informacje na temat wydarzeń lub transakcji, które mogą mieć wpływ na sytuację finansową spółki z o.o.

Kto podpisuje sprawozdanie finansowe?

Sprawozdanie finansowe podpisują: osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych i kierownik jednostki. Kto to kierownik jednostki? Oczywiście zarząd spółki z o.o. w naszym przypadku.

Podpisanie dokumentu złożenie sprawozdania finansowego może się odbyć podpisem kwalifikowanym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym.

Odmowa podpisu sprawozdania finansowego wymaga sporządzenia pisemnego uzasadnienia dołączonego do sprawozdania finansowego. Jeżeli Twoją spółką kieruje zarząd wieloosobowy, sprawozdanie finansowe może podpisać co najmniej jedna osoba wchodząca w skład zarządu, po złożeniu przez pozostałe osoby wchodzące w skład tego organu oświadczeń, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości, lub odmów złożenia takich oświadczeń.

Odmowa złożenia oświadczenia jest równoznaczna z odmową podpisu sprawozdania finansowego i wymaga sporządzenia pisemnego uzasadnienia. Oświadczenie, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości, oraz odmowa złożenia takiego oświadczenia są dołączane do sprawozdania finansowego.

E-sprawozdania finansowe

Jak już wspomnieliśmy sprawozdania finansowe sporządza się w formie elektronicznej, zgodnie ze strukturą i formatem ściśle określonym przez Ministerstwo Finansów (art. 45 ust. 1 f ustawy o rachunkowości) Struktury tych sprawozdań znajdziesz tutaj: https://www.gov.pl/web/kas/struktury-e-sprawozdan

Zatwierdzone i podpisane sprawozdanie finansowe sp. z o.o. wraz z innymi dokumentami musisz zgłosić za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego do tego celu przez Ministra Sprawiedliwości. Zgłoszenie jest bezpłatne.

Jak to dokładnie zrobić?

Musisz posiadać konto w portalu eKRS: https://ekrs.ms.gov.pl/rdf/rd/.

W rejestrze należy złożyć:

• podpisane roczne sprawozdanie finansowe,
• opinię biegłego rewidenta, jeśli sprawozdanie podlegało badaniu,
• odpis uchwały zwyczajnego zgromadzenia wspólników w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego spółki z o.o. oraz w sprawie podziału lub przeznaczenia zysku lub pokrycia straty, jeżeli spółka miała stratę.

Co ważne, opinia z badania biegłego rewidenta musi mieć podpis kwalifikowany biegłego rewidenta.

Natomiast jeśli chodzi o uchwałę zwyczajnego zgromadzenia w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego oraz w sprawie podziału lub przeznaczenia zysku w spółce z o.o., to możesz załączyć ich skany.

O dalsze losy dokumentów nie musisz się martwić, Ty dopełniłeś swoje zobowiązanie sprawozdawcze za 2022 r. Dalej jest ono przesyłane już poza Twoją ingerencją do Repozytorium Dokumentów Finansowych.

Kiedy roczne sprawozdanie finansowe podlega badaniu przez biegłego rewidenta?

Sprawozdanie finansowe spółki z o.o. będzie podlegało badaniu przez biegłego rewidenta, zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości, w przypadku spełnienia co najmniej dwóch wymienionych niżej warunków:

• średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
• suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro,
• przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro.

Zanim zaczniesz się zastanawiać czy sporządzone sprawozdanie finansowe musisz poddać badaniu, warto skorzystać z porady doradcy podatkowego tym temacie.

Wówczas będziesz miał pewność, że postępujesz zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa. Zagwarantuje Ci to również działanie zgodne z obowiązującymi wymogami terminów.

Formy podziału zysku w spółce

Co zrobić z zyskiem wypracowanym przez spółkę?

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością zysk może być dzielony na kilka sposobów, zależnie od decyzji wspólników i zapisów w umowie spółki. Wypłata dywidendy jest podstawową metodą podziału zysku osiągniętego przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pomiędzy wspólników tej spółki, czyli podział proporcjonalny do udziałów w kapitale zakładowym. Oznacza to, że jeśli jedna osoba ma 50% udziałów, a druga 50% udziałów, to zysk zostanie podzielony między nich w takim samym stosunku.

W umowie spółki mogą zostać wprowadzone dodatkowe zasady dotyczące podziału zysku, takie jak np. przyznanie dywidendy uprzywilejowanej.

W spółce z o.o. istnieje także możliwość zatrzymania zysku w firmie na kolejny cały rok obrotowy, zamiast jego dystrybucji między wspólników, czyli będzie to uchwała, w której zysk wspólnicy przeznaczą na kapitał zapasowy spółki z o.o. Decyzję taką podejmuje zwyczajne zgromadzenie wspólników.

Co się stanie jeśli nie złożę w terminie sprawozdania finansowego?

Terminy sporządzenia i zatwierdzenia sprawozdań nie są elastyczne. Za niezłożenie sprawozdania finansowego grozi m.in.:

• grzywna nałożona na kierownika jednostki (członka zarządu w przypadku spółki z o.o.) od 10 do 720 stawek dziennych,
• kara ograniczenia wolności kierownika jednostki (np. członka zarządu) od miesiąca do 2 lat,
• postępowanie przymuszające,
• rozwiązanie spółki i wykreślenie z KRS,
• ustanowienie kuratora.

Pamiętaj o dodatkowych obowiązkach

Zatwierdzając sprawozdanie finansowe w spółce z o.o. należy pamiętać, że odbywa się to w ramach specjalnego typu zgromadzenia wspólników – zwyczajnego zgromadzenia wspólników.

Podczas tego zgromadzenia wspólników dodatkowo należy podjąć następujące uchwały:

1. uchwałę o zatwierdzeniu sprawozdania zarządu z działalności spółki,
2. uchwałę o podziale zysku albo pokryciu straty,
3. uchwałę o udzieleniu członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.

Konieczne jest też zweryfikowanie terminów upływu kadencji organów spółki w celu weryfikacji konieczności powołania organów w spółce. Powinno się to odbyć na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników.

Podsumowanie

Odpowiednie przygotowanie procesu zatwierdzenia i złożenie sprawozdania finansowego i podziału lub przeznaczenia zysku w spółce z o.o. wymaga wiedzy prawniczej, podatkowej oraz doświadczenia w składaniu tych dokumentów.

Pomoc jaką możesz uzyskać od doradcy podatkowego na tym gruncie pozwoli Ci uchronić się od sankcji jakie nakładają przepisy ustawy o rachunkowości.

Oferta Kancelarii

Jeżeli jesteś zainteresowany doradztwem prawno- podatkowym, wsparciem w zakresie weryfikacji obowiązków związanych z zatwierdzeniem sprawozdania finansowego, przeprowadzenia zgromadzenia wspólników, potrzebujesz wskazówek dotyczących zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego roku oraz podziału zysku lub pokryciu straty w spółce z o.o., a może potrzebujesz stałej współpracy z radcą prawnym bądź doradcą podatkowym, zapoznaj się z ofertą Kancelarii.

Celem fundacji rodzinnej jest głównie sukcesja polskich firm rodzinnych. Istnieje także przekonanie, że fundacja rodzinna może być wykorzystana jako forma optymalizacji podatkowej. Powszechnie słyszy się bowiem, że fundacja jest zwolniona z podatku dochodowego od osób prawnych, a dodatkowo beneficjencie są zwolnieni z podatku dochodowego od osób fizycznych. Jak to zatem faktycznie wygląda? Przeanalizujemy to na przykładzie polskiej fundacji rodzinnej, posiadającej wyłącznie nieruchomości. Jeżeli planujesz założyć fundację rodzinną, ten artykuł jest dla Ciebie.

Zakres działalności fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna ma ograniczone możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. Zostały one wskazane wprost w przepisach ustawy o fundacji rodzinnej. Prowadzenie działalności wykraczającej poza ten zakres ma duże konsekwencje podatkowe, związane ze zwiększeniem stawki, a zatem jej prowadzenie w formie fundacji rodzinnej jest nieopłacalne i sprzeczne z celem ustawy.

Fundacja rodzinna może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie:

1. zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
2. najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;
3. przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;
4. nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
5. udzielania pożyczek:
   1. spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,
   2. spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,
   3. beneficjentom;
6. obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;
7. produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;
8. gospodarki leśnej.

Punkty 7 i 8 fundacja rodzinna może wykonywać wyłącznie w związku z prowadzonym gospodarstwem rolnym.

Z powyższego wynika, że jedynie w dozwolonym przez ustawę zakresie fundacja rodzinna może prowadzić działalność gospodarczą. W szczególności ustawa przewiduje zakaz prowadzenia działalności polegającej na zbywaniu mienia nabytego wyłączenie tym celu – czyli działalności handlowej.

Przyjmijmy, że fundator wniósł do fundacji wyłącznie nieruchomości, które będą przez nią wynajmowane, czyli fundacja będzie prowadzić działalność w zakresie zgodnym z ustawą.

Otrzymanie majątku przez fundację

Podatek dochodowy od osób prawnych fundacji rodzinnej

Otrzymanie majątku przez fundację rodzinną nie rodzi obowiązku w podatku dochodowym od osób prawnych[1]. Brak opodatkowania wynika ze zwolnienia podmiotowego fundacji rodzinnej, określonego w art. 6 ustawy o CIT. Nie ma przy tym znaczenia czy wniesienie to jest dokonywane tytułem pokrycia funduszu założycielskiego, czy też, np. na późniejszym etapie, w formie darowizny dokonywanej czy to przez fundatora czy też przez jego wstępnych czy zstępnych.

Podatek dochodowy fundatora fundacji rodzinnej

Ustanowieniu fundacji rodzinnej towarzyszy wniesienie majątku przez fundatora. Należy zatem rozpatrzyć taką czynność właśnie z pozycji fundatora. W trakcie prac nad ustawą o fundacji rodzinnej wskazywano, że wniesienie mienia do fundacji nie będzie objęte podatkiem dochodowym od osób fizycznych[2]. Jednak nie ma literalnie wskazanego wyłączenia z opodatkowania w takim przypadku. Jednocześnie brak jest przepisów, które nakazywałyby uznanie tych czynności za podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Przyjmując jednak, że w zamian za wkład fundator nie otrzymuje żadnego przysporzenia (nie otrzymuje bowiem udziałów jak w spółce kapitałowej), ryzyko opodatkowania wnoszonego majątku do fundacji rodzinnej jest niskie. Z tych samych względów późniejsza darowizna na rzecz fundacji, nie będzie podlegała podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Wniesienie majątku a VAT[3] i PCC[4]

Niestety, w zakresie podatku od towarów i usług nie przewidziano zwolnień dla fundacji rodzinnych, jak i dla wnoszącego. To zaś oznacza, że fundacja rodzinna jest podatnikiem podatku od towarów i usług jak każdy inny podmiot.

Problem może pojawić się u fundatora fundacji rodzinnej, w związku z wniesieniem nieruchomości do fundacji. W przypadku sprzedaży nieruchomości (a za sprzedaż należy rozumieć także nieodpłatne przeniesienie własności nieruchomości, przy nabyciu której przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, lub która była wykorzystywana na potrzeby działalności gospodarczej w VAT) czynność ta podlega podatkowi VAT. Ważne tu jest ustalenie, czy fundator działa jako podatnik VAT, czyli czy wnoszona nieruchomość była wynajmowana. Nie będzie uznana za czynność podlegająca temu podatkowi wniesienie swojego własnego (prywatnego) domu. Ale czy to się opłaca? Wrócimy do tego później.

Warto zauważyć, że sprzedaż nieruchomości po dwóch latach od pierwszego zasiedlenia, korzysta ze zwolnienia z tego podatku. To powoduje, że taka transakcja:

• może powodować konieczność korekty podatku naliczonego u wnoszącego tę nieruchomość (o ile było zrealizowane prawo do odliczenia tego podatku) oraz
• może zostać objęta podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jeżeli fundator miała prawo do odliczenia podatku VAT przy nabyciu wnoszonej nieruchomości i nie upłynęło 10 lat od momentu nabycia, będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego.

Jeżeli jednak transakcja ta podlegałaby opodatkowaniu VAT (np. nie upłynęłoby 2 lata od pierwszego zasiedlenia), wówczas należałoby przyjąć, że fundator (lub osoba wnosząca) nie ma obowiązku wystawiania faktury VAT, a fundacja nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego zapłaconego przez fundatora (fundacja rodzinna nie ponosi ciężaru ekonomicznego tego podatku). Tym samym fundator będzie musiał zapłacić podatek VAT.

W przypadku podatku od czynności cywilnoprawnych, wniesienie nieodpłatne nieruchomości do fundacji rodzinnej nie zostało wykazane w art. 2 ustawy o PCC, dlatego też należy uznać, że czynność ta nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Również w zakresie późniejszych darowizn, taka czynność nie spowoduje konsekwencji w PCC, z zastrzeżeniem długów i ciężarów przejętych w ramach darowizny.

Nadmienię tylko, że ustawa o podatku od spadków i darowizn w ogóle nie ma zastosowania w przypadku wnoszenia mienia do fundacji.

Opodatkowanie fundacji rodzinnej

Zwolnienie przychodów (dochodów) fundacji rodzinnej

Na wstępie wskażmy, że fundacja rodzinna jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Jednocześnie fundacja rodzinna została z tego podatku zwolniona. Jest to zwolnienie podmiotowe, a zatem dotyczy wszystkich dochodów osiąganych przez fundację rodzinną. Niestety z pewnymi wyjątkami, które powodują, że zwolnienie to jest tylko częściowe. W swojej konstrukcji jest podobne do tzw. estońskiego CIT i polega na tym, że jeżeli beneficjenci nie otrzymują świadczeń z fundacji rodzinnej to ona nie płaci podatku.

Po wniesieniu mienia do fundacji rodzinnej, może ona prowadzić działalność, w granicach wskazanych w ustawie. Przypomnę, że prowadzenie działalności wykraczającej poza zakres przewidziany w ustawie powoduje zwiększone opodatkowanie fundacji rodzinnej.

W naszym przypadku, przedmiotem działalności fundacji rodzinnej będzie zarzadzanie nieruchomościami wniesionymi przez fundatora. Jest to czynność przewidziana w art. 2 ustawy o FR. Tym samym przychód z najmu tych nieruchomości, będzie korzystał ze zwolnienia w CIT.

Zwolnieniu będzie podlegał również przychód z późniejszego zbycia tych nieruchomości. Nie oznacza to jednak, że fundacja rodzinna w ogóle nie zapłaci podatków w tym podatku dochodowego.

Opodatkowanie fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna będzie zobowiązana do zapłaty:

1. podatku od budynków, określonego w art. 24b ustawy o CIT;
2. podatku CIT z tytułu najmu nieruchomości na cele działalności gospodarczej fundatora, beneficjenta lub osób z nimi powiązanymi;
3. podatku od świadczeń wypłacanych beneficjentom;
4. podatku od ukrytych zysków;
5. podatku od dochodów z działalności wykraczającej poza zakres określony w ustawie (tożsamy z zapisami statutu);
6. podatku od nieruchomości;
7. podatku od towarów i usług;
8. podatku od czynności cywilnoprawnych.

Powyższe wyliczenie nie jest kompletne. Na zasadach ogólnych fundacja rodzinna może być podatnikiem innych podatków w tym podatku akcyzowego, opłat skarbowych itp.

Podatek od budynków

Jeżeli głównym elementem majątku fundacji rodzinnej będą nieruchomości, to fundacja rodzinna będzie zobowiązana do płacenia podatku od budynków, określonego w art. 24b ustawy o CIT – wyłączenie z opodatkowania CIT nie dotyczy tego podatku. Przypomnijmy, że zobowiązanym do zapłaty tego podatku jest podmiot, którego wartość początkowa nieruchomości przekroczy 10 000 000 zł. W naszym przykładzie fundacja rodzinna jest wyposażona w nieruchomości, a zatem obowiązek w tym zakresie będzie spoczywał również na fundacji rodzinnej.

Najem nieruchomości na cele działalności gospodarczej

Fundacja rodzinna wyposażona w nieruchomości nie powinna ich wynajmować na cele związane z działalnością gospodarczą fundatora, beneficjenta fundacji rodzinnej lub osób z nimi powiązanymi lub powiązanymi z fundacją rodzinną. Oznacza to że w przypadku, gdy nieruchomości zostaną wniesione przez fundatora, a następnie będą wynajmowane na potrzeby jego działalności gospodarczej lub działalności gospodarczej beneficjenta fundacji rodzinnej lub osób z nimi powiązanymi (wartość udziału w podmiocie powiązanym ustalono na poziomie 5%), fundacja rodzinna będzie zobowiązana do zapłaty podatku CIT.

Opodatkowanie w tym przypadku będzie na zasadach ogólnych, tzn. podstawa opodatkowania będzei dochód, od którego fundacja rodzinna zapłaci 19% podatku.

Świadczenia wypłacane beneficjentom

Tak kategoria przychodów będzie występowała najczęściej. Jednym z celów fundacji rodzinnej, oprócz zarządzania majątkiem firmy rodzinnej, jest dokonywanie świadczeń na rzecz beneficjentów fundacji rodzinnej. jednak każda tego typu wypłata wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku CIT przez fundację rodzinną.

Dokonując świadczenia na rzecz beneficjenta, fundacja rodzinna będzie opłacała podatek CIT od wartości przekazanych świadczeń w stawce 15%. Przykładowo jeżeli jest to świadczenie pieniężne w wysokości 10 000 zł, fundacja rodzinna, poza wypłatą tego świadczenia beneficjentowi, będzie zobowiązana „dopłacić” podatek, w wysokości 1 500 zł. Tak samo sytuacja będzie wyglądała w przypadku świadczenia rzeczowego. Fundacja rodzinna będzie musiał określić wartość tego świadczenia i „dopłacić” 15% podatku dochodowego od osób prawnych.

Ukryte zyski

Podobnie jak w przypadku estońskiego CIT, ustawa wprowadza tzw ukryte zyski, czyli czynności powodujące konieczność zapłaty przez fundację rodzinną podatku CIT. Do kategorii ukrytych zysków zalicza się:

1. odsetki, prowizje, wynagrodzenia i inne opłaty od jakiegokolwiek rodzaju pożyczki udzielonej fundacji rodzinnej przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;
2. darowizny lub inne nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia, inne niż świadczenia określone w statucie, przekazane, bezpośrednio lub pośrednio, na rzecz beneficjenta, fundatora, podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;
3. świadczenia na rzecz beneficjenta, fundatora lub podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną z tytułu:
   1. usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,
   2. wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, takich jak autorskich lub pokrewnych praw majątkowych. licencji czy know-how;
4. różnicę między wartością rynkową transakcji a ustaloną ceną tej transakcji – w przypadku innych niż określone w pkt 3 transakcji między fundacją rodzinną a beneficjentem, fundatorem, podmiotem powiązanym z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;
5. pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi w tej części, która podlegała zwrotowi w danym roku podatkowym i nie została zwrócona do dnia upływu terminu złożenia deklaracji;
6. pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi na okres co najmniej 10 lat albo na okres krótszy niż 10 lat, jeżeli ostateczny termin obowiązywania umowy wyniósł co najmniej 10 lat.”,

Działalność wykraczająca poza zakres

W przypadku gdy fundacja rodzinna dokona czynności wykraczającej poza zakres wskazany w ustawie, będzie zobowiązana do zapłaty podatku CIT w stawce wynoszącej aż 25% osiągniętego dochodu.  Przykładowo może to dotyczyć przypadku prowadzenia w swoich nieruchomościach działalności hotelarskiej, czy też prowadzenia działalności handlowej.

Podatek od nieruchomości

Nie wprowadzono żadnych zwolnień dla fundacji rodzinnej w zakresie podatków i opłat lokalnych w tym podatku od nieruchomości. Zatem nasza fundacja, której majątek składa się głównie z nieruchomości będzie zobowiązana do zapłaty tego podatku na zasadach ogólnych.

Podatek od towarów i usług

Jeżeli działalnością fundacji rodzinnej będzei wynajmem nieruchomości, to fundacja rodzinna będzie dokonywała czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Będzie zatem zobowiązana do jego rozliczania.

W naszym przykładzie majątek fundacji rodzinnej składa się z nieruchomości, które będą wynajmowane. Jeżeli najem będzie dokonywany na cele mieszkalne, czynność ta będzie zwolniona z podatku VAT. Jeżeli jednak część nieruchomości będzie miało charakter usługowy, to fundacja rodzinna będzie musiała zapłacić podatek VAT w stawce 23%.

Przy takim podziale (na czynności zwolnione i opodatkowane) pojawi się dodatkowo kwestia proporcji w odliczeniu podatku naliczonego.

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Podatek ten może pojawić się w przypadku nabywania przez fundację rodzinną bezpośrednio od osób fizycznych nieruchomości lub innych rzeczy lub papierów wartościowych. Przypomnijmy, że fundacja rodzinna może obracać akcjami lub udziałami w innych spółkach. Takie jednak operacje są objęte podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Opodatkowanie beneficjentów

Jeżeli beneficjentem fundacji rodzinnej będą wyłącznie wstępni lub zstępni fundatora (np. rodzice, dzieci, wnuczęta), to otrzymanie od fundacji rodzinnej świadczeń nie jest objęte podatkiem PIT. Ważne by pamiętać, że podatek PIT nie wystąpi w zakresie, w jakim beneficjenci są uprawnieni do ich otrzymania na podstawie statutu. Dlatego też, jeżeli beneficjenci fundacji rodzinnej mieszkają w nieruchomościach będących przedmiotem wkładu do fundacji rodzinnej, wówczas należałoby wskazać takie świadczenia statucie fundacji rodzinnej, aby mogło ono korzystać ze zwolnienia w PIT. Innym przykładem świadczeń niepieniężnych jest możliwość sfinansowania przez fundację kosztów kształcenia czy leczenia beneficjentów fundacji rodzinnej. Takie zapisy również muszą znaleźć się z statucie, by beneficjent mógł korzystać ze zwolnienia w PIT

W przypadku braku tych zapisów w statucie zwolnienie dla beneficjentów nie przysługuje. To samo dotyczy innych członków rodziny. Jeżeli wykorzystują oni te nieruchomości dla własnych celów mieszkalnych, a nie będą oni beneficjentami określonymi w statucie, wówczas również nie mogą korzystać ze zwolnienia przewidzianego ustawy o PIT.

W takim wypadku osoby te, o ile są to osoby zaliczane do I lub II grupy podatkowej, na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn, zostaną opodatkowane stawką 10%. W innym przypadku (gdy osoby otrzymujące świadczenia nie należą do I lub II grupy podatkowej) zapłacą one podatek w stawce 15%.

Fundacja jako płatnik

Podatek płacony przez beneficjentów jest niezależny od podatku płaconego przez fundację. Przypomnijmy, że z tytułu wypłaty świadczeń dla beneficjentów lub z tytułu ukrytych zysków – fundacja zapłaci 15% CIT.

Jeżeli świadczenia na rzecz beneficjenta nie są objęte zwolnieniem z PIT, fundacja rodzinna wypłacając je musi pobrać podatek. Przykładowo wypłacając 10 000 zł płaci swój CIT 15% oraz pobiera od wypłaty 10% podatku – czyli 1 000 zł. W konsekwencji beneficjent otrzymuje 9 000 zł, a fundacja jest zobowiązana wpłacić 2 500 zł do urzędu skarbowego.

Jeżeli fundacja dokonuje świadczeń niepieniężnych, a beneficjent nie korzysta ze zwolnienia z PIT, wówczas fundacja musi pobrać od beneficjenta kwotę podatku i wpłacić ją do urzędu skarbowego. Fundacja rodzinna będzie zatem pełniła funkcję płatnika.

Tym samym wniesienie prywatnego domu, w którym mieszka fundator spowoduje, że fundacja zapłaci podatek od tego świadczenia. Jeżeli w statucie nie ma wskazanego takiego świadczenia, fundacja będzie musiała pobrać podatek od takiego świadczenia w wysokości 10% lub 15%.

Podsumowanie

Jak widać na przykładzie fundacji rodzinnej posiadającej wyłącznie nieruchomości, nie jest to forma optymalizacji podatkowej. Zawsze w przypadku wypłaty świadczeń na rzecz beneficjenta, fundacja będzie zobowiązań zapłacić podatek CIT. W niektórych przypadkach również otrzymujący świadczenie będzie musiał zapłacić podatek (PIT).

---

[1] Ustawa z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2022, poz. 2587, z późn. zm.) – zwana dalej ustawą o CIT.

[2] Ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. 2022 poz. 2647 z późn. zm.) – zwana dalej ustawą o PIT.

[3] Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2022, poz. 931, z późn. zm) – zwana dalej ustawą o VAT.

[4] Ustawa z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2023, poz. 170) – zwana dalej ustawą o PCC.

Zanim założysz jednoosobową działalność gospodarczą, pomyśl o spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Myśląc o rozpoczęciu prowadzenia biznesu najprostszą i najtańszą formą jest złożenie jednoosobowej działalności gospodarczej. Jeżeli jest to Twój pierwszy pomysł, który wymaga weryfikacji biznesowej to na pewno założenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest najlepszym sposobem na prosty, pozbawiony dużej ilości formalności i najtańszy sposób wykonania pierwszego kroku w biznesie. Z jednoosobową działalnością gospodarczą najłatwiej i najszybciej jest zrobić pierwszy krok.

Jeżeli jednak Twój plan na biznes zakłada konsekwentny rozwój, reinwestowanie środków i budowanie wartości firmy w wieloletniej perspektywie warto pochylić się nad innymi formami prowadzenia działalności, aby uniknąć konieczności dokonywanie przekształcenia formy prowadzonej działalności w spółkę w przyszłości.

A może przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością?

A jeżeli już prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą od dłuższego czasu? Firma się rozrasta, generuje coraz większe przychody, a Ty myśląc o kolejnych etapach rozwoju myślisz też jak zabezpieczyć swój majątek? Warto rozważyć wybór spółki z o.o. jako formy prowadzenia działalności tym bardziej, że przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. jest najczęstszą formą dokonywania zmian.

Jeżeli zastanawiasz się nad przekształceniem formy biznesu, ale nie wiesz jak to zrobić? Myślisz, czy założenie działalności spółki z o.o. lub bycie wspólnikiem spółki z o.o. będzie dla Ciebie korzystne to polecamy publikację na temat „Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością krok po kroku 2023” (link)

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością od lat niezmiennie cieszy się największą popularnością wśród wszystkich innych form prowadzenia działalności.

W tej publikacji przedstawimy zalety związane z założeniem spółki z z o.o. jako formy prowadzenia biznesu. Dowiesz się dlaczego warto założyć właśnie tą spółkę lub też przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o..

Ogólne powody, dla których warto założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Istnieje wiele powodów, dla których warto wybrać spółkę z o.o. jako formę prowadzenia biznesu. Oto kilka z nich:

1. Ograniczenie odpowiedzialności: Jednym z najważniejszych powodów wyboru spółki z o.o. jest to, że jej wspólnicy (właściciele) mają ograniczoną odpowiedzialność za długi i zobowiązania firmy. Oznacza to, że w przypadku problemów finansowych prywatne majątki właścicieli są chronione i wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki własnym majątkiem.
2. Wiarygodność: Spółka z o.o. jest bardziej wiarygodną formą biznesu niż jednoosobowa działalność gospodarcza lub spółka cywilna. Dlatego często jest łatwiej uzyskać finansowanie lub nawiązać korzystne relacje biznesowe z innymi firmami.
3. Optymalizacja ZUS – w przypadku wieloosobowych spółek z o.o. ustawa zwalnia wspólników z odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
4. Rozwój biznesu: Spółka z o.o. ma większe możliwości rozwoju biznesu niż jednoosobowa działalność gospodarcza. Dzieje się tak ze względu na formalne oddzielenie biznesu od majątku prywatnego właścicieli.
5. Elastyczność: Spółka z o.o. oferuje dużą prostotę formy i elastyczność niż inne formy spółek kapitałowych jak na przykład spółka akcyjna lub prosta spółka akcyjna. Właściciele mogą swobodnie decydować o zarządzaniu spółką i jej strukturze organizacyjnej.
6. Możliwość szybkiej rejestracji – spółkę z o.o. możesz założyć za pośrednictwem systemu s24 nawet w ciągu 24 godzin.
7. Podział zysków: Spółka z o.o. umożliwia łatwiejszy podział zysków pomiędzy właścicieli niż w spółce akcyjnej, która może być rozważana jako alternatywa dla spółki z o.o. Mogą oni bardziej elastycznie decydować o tym, jakie kwoty przekazywać sobie w formie dywidendy.
8. Łatwa sukcesja: W przypadku spółki z o.o. istnieje możliwość stosunkowo prostej sukcesji, czyli przeniesienia własności spółki na innych właścicieli lub na następców prawnych z zachowaniem integralności prowadzonego biznesu.
9. Prestiż: Spółka z o.o. jest uważana za bardziej prestiżową formę biznesu niż jednoosobowa działalność gospodarcza lub spółka cywilna. Może to wpłynąć pozytywnie na wizerunek firmy i przyciągnąć do niej bardziej wymagających klientów i partnerów biznesowych.

Poniżej omówimy wymienione w punktach powody, dla których warto założyć spółkę z o.o.

Ograniczenie odpowiedzialności

Ograniczona odpowiedzialność wspólników w spółce z o.o. oznacza, że jako wspólnik spółki nie odpowiadasz za jej zobowiązania w ogóle. Twoim ryzykiem utraty objęta jest wartość wniesionych do spółki wkładów. Ponadto co wniosłeś do spółki nie stracisz.

W przypadku problemów finansowych spółki, wierzyciele nie mogą żądać od wspólników spłaty długu spółki z ich prywatnych majątków. Innymi słowy, Twój prywatny majątek jest chroniony przed roszczeniami wierzycieli spółki.

Warto jednak zaznaczyć, że ograniczenie odpowiedzialności nie dotyczy sytuacji, gdy działasz w imieniu spółki bez odpowiedniej umocowania lub gdy działania spółki są sprzeczne z prawem. W takich sytuacjach możesz być odpowiedzialny za szkody wyrządzone przez spółkę.

W spółce z o.o. zarząd jest organem zarządzającym, który odpowiada za prowadzenie bieżących spraw spółki oraz reprezentowanie jej na zewnątrz. Członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność za swoje działania, zarówno wobec spółki, jak i wobec osób trzecich.

Ograniczona odpowiedzialność wspólników w spółce z o.o. to jeden z głównych powodów, dla których ta forma prowadzenia biznesu jest tak popularna w Polsce. Dzięki temu możesz prowadzić działalność gospodarczą bez obawy o utratę swoich prywatnych majątków.

Wiarygodność

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest zazwyczaj uważana za bardziej wiarygodną formę biznesu niż prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej. Powodów dla takiego stanu rzeczy jest kilka.

Po pierwsze, spółka z o.o. posiada odrębną osobowość prawną, co oznacza, że jest to samodzielny podmiot gospodarczy, który może zawierać umowy, zaciągać zobowiązania, a także składać pozwy i być pozwana. Dzięki temu, tak jak już wspominaliśmy, w przypadku wystąpienia problemów finansowych, wierzyciele mogą żądać od spółki zaspokojenia swoich roszczeń, a nie od Ciebie spłaty długu z ich prywatnego majątków, co daje większe poczucie bezpieczeństwa w obrocie gospodarczym.

Po drugie, spółka kapitałowa z o.o. wymaga sporządzenia aktu notarialnego (chyba że zakładasz spółkę w systemie s24), a także rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, co sprawia, że ​​jest to wprawdzie bardziej formalny i rygorystyczny proces niż rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej ale jednocześnie też bardziej przejrzysty. Dlatego spółka z o.o. jest bardziej weryfikowalna, co z kolei wpływa na jej wiarygodność w oczach potencjalnych partnerów biznesowych i inwestorów.

Po trzecie, spółka z o.o. wymaga sporządzania dokumentacji (np. protokołów z posiedzeń zarządu i walnego zgromadzenia), co pozytywnie wpływa na transparentność i rzetelność jej działań. Takie elementy są ważne w kontekście budowania zaufania ze strony inwestorów czy w przypadku ubiegania się o finansowanie ze strony instytucji finansowych.

Wszystkie te czynniki sprawiają, że spółka z o.o. jest uważana za bardziej wiarygodną i stabilną formę biznesu niż prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej. Dzięki temu łatwiej jest jej uzyskać finansowanie lub nawiązać korzystne relacje biznesowe z innymi firmami, co w końcu może przynieść korzyści dla jej dalszego rozwoju. Łatwiejsze może być również zawieranie lukratywniejszych kontraktów.

Optymalizacja ZUS

Składki ZUS, a zwłaszcza składka zdrowotna ze względu na swoją wysokość są wysokim obciążeniem dla niejednego przedsiębiorcy. Prowadzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie wiąże się z obowiązkiem zatrudniania pracowników, a sami wspólnicy (przy założeniu, że jest to spółka wieloosobowa) są zwolnieniu z obowiązku odprowadzania składek ZUS.

Może okazać się to dużą oszczędnością, zwłaszcza w kolejnych latach funkcjonowania spółki, gdy biznes przynosi wyższe dochody.

Niestety, w przypadku jednoosobowej spółki nie będziesz zwolniony ze składki ZUS.

Rozwój biznesu

Wybór spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być bardziej korzystny dla Ciebie, jeśli planujesz długoterminowy rozwój swojego biznesu. Ze względu na swoją przejrzystość spółka z o.o. umożliwia Ci pozyskiwanie kapitału w celu sfinansowania rozwoju firmy. We wczesnej fazie rozwoju przedsiębiorstwa jest to niezwykle istotne.

Możesz również pozyskiwać inwestorów poprzez sprzedaż udziałów w spółce. Ponadto, w przypadku założenia spółki z o.o. istnieje możliwość pozyskiwania kapitału poprzez emisję obligacji czy zaciąganie kredytów bankowych.

Forma ograniczonej odpowiedzialności umożliwia Ci większą swobodę w podejmowaniu decyzji biznesowych. Jednocześnie, masz możliwość korzystania z wiedzy i doświadczenia innych osób, których zatrudniasz w firmie.

Elastyczność

Jedną z największych zalet spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest jej elastyczność i swoboda decydowania o zarządzaniu oraz strukturze organizacyjnej.

Jako właściciel spółki z o.o. – czyli wspólnik – masz możliwość samodzielnego ustalania zasad funkcjonowania spółki (bądź razem z innymi wspólnikami, w przypadku spółek wieloosobowych), w tym decydowania o kierunku jej rozwoju, strukturze organizacyjnej, wypłatach dywidend czy wyborze członków zarządu. Ważnym elementem elastyczności spółki z o.o. jest możliwość dopasowania formy spółki do potrzeb biznesowych i specyfiki działalności.

Warto jednak pamiętać, że spółka musi mieć kapitał zakładowy. Przepisy wymagają również prowadzenia dokładnej dokumentacji i rozliczeń oraz pełnej księgowości, co może stanowić pewien nakład pracy oraz kosztów. Ale to jest też atutem spółki z o.o. ze względu na jej przejrzystość.

W każdym przypadku warto dokładnie przeanalizować wszystkie opcje i zasięgnąć porady radcy prawnego i doradcy podatkowego przed podjęciem decyzji o wyborze formy prowadzenia biznesu.

Możliwość szybkiej rejestracji

Założenie spółki z o.o. jest procesem stosunkowo prostym i dostępnym bez wychodzenia z domu. Możesz zarejestrować spółkę za pośrednictwem systemu s24 (spółką kapitałową, którą możesz zarejestrować przez s24 to również spółka prosta spółka akcyjna, natomiast w przypadku spółek osobowych: jawną oraz komandytową).

Musisz znać podstawowe dane, które należy wpisać do formularza. System następnie wygeneruje Twoją umowę spółki i założenie spółki już już w toku.

Podział zysków w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Właściciele spółki z o.o. mają możliwość łatwego podziału zysków spółki pomiędzy siebie. Możesz decydować o tym, jakie kwoty z zysku będą w formie dywidendy wypłacane wspólnikom spółki. Decyzja ta jest podejmowana na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników, czyli organu w spółce z o.o.

Właściciele spółki z o.o. mogą ustalać zasady podziału dywidend w sposób, który odpowiada ich oczekiwaniom i potrzebom finansowym. Mogą również zdecydować, że zysk zostanie zainwestowany w rozwój spółki, co pozwoli na dalszy jej wzrost i rozwój.

Warto aby zasady wypłaty dywidendy były określone w umowie spółki, tak aby nie było nieporozumień i niejasności w przyszłości. Warto również pamiętać, że decyzja o podziale zysku powinna być podejmowana z uwzględnieniem sytuacji finansowej spółki oraz perspektyw na przyszłość, tak aby zapewnić jej stabilny rozwój.

Sukcesja

Właściciele spółki z o.o. mają możliwość sukcesji, czyli przeniesienia swojej własności na innych właścicieli lub na następców prawnych z zachowaniem integralności biznesu prowadzonego przez spółkę.

Oznacza to, że w przypadku śmierci lub rezygnacji jednego ze wspólników, jego udziały w spółce z o.o. mogą zostać przekazane innym udziałowcom lub osobom wyznaczonym przez właściciela.

Ponadto, udziały w spółce z o.o. można sprzedać, co pozwala na zmianę składu udziałowców i przekazanie kontroli nad spółką innym osobom. Właściciele spółki z o.o. mają swobodę w sprzedaży swoich udziałów, ale warto pamiętać, że sprzedaż tych udziałów może być ograniczona umową spółki.

W przypadku sprzedaży udziałów w spółce z o.o. istotne jest również ustalenie wartości tych udziałów oraz sposobu dokonywania transakcji. Właściciele spółki z o.o. powinni dokładnie przeanalizować decyzję o sprzedaży udziałów i zasięgnąć porady radcy prawnego lub doradcy podatkowego, którzy odpowiednio wykorzystają swoje możliwości prawne.

Uwaga! Od 10 listopada 2023 r. wejdą w życie zmiany w zakresie sprzedaży udziałów, polegające na tym, że oferta nabycia udziału w spółce nie może być składana nieoznaczonemu adresatowi i nabycia nie będzie można promować przez kierowanie reklamy lub innej formy promocji do nieoznaczonego adresata.

Prestiż spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Na czym polega prestiż spółki z o.o.?

Znów ma to związek z faktem, że spółka z o.o. jest formalnie zarejestrowanym podmiotem, który posiada odrębną osobowość prawną i jest traktowany jako oddzielny podmiot od swoich właścicieli.

Właśnie ze względu na odrębną osobowość prawną jaka występuje w formie spółki z o.o., jej właściciele ponoszą ograniczone ryzyko biznesowe. Co więcej, spółka z o.o. posiada także bardziej rozbudowaną strukturę organizacyjną oraz wymaga spełnienia określonych wymogów formalnych, takich jak uchwalanie sprawozdań finansowych czy prowadzenie księgi udziałów.

Dzięki temu spółka z o.o. może cieszyć się większą wiarygodnością i zaufaniem wśród klientów i partnerów biznesowych, co może przyciągać bardziej wymagających klientów i współpracowników.

Nawet bez znaczenia pozostaje fakt, czy prowadzisz jednoosobową spółkę czy też masz wspólników. Przy generowaniu dochodu spółki z o.o., który pozwala na budowanie Twojej marki w branży, dla osiągnięcia prestiżu, nie musisz mieć wspólników, a możesz nadal prowadzić jednoosobową spółkę.

Oferta Kancelarii

Jeżeli prowadzisz własny biznes, szykujesz zmiany w swojej firmie, chcesz dowiedzieć się czy w Twoim przypadku własnej działalności gospodarczej przekształcenie jej w spółkę z o.o. wpłynie korzystnie na rozwój biznesu, bądź jesteś zainteresowany skorzystaniem ze stałej obsługi prawnej, pomożemy Ci wykorzystując dostępne instrumenty prawne.

Przekształcenie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – zarówno przekształcenie spółki w inną spółkę jak i przekształcenie jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub przekształcenie jednoosobowego przedsiębiorcy spółkę akcyjną może mieć różne formy i może następować także z różnych motywów.

Jak się wydaje najważniejszym motywem przekształceń spółek jak i przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą jest zamiar dostosowania formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej do nowych, zmienionych warunków prowadzenia biznesu.

Zmiana warunków prowadzenia działalności do jakich trzeba się dostosować może wynikać zarówno z powodów wewnętrznych jak i z powodów zewnętrznych. Zmiana może być związana albo z rozwojem przedsiębiorcy, powiększeniem struktury biznesowej, zwiększaniem aktywów, grona wspólników, inwestorów, albo też ze zmianą zewnętrznych warunków prowadzenia działalności gospodarczej jak na przykład zmianą zasad opodatkowania czy zwiększaniem ryzyka prowadzenia biznesu.

Często jednym z motywów jest też zwiększenie szeroko pojętej skuteczności biznesowej, co może oznaczać poprawę skuteczności zarządzania prowadzonym biznesem bądź optymalizację ekonomiczną, podatkową dotyczącą samego podmiotu, albo jego wspólników.

Dokonując przekształceń zawsze pojawiają się pytania o potencjalne zmiany jakie zachodzą w relacjach z pracownikami i w umowach o pracę jakie łączą pracowników ze spółką przekształcaną lub przekształcanym przedsiębiorcą.

Pytania dotyczą tego, czy pracownicy staną się z mocy prawa, automatycznie stroną stosunku prawnego ze spółką przekształconą i czy nie nabędą uprawnienia do rozwiązania stosunku pracy na szczególnej podstawie prawnej.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o samym przekształceniu i jego aspektach na gruncie przepisów prawa polecamy naszą publikację na ten temat: https://bogdanchudoba.pl/przeksztalcenie-spolki-kilka-waznych-spostrzezen/

Przejście zakładu pracy – popularna regulacja zawarta w Kodeksie pracy.

Kodeks pracy zawiera stosunkowo znaną i często stosowaną regulację – art. 23 1 Kodeksu pracy, który przewiduje przejście pracowników na innego pracodawcę w wypadku przejścia całości lub części zakładu pracy.

Jest to regulacja bardzo dogodna i bardzo często stosowana w praktyce obrotu gospodarczego, zwłaszcza w grupach kapitałowych, gdy następuje przeniesienie części działalności z jednej spółki do drugiej. Jest ona wykorzystywana także wtedy gdy następują zmiany pracodawcy w związku ze zbyciem przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zasadniczo, zmiana pracodawcy w ramach omawianej instytucji nie powoduje naruszenia interesu pracowników, więc jest rozwiązaniem korzystnym zarówno dla pracownika jak i dla pracodawcy.

Dla pracownika – ponieważ pozwala na zachowanie – jak się wydaje – niemal wszystkich uprawnień pracowniczych nabytych u dotychczasowego pracodawcy, a dla pracodawcy ponieważ nie wymaga komplikacji związanych z rozwiązaniem i nawiązaniem stosunku pracy.

Jak każda jednak instytucja prawna ma sporo pułapek i nie może być stosowana bezrefleksyjnie a w razie potrzeby jej zastosowania, skutki zastosowania powinny być poddane analizie prawnej.

Brak świadomości istoty konstrukcji przejścia zakładu pracy wraz z pracownikami na nowego pracodawcę skutkuje często brakiem świadomości, że instytucja ta nie zapewnia w całości przeniesienia relacji prawnej pracownika z pracodawcą, co może powodować wiele komplikacji, o czym nie wszyscy zdają sobie sprawę.

Przekształcenie a przejście zakładu pracy – czy to jest to samo?

Jeżeli spróbujemy przyjrzeć się różnicom pomiędzy przejściem zakładu pracy a przekształceniem to zobaczymy dużo różnic i to powoduje, że nie można zestawiać tych dwóch instytucji prawnych.

Istota przekształcenia spółki lub przedsiębiorcy

Istotą przekształcenia spółki lub przedsiębiorcy nie jest „przejście” czyli zmiana podmiotów. Istotą przekształcenia, zgodnie z regulacją zawartą w Kodeksie spółek handlowych jest tylko zmiana formy prowadzonej działalności gospodarczej natomiast nie jej przeniesienie z jednego podmiotu na drugi – tak jak to jest w przypadku przejścia zakładu pracy.

Skutek przekształcenia to transformacja formy prawnej pracodawcy. Czyli, mówiąc obrazowo, istota (wnętrze) zostaje, a zmianie ulega zewnętrzna forma. Tą istotą (wnętrzem) są relacje prawne, także z pracownikami.

Taka jest ogólna zasada, która niestety doznaje dużej ilości wyjątków w różnych obszarach działalności gospodarczej danego podmiotu.

Przekształcenie spółki a przejście zakładu pracy. Regulacje z Kodeksu pracy oraz z Kodeksu spółek handlowych.

W związku z powyższym należy jasno podkreślić, że przekształcenie spółki z o.o. i przejście zakładu pracy są zupełnie innymi zdarzeniami zarówno w zakresie skutków jak i w zakresie szczegółowej regulacji prawnej.

Przekształcenie spółki nie jest przejściem zakładu pracy na nowego pracodawcę. Przy przekształceniu spółki dokonuje się zmiana formy prawnej, a przy przejściu zakładu pracy następuje zmiana pracodawcy na nowego, a forma obu pracodawców (starego i nowego pracodawcy) pozostaje bez zmian.

W wyniku przekształcenia zmienia się więc forma prawna a umowy zawarte w tym i stosunki pracy pozostają bez zmian. Zmianie formy prawnej towarzyszy zasada, że stroną w dotychczasowych stosunkach jest cały czas ten sam podmiot (zasadniczo), a zatem także stroną wszelkich umów zawartych przez przekształcanego przedsiębiorcę.

Regulacje z Kodeksu pracy dotyczące przejścia zakładu pracy wskazują, że w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę ten nowy pracodawca staje się z mocy prawa stroną wszelkich umów o pracę zawartych w ramach przenoszonego zakładu pracy. Umowy o pracę zatem są przenoszone na nowego pracodawcę.

Przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy, ani też przez pracownika.

Dodatkowo, w przypadku przejścia zakładu pracy obaj pracodawcy mają obowiązek poinformować pracowników o planowanym przejściu i powinno to nastąpić co najmniej na 30 dni przed przewidywanym terminem przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę.

W zawiadomieniu należy opisać ekonomiczne, prawne oraz socjalne skutki dla pracowników, a także zamierzone działaniach dotyczących warunków zatrudnienia pracowników, w szczególności warunków pracy, płacy czy ewentualnego przekwalifikowania.

Pracownik bowiem, ma prawo, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, w terminie 2 miesięcy od przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia umowy, a za siedmiodniowym uprzedzeniem.

To uprawnienie pracownika jest poważnym zagrożeniem dla pracodawców związanym ze stabilizacją relacji z kluczowymi pracownikami. Umowa o pracę traci bowiem atut stabilności, co jest ważne nie tylko dla pracownika ale i dla pracodawcy.

Należy też zwrócić uwagę, iż w przypadku, gdy transformacja dotyczy indywidualnego przedsiębiorcy czy spółki cywilnej i następuje przekształcenie w spółkę, pojawiają się w doktrynie poglądy, że zachować należy wymogi związane z przejściem zakładu pracy na innego pracodawcę wynikające z art. 23 1 Kodeksu pracy. Aczkolwiek wydaje się to nieuprawnione.

Co się dzieje przy przekształceniu przedsiębiorcy w spółkę kapitałową?

Zgodnie z art. 584 1 Kodeksu spółek handlowych przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.

W dotychczasowych stosunkach pracy oznacza to, iż spółka jest z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach prawnych. Pracownicy stają się więc automatycznie pracownikami spółki przekształconej.

Tutaj należy zwrócić uwagę, że Kodeks spółek handlowych w zakresie tożsamości podmiotowej konstruuje przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę tak samo jak przekształcenie spółki z o.o. w inną spółkę prawa handlowego.

Szczególne obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego lub przekształcanej spółki w zakresie informowania pracowników o planowanym czy dokonanym przekształceniu nie występują.

Nie występuje też obowiązek uprzedzenia pracowników i planowanym przekształceniu. W tym zakresie przepisów o przejściu zakładu pracy nie stosuje się.

Przekształcenie a umowy o pracę – jakie są obowiązki pracodawcy?

Przy przekształceniu zawsze pojawia się pytanie o obowiązek informacyjny jako pracodawcy o dokonanym przekształceniu lub też obowiązek zawarcia aneksu do umowy o pracę.

Podkreślenia wymaga wskazywana powyżej różnica różnica pomiędzy przekształceniem spółki a przejściem zakładu pracy.

Zgodnie z art. 553 § 1 Kodeksu spółek handlowych spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej.

I należy podkreślić, że dotyczy to każdego rodzaju przekształcenia. Zarówno:

• przekształcenia spółki handlowej w inną spółkę handlową jak i
• przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową jak i
• przedsiębiorcy w spółkę kapitałową.

Ideą przekształcenia jest więc to, że prawnie więc tożsamość pracodawcy pozostaje jednolita. Stosunek pracy nie ulega zatem zmianie.

Nie możemy tutaj mówić o nowym podmiocie, a jedynie innej formie prawnej w jakiej pojawia się w obrocie pracodawca.

Oznacza to, że nie ma obowiązku aneksowania umów zawartych z pracownikami i dokonywania zmian w dotychczasowych stosunkach pracy.

Jest to duże ułatwienie, gdy przy tak istotnej i skomplikowanej procedurze, jaką jest przekształcenie spółki, nie masz dodatkowej biurokracji i problemów związanych z ewentualnym ustalaniem warunków zatrudnienia pracowników na nowo czy rozwiązaniem stosunku pracy w danych przypadkach.

Czy trzeba informować pracowników o przekształceniu w szczególnie formalny sposób?

W przypadku, gdy spółka przekształca się w inną formę prawno-organizacyjną, pracodawca nie ma obowiązku informowania pracowników o tym fakcie, który wynika z przepisów prawa.

Tutaj podstawą do analizy obowiązku informacyjnego jako pracodawcy będzie również art. 553 § 1 Kodeksu spółek handlowych, który stanowi, że spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej.

W aspekcie prawnym zatem treść stosunków prawnych łączących przedsiębiorcę z osobami trzecimi nie ulega zmianie, a jedynie ich stroną staje się spółka kapitałowa przekształcona.

Dzieje się to bez względu na stan wiedzy drugiej strony umowy. Jest to niezwykle istotne dla pracodawcy. Dokonując bowiem analizy tego przepisu można wysnuć wniosek, że nie masz prawnego obowiązku informowania pracowników o przekształceniu spółki.

Wiadomym jest jednak, że jeśli jesteś pracodawcą małej spółki, panuje u Ciebie atmosfera rodzinnej firmy, to możesz poinformować pracowników o planowanym przekształceniu i wyjaśnić jego przyczyny i skutki, tak dla nich, jak i rozwoju i przyszłości firmy. Nie masz jednak szczególnego obowiązku informowania o tych okolicznościach na piśmie swoich pracowników w określonym terminie.

W związku z przekształceniem spółki w inną kapitałową dla pracowników, pod względem formalnym nie zmienia się nic, ani oni też nie mają praw przysługujących w pracownikom w przypadku przejścia zakładu pracy.

Czy pracownicy mogą rozwiązać umowę o pracę po informacji o przekształceniu?

Jak już ustaliliśmy, spółka przekształcona przejmuje prawa spółki przekształcanej. Ten powód nie może być sam w sobie przyczyną zmian w umowach o pracę, a tym bardziej powodować rozwiązania stosunku pracy lub dawać szczególne uprawnienie pracodawcy lub pracownikom do rozwiązania stosunku pracy analogicznie jak w przypadku przejścia zakładu pracy.

Samo przekształcenie rzadko jest procesem, który wiąże się z istotnymi zmianami w warunkach pracy lub sytuacji finansowej firmy, które negatywnie wpłynęłyby na sytuację zawodową pracownika.

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę na mocy Kodeksu pracy i zgodnie ze swoją umową o pracę i nie występuje tu zależność pomiędzy tymi czynnościami, a przekształceniem spółki. Tak więc odpowiedź musi być jednoznaczna – oczywiście, ale na tych samych zasadach co przed przekształceniem spółki. Przepisy prawa pracy wiążą obie strony w takim samym zakresie.

Podsumowanie

Podsumowując, przekształcenie spółki a umowy o pracę to skomplikowany temat i proces, który wymaga dokładnego planowania i przestrzegania przepisów prawa. Zmiany w umowach o pracę pracowników są jednym z aspektów tego procesu, który wymaga szczególnej uwagi i dbałości o dobre relacje między pracodawcą a pracownikami.

Jeśli jesteś pracodawcą, pamiętaj, że przekształcenie spółki nie może wpływać na zmiany w umowach o pracę pracowników.

Gdy planujesz zmiany w umowach z pracownikami to powinieneś przeprowadzić je w sposób zgodny z przepisami prawa oraz w duchu dobrych praktyk i etyki biznesowej. Pracownicy są Twoimi kluczowymi partnerami biznesowymi, którzy przyczyniają się do osiągnięcia sukcesu Twojej firmy, a ich zadowolenie i lojalność są niezwykle ważne dla rozwoju przedsiębiorstwa.

Oferta Kancelarii.

Jeżeli jesteś zainteresowany pomocą prawną przy procedurze przekształcenia spółki do nowej spółki, chcesz uregulować sprawy z pracownikami, potrzebujesz doradztwa prawno- podatkowego przy podjęciu decyzji biznesowych, zapoznaj się z ofertą Kancelarii.

Wstęp

Szczególna popularność regulacji wynikającej z art. 176 Kodeksu spółek handlowych rozpoczęła się wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu. Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej w przypadku większości przychodów przedsiębiorców (osób fizycznych) spowodował szczególne zainteresowanie wszystkimi rodzajami przychodów, które nie są objęte składką zdrowotną. Świadczenia wskazane w art. 176 Kodeksu spółek handlowych nie są obciążone składką zdrowotną, co pozwala na uzyskanie istotnych korzyści ekonomicznych.

Opis i charakterystykę pojęcia świadczeń niepieniężnych wspólnika wobec spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jakie określa Kodeks spółek handlowych, jego podstawy prawne i opis obowiązków spółki związanych z tą instytucją znajdziesz w publikacji https://bogdanchudoba.pl/powtarzajace-sie-swiadczenia-wspolnika-na-rzecz-spolki-z-o-o/

Tutaj natomiast zajmiemy się wyjaśnieniem, jak uniknąć ryzykownych sytuacji prawno-podatkowych związanych z powtarzalnymi świadczeniami niepieniężnymi, na jakie możesz się narazić.

Regulacja wynikająca z Kodeksu spółek handlowych

Zgodnie z ogólną regulacją Kodeksu spółek handlowych wspólnicy spółek kapitałowych mogą zostać zobowiązani do świadczeń w związku z zawarciem umowy spółki wyłącznie w zakresie wynikającym z przepisów Kodeksu spółek handlowych. Obowiązki wspólnika wobec spółki muszą wynikać z umowy spółki.

Podstawowym i zasadniczo jedynym obowiązkiem wspólnika wobec spółki jest wniesienie wkładu do spółki. W zamian wspólnik uzyskuje prawo do udziału w zysku spółki jaki wynika ze sprawozdania finansowego. Sporządzenie sprawozdania finansowego jest podstawowym obowiązkiem zarządu spółki.

Przykładem innych świadczeń w spółce z o.o. do jakich wspólnik może zostać zobowiązany są dopłaty, które mogą być uchwalone przez zgromadzenie wspólników między innymi w wypadku gdy sprawozdanie finansowe spółki wykazuje stratę.

Należy oczywiście pamiętać, że obowiązki wspólnika nałożone w umowie spółki muszą być zgodne z właściwością (naturą) stosunku prawnego spółki handlowej. Jest to pojęcie niedookreślone, ale pozwala ono na dokonanie oceny na ile zobowiązania wspólnika są charakterystyczne dla prawa spółek, a nie na przykład dla stosunku pracy, który charakteryzuje się zależnością wobec pracodawcy.

Przypomnijmy, że świadczenia wspólnika na rzecz spółki są uregulowane w art. 176 Kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym:

§ 1. Jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń. 

§ 2. Wynagrodzenie wspólnika za takie świadczenia na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku. Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie.

Cechy charakterystyczne

Powyższa regulacja wyraźnie wskazuje, na cechy charakterystyczne świadczeń.

Po pierwsze, jest to powtarzalność świadczeń.

Po drugie, niepieniężny charakter świadczeń wspólnika.

Po trzecie, rynkowa wartość wynagrodzenia należnego wspólnikowi (otrzymane wynagrodzenie wspólnika musi być rynkowe).

Po czwarte, wynagrodzenie wypłacane wspólnikowi musi być także zgodne w pozostałym zakresie z warunkami rynkowymi.

Po szóste, brak zależności wynagrodzenia należnego wspólnikowi spółki od wypracowania przez spółkę zysku.

Forma powtarzających się świadczeń niepieniężnych

Świadczenia wspólnika na rzecz spółki z o.o. mogą przybierać różne formy, takie jak np. udostępnianie swojego know-how, świadczenie pracy, udostępnienie nieruchomości, mienia, czy też dokonywanie dostawy towarów. Jednakże, aby nie popełnić błędów, pamiętaj o kilku zasadach.

Po pierwsze, przede wszystkim, należy pamiętać o tym, że świadczenia o jakich mowa w art. 176 k.s.h. mogą mieć miejsce jedynie wtedy, gdy takie zobowiązanie wspólnika zostało przewidziane w umowie spółki.

Należy podkreślić, że instytucja powtarzających świadczeń niepieniężnych może zostać ustalona wyłącznie w umowie spółki zawartej w formie aktu notarialnego lub w zmianie umowy spółki, która również wymaga formy aktu notarialnego.

Po drugie, należy określić dokładnie wartość wynagrodzenia za świadczenia. Przed podjęciem decyzji o świadczeniu niepieniężnym należy dokładnie określić wartość tego świadczenia w oparciu o rynkowe kalkulacje. Wspólnik powinien otrzymywać wynagrodzenie rynkowe. Wartość ta powinna być oparta na realnych cenach rynkowych i warunkach rynkowych, czyli być adekwatna do wartości stawek przyjętych dla świadczeń wykonywanych przez wspólnika. Nie powinna przewyższać cen rynkowych, tak aby uniknąć zakwestionowania rozliczeń przez organy skarbowe bądź ZUS.

Po trzecie, wspólnik musi wykonywać świadczenia i otrzymywać wynagrodzenie. Należy dopilnować, aby oba świadczenia były wykonywane realnie zarówno przez spółkę jak i wspólnika.

Po czwarte, należy pamiętać o podatkach: wypłata wynagrodzenia wspólnikowi jest objęta podatkiem dochodowym i może być włączona do kosztów uzyskania przychodu w rozliczeniu podatkowym spółki.

Warto wybrać tą formę rozliczeń jako formę optymalizacji kosztowej, jednak w razie popełnienia błędu może dość do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych wartości wypłacanych świadczeń.

Jako wspólnik pamiętaj o podatku dochodowym, uważaj na drugi próg podatkowy, kontroluj świadczenia, wynagrodzenia. Przychody należą do źródła przychodów, które jest opodatkowane skalą podatkową.

Po piąte, jeżeli jesteś jednocześnie członkiem zarządu unikaj konfliktów interesów – członkowie zarządu muszą unikać sytuacji, w których mogą powstać konflikty interesów między nimi a spółką.

Po szóste, należy ustalić podstawę prawno-rzeczową – ważne jest, aby wypłata wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia niepieniężne miała podstawę prawną i rzeczową, a więc aby była uzasadniona potrzebami działalności na rzecz spółki i odpowiadała rzeczywistym potrzebom. Spółka działa w celu osiągnięcia przychodów, a więc wspólnik zobowiązany powinien być do takiego rodzaju świadczeń, które będą służyć temu celowi lub też zabezpieczenia źródła przychodów.

Po siódme, dokładnie dokumentuj transakcje – należy dokładnie dokumentować wszystkie transakcje, aby uniknąć nieporozumień i zapewnić przejrzystość przedstawiającą działalność gospodarczą spółki.

Po ósme, zastanów się, czy w danym przypadku bardziej atrakcyjną formą nie będzie świadczenie tych usług jako działalność gospodarczą gospodarczej i opodatkowanie ich np. ryczałtem. W zakresie świadczeń wspólnika wynagrodzenie wspólnika jest przypisywane do źródła przychodów – inne przychody i jest rozliczane wg skali podatkowej. Analizując zamiar wykorzystania świadczeń z art. 176 k.s.h. warto zasięgnąć porady doradcy podatkowego i sprawdzić różne opcje jakie można wykorzystać w podatku dochodowym.

Jakie błędy popełnia spółka z o.o. najczęściej?

Najczęstsze błędy, jakie popełniają spółki z o.o. w zakresie definiowania świadczenia niepieniężnego przez umowę spółki i rozliczania powtarzających się świadczeń niepieniężnych wspólników na podstawie art. 176 Kodeksu spółek handlowych są następujące.

Brak powtarzalności świadczenia – spółka powinna udokumentować powtarzalność świadczenia oraz jego powiązanie z działalnością spółki. Należy pamiętać, że powtarzalność to nie ciągłość. Jeżeli świadczenie jest ciągłe to nie jest powtarzalne, a zatem nie jest to świadczenie, o którym mowa w art. 176 k.s.h.

Nierynkowa (za wysoka) wartość wynagrodzenia za świadczenie – wynagrodzenie nie powinno przekraczać wartości rynkowej.

Brak dokumentacji potwierdzającej wykonanie świadczenia – spółka powinna zachować dokumenty potwierdzające świadczenie niepieniężne, takie jak np. protokoły odbioru.

Umowa spółki z o.o. – warunki.

Wspomnieliśmy wcześniej o tym, że umowa spółki z o.o. ustanawiająca powtarzające się świadczenia musi być zwarta w formie aktu notarialnego, brak jest bowiem możliwości skorzystania z takiego rozwiązania we wzorcu umowy udostępnionym przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Jeżeli umowa została zawarta przy użyciu ww. wzorca, w takim wypadku niezbędna jest zmiana umowy przed notariuszem.

Dodatkowo powinna zawierać m.in. warunki dotyczące powtarzalnych świadczeń niepieniężnych, jakie wspólnik ma otrzymywać od spółki. W umowie spółki powinny zostać określone m.in.:

1. rodzaj i zakres świadczeń – w umowie spółki powinny zostać określone konkretne świadczenia, jakie ma otrzymywać spółka ma otrzymać wspólnika oraz ich zakres i warunki ich realizacji.
2. czas trwania zobowiązania wspólnika – umowa powinna określać czas trwania powtarzalnych świadczeń niepieniężnych,
3. terminy w jakich wspólnik będzie dokonywał świadczeń na rzecz spółki,
4. wysokość wynagrodzenia – w umowie spółki powinna zostać określona wysokość wynagrodzenia za świadczenia niepieniężne, które będzie otrzymywać wspólnik od spółki,
5. warunki wygaśnięcia zobowiązania wspólnika – umowa powinna zawierać postanowienia dotyczące warunków zakończenia zobowiązania, ewentualne odszkodowania z tego tytułu.

Warto również zwrócić uwagę na fakt, że zapisy umowy mogą budzić wątpliwości pod kątem rozliczeń podatkowych. Dlatego też, przed podpisaniem takiej umowy, warto skonsultuj się z doradcą podatkowym, aby upewnić się, że umowa jest zgodna z obowiązującymi przepisami i osiągniesz zakładane cele.

W celu uniknięcia nieporozumień i konfliktów pomiędzy stronami, opracuj zapisy postanowień umowy spółki w sposób jasny i precyzyjny, uwzględniając uzgodnienia ze wspólnikiem i udzielaniem świadczeń niepieniężnych wspólników.

Bezwarunkowa wypłata wynagrodzenia?

Zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych wynagrodzenie za świadczenia, o których mowa w art. 176 k.s.h. należne jest wspólnikowi nawet jeżeli sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku.

To dla wspólnika dobra informacja ponieważ zwiększa pewność otrzymania wynagrodzenia. Nie zawsze jednak wspólnik otrzyma wynagrodzenie.

Należy bowiem pamiętać o ogólnej regulacji Kodeksu spółek handlowych zgodnie, z którą wspólnik nie może – z jakiegokolwiek tytułu – otrzymać od spółki wypłat jeżeli są one potrzebne do pełnego pokrycia kapitału zakładowego. Nie jest więc tak, że wypłata wynagrodzenia jest zawsze bezwarunkowa.

Jak spółka z o.o. powinna rozliczać wynagrodzenie wspólników za świadczenia powtarzające się (art. 176 Kodeksu spółek handlowych)?

Zgodnie z art. 176 Kodeksu spółek handlowych, wynagrodzenie wspólnika za powtarzające się świadczenia niepieniężne wypłaca spółka z o.o. bez względu na wynik finansowy.

Dość kontrowersyjną kwestią jest to, czy spółka powinna zawrzeć umowę ze wspólnikiem, który będzie otrzymywał wynagrodzenie za powtarzające się świadczenia niepieniężne. Umowa taka mogłaby precyzować rodzaj, zakres świadczeń, częstotliwość w jakich będzie wykonywał je wspólnik, a także zasady ustalenia wynagrodzenia. W praktyce spotyka się z zawieraniem takich umów, czy jednak jest to rozwiązanie zgodne z prawem i nie zostanie zakwestionowane należy zweryfikować w każdym przypadku odrębnie.

Warto również pamiętać, że to wynagrodzenie wspólnika za powtarzające się świadczenia niepieniężne musi mieć charakter rzeczywisty i odpowiadać wartości rynkowej. Oznacza to, że otrzymane wynagrodzenie powinno być adekwatne do wartości powtarzających się świadczeń niepieniężnych wykonywanych przez wspólnika.

Wynagrodzenie wspólnika za powtarzające się świadczenia niepieniężne należy również włączyć do kosztów uzyskania przychodu w rozliczeniu podatkowym spółki.

Musisz również pamiętać, że przepisy dotyczące wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia niepieniężne wbrew pozorom są stosunkowo skomplikowane i złożone z uwagi na konieczność ich odniesienia do ogólnych zasad Kodeksu spółek handlowych. Dlatego warto skonsultować się z ekspertem w dziedzinie prawa handlowego lub z doradcą podatkowym w celu uzyskania szczegółowych informacji i porad w zakresie rozliczeń wynagrodzeń na zasadach ogólnych oraz skali podatkowej dla wspólników.

Włączenie do kosztów uzyskania przychodu z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych.

Wynagrodzenie za powtarzające się świadczenia niepieniężne dla wspólnika powinno zostać włączone do kosztów uzyskania przychodu w rozliczeniu podatkowym spółki.

W myśl art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (opisujący wyłączenia od kosztów uzyskania przychodów), do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wszelkie poniesione przez podatnika wydatki mające związek z prowadzoną działalnością, w tym wynagrodzenia za pracę oraz świadczenia na rzecz pracowników lub osób zatrudnionych na innej podstawie.

Musisz zwrócić szczególną uwagę przy ustalaniu wartości powtarzających się świadczeń niepieniężnych, aby zapobiec uznaniu ich przez organy podatkowe podatkowy za nadmiernie wysokie i fikcyjne.

Tak jak już pisaliśmy wcześniej, wartość wynagrodzenia za te świadczenia oraz inne warunki ich świadczenia muszą odpowiadać wartości rynkowej, a w celu zapewnienia bezpieczeństwa podatkowego warto korzystać z pomocy doradcy doradztwa podatkowego i sporządzić zwięzłą analizę porównawczą rynkowych ofert w zakresie analogicznych świadczeń.

Wprowadzając do kosztów uzyskania przychodu wynagrodzenie za powtarzające się świadczenia niepieniężne, spółka i wspólnik spółki powinni dokładnie przeanalizować swoją sytuację podatkową oraz przepisy dotyczące rozliczeń podatkowych. Warto skonsultować się z doradcą podatkowym.

Rozliczenie podatkowe i podatek dochodowy wspólnika spółki z o.o. na wynagrodzenie za powtarzające się świadczenie niepieniężne.

Wspólnik otrzymujący wynagrodzenie za powtarzające się świadczenia od spółki z o.o. musi rozliczyć podatek dochodowy z tej formy dochodu w zeznaniu rocznym.

Wartość wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia dla wspólnika będzie stanowiła dla niego przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu (podatek dochodowy) od osób fizycznych.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wspólnik będzie zobowiązany do rozliczenia się z podatku na zasadach ogólnych, w tym m.in. do złożenia deklaracji PIT w zeznaniu rocznym w terminie do końca kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym otrzymał wynagrodzenie.

Czy spółka jest płatnikiem podatku dochodowego? Czy spółka ma obowiązek pobrania zaliczek?

Wspólnik wykazując wartość otrzymanego wynagrodzenia w zeznaniu rocznym będzie się kierował informacją przekazaną przez spółkę jako płatnika podatku dochodowego. Spółka jest płatnikiem podatku dochodowego.

Dla przypomnienia progi podatkowe w 2023 r. to:

I próg podatkowy 12% – dla dochodów do wysokości 120 000 zł,

II próg podatkowy 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł.

Jakie są konsekwencje dla spółki z o.o. w przypadku braku wypłaty wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia niepieniężne?

Jeśli spółka z o.o. zawarła umowę z jednym ze swoich wspólników dotyczącą tytułu wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych i nie wypłaca takiego wynagrodzenia, może to mieć kilka konsekwencji.

Po pierwsze, może to prowadzić do naruszenia umowy spółki z wspólnikiem, co może skutkować procesem sądowym ze strony wspólnika, w celu dochodzenia należności.

Po drugie, spółka może być zobowiązana do odprowadzenia podatku dochodowego od wartości wynagrodzenia za świadczenia niepieniężne na rzecz wspólnika, za które nie uiszczono wynagrodzenia, ponieważ takie świadczenia traktowane są jak przychody podlegające opodatkowaniu. Oznacza to, że spółka może zostać zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego w związku z brakiem faktycznej wypłaty wynagrodzenia.

Po trzecie, brak wypłaty wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia może naruszać zasady prawidłowego funkcjonowania spółki, które wymagają, aby wspólnicy otrzymywali wynagrodzenie za swoją pracę na rzecz spółki. W dłuższej perspektywie, to może wpłynąć negatywnie na motywację i zobowiązanie wspólnika.

Powtarzające się świadczenia niepieniężne, a ryzyko zapłaty podatku VAT.

Kwestia objęcia świadczeń wspólnika na rzecz spółki obowiązkiem zapłaty podatku VAT jest kontrowersyjna i stanowi przedmiot zainteresowania wniosków o interpretację kierowanych do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Jeśli chodzi o podatek VAT, świadczenia niepieniężne wspólników na rzecz spółki z o.o. na podstawie art. 176 k.s.h. nie są z reguły objęte obowiązkiem opodatkowania podatkiem VAT ponieważ albo ich wartość jest za niska albo też nie są świadczone w warunkach uznania ich za świadczenie przez podatnika podatku VAT.

Jednakże, w przypadku gdy świadczenia te wiążą się prowadzoną przez wspólnika działalnością gospodarczą a nie zachodzi zwolnienie z podatku VAT może zachodzić konieczność rozliczenia podatku VAT.

Może być też tak, że wprawdzie wspólnik nie jest zgłoszony do podatku VAT, ale sposób prowadzenia przez niego działalności wskazuje fakt objęcia ich opodatkowaniem podatkiem VAT.

Co do zasady, po przekroczeniu 200 tys. zł obrotu wartości usług świadczonych rocznie przez wspólnika na rzecz spółki (w przypadku niektórych usług, np. usług doradczych, już od pierwszej złotówki) ten wspólnik stanie się podatnikiem VAT i będzie fakturował spółkę za swoje usługi.

Jak wynika z powyższego, w przypadku powtarzających się świadczeń niepieniężnych wspólników na rzecz spółki z o.o., na podstawie art. 176 k.s.h., może zaistnieć obowiązek objęcia podatkiem VAT wynagrodzenia za powtarzalne świadczenia .

W każdym przypadku, gdy istnieją wątpliwości co do obowiązku uiszczenia podatku VAT w zakresie wynagrodzenia z tytułu wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych dla wspólników, warto skonsultować się z doradcą podatkowym w celu uzyskania porady dotyczącej konkretnych okoliczności.

Świadczenia wspólnika a ubezpieczenia społeczne z ZUS.

Aktualne przepisy stanowią, że wynagrodzenie wypłacane wspólnikom spółki z o. o. z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych nie jest objęte obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i nie obliguje do zapłaty składki zdrowotnej.

Katalog tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń i obowiązkiem zapłaty składki zdrowotnej nie zawiera w swej treści osób fizycznych wykonujących za wynagrodzeniem powtarzające się świadczenia niepieniężne w rozumieniu art. 176 Kodeksu spółek handlowych wyłącznie na podstawie postanowień umowy spółki.

Z tego właśnie powodu często forma świadczeń z art. 176 Kodeksu spółek handlowych jest sposobem na optymalizację podatkową, czy też kosztów prowadzonej działalności gospodarczej.

Świadczenie jednak musi być powtarzające się, a nie ciągłe. Czyli ciągłe świadczenie usług przez wspólnika nie będzie świadczeniem powtarzającym się w rozumieniu art. 176 k.s.h.

Musisz więc zwrócić uwagę na to, że świadczenie musi być zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 176 Kodeksu spółek handlowych, opisanymi wyżej. Musi być realnie wykonywane, w sposób zgodny przepisami. W przeciwnym wypadku, ZUS może je zakwestionować i ustalić inne skutki wypłaty wynagrodzenia na gruncie przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych i obowiązku zapłaty składki zdrowotnej. W razie wątpliwości można się zwrócić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o interpretację lecz nie jest przesądzone, że będzie ona stanowiła realne zabezpieczenie.

Jakie świadczenia (usługi) mogą być objęte art. 176 KSH?

Jak już pisaliśmy w publikacji https://bogdanchudoba.pl/powtarzajace-sie-swiadczenia-wspolnika-na-rzecz-spolki-z-o-o/świadczenia niepieniężne muszą mieć charakter niematerialny. Podpowiemy Ci jakie świadczenia czy usługi mogą mieć taki charakter, abyś uniknął błędu w interpretacji.

Otóż jako przykłady świadczeń niepieniężnych można podać:

• Doradztwo i konsultacje prowadzone w ramach działalności gospodarczej spółki,
• Wykonywanie określonych czynności technicznych lub informatycznych,
• Dostarczanie określonych materiałów lub produktów,
• Korzystanie z określonej wiedzy lub umiejętności wspólnika w celu rozwoju działalności spółki,
• Wykonywanie prac projektowych lub badawczych,
• Udzielanie wsparcia i pomocy w zakresie marketingu i sprzedaży,
• Przeprowadzanie rekrutacji,
• Dostarczanie określonych narzędzi, maszyn lub urządzeń,
• Usługi doradcze i konsultingowe, takie jak doradztwo biznesowe, finansowe, marketingowe, prawne, podatkowe czy IT
• Usługi szkoleniowe, takie jak organizacja szkoleń dla pracowników spółki, szkoleń produktowych, technicznych lub specjalistycznych,
• Świadczenie usług informatycznych, takie jak projektowanie, wdrożenie, konserwacja i rozwój systemów informatycznych, sieci komputerowych, baz danych, aplikacji internetowych, e-commerce itp.,
• Usługi księgowe i rachunkowe, takie jak prowadzenie ksiąg rachunkowych, rozliczanie podatków, sporządzanie sprawozdań finansowych, analiz i prognoz finansowych,
• Świadczenie usług administracyjne, takie jak obsługa biura, sekretariatu, archiwizacja dokumentów, tłumaczenia,
• Usługi produkcyjne lub technologiczne, takie jak produkcja prototypów, projektowanie i wdrażanie nowych technologii, modernizacja maszyn i urządzeń, testowanie produktów.

Oczywiście jest to przykładowy wybór możliwych usług, jakie mogą być świadczone przez wspólników i być może objęte art. 176 KSH.

Ostatecznie, rodzaj świadczenia oraz wysokość wynagrodzenia za nie zależy od umowy zawartej między spółką a wspólnikiem, która musi być zgodna z obowiązującymi przepisami prawa.

Czy to są rzeczywiście świadczenia, o których mówi art. 176 k.s.h.?

Nie każde jednak świadczenie będzie świadczeniem powtarzającym się. Nie będą nim świadczenia ciągłe np. codzienne wykonywanie przez wspólnika określonych usług.

Audyt regulacji zawartej w umowie spółki

Jeżeli korzystasz z omawianej instytucji prawnej zweryfikuj czy spełnia ona warunki wynikające z definicji zawartej w przepisie. Jeżeli nie to należy dokonać zmiany umowy, aby sprecyzować powtarzalne świadczenia niepieniężne. Pamiętaj, że przy świadczeniach niepieniężnych muszą być one powtarzalne, ale nie ciągłe.

Podsumowanie

Przestrzeganie zasad, które opisaliśmy w pierwszym akapicie pozwoli Ci uniknąć nieporozumień i konfliktów związanych z rozliczaniem z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych oraz zapewni poprawność podatkową i finansową działalności Twojej spółki.

Pamiętaj, ze prawidłowe rozliczenie to nie tylko kwestia uniknięcia błędów podatkowych, ale też budowania dobrych relacji z Twoimi wspólnikami i wizerunku spółki na rynku wypracowanego przez Ciebie na rzecz klientów spółki.

Zobowiązanie wspólnika do wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych na zasadzie art. 176 Kodeksu spółek handlowych jest rozwiązaniem, które zdecydowanie warto przeanalizować w konkretnym przypadku pod kątem ewentualnej optymalizacji podatkowej, jak również optymalizacji związanej z brakiem obowiązku odprowadzania składki zdrowotnej.

O ile zostały spełnione przesłanki wynikające z Kodeksu spółek handlowych wynagrodzenie nie jest obciążone składką zdrowotną.

O tym, czym jest optymalizacja podatkowa pisaliśmy w publikacji https://bogdanchudoba.pl/optymalizacja-podatkowa-w-2023-roku-sposob-na-nizsze-podatki/

W razie wątpliwości skorzystaj z pomocy radcy prawnego lub doradcy podatkowego.

Oferta Kancelarii

Jeżeli jesteś zainteresowany pomocą prawną przy zawieraniu umowy spółki z o.o., ustaleniu prawnych i podatkowych aspektów wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych wspólnika na rzecz spółki, bądź skonstruowaniu odpowiednich zapisów umowy, zapoznaj się z ofertą Kancelarii.

Zapraszamy do kontaktu.